Operacja zmiany płci

Operacja zmiany płci, czyli tzw. SRS (Sex Reassignment Surgery) to szereg procedur medycznych zmieniających nie tylko wygląd narządów płciowych osoby transseksualnej, ale i całe jej życie. Niegdyś znalezienie kliniki oferującej takie zabiegi wymagało nie lada wysiłku, dziś w Polsce chirurgiczną zmianą płci zajmuje się kilku specjalistów cieszących się renomą w kraju i poza jego granicami. Według światowych statystyk transseksualizm jest diagnozowany u 1 na 30 tys. osób genetycznie płci męskiej i u 1 na 100 tys. osób genetycznie płci żeńskiej. Zarówno w Polsce, jak i w innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej transmężczyzn (K/M) jest 4-7 razy więcej niż transkobiet (M/K), natomiast w pozostałych regionach świata liczba transkobiet przewyższa liczbę K/M średnio 3-4-krotnie.

Czas czytania
8 min.

Współcześnie w Polsce operację zmiany płci mogą przejść tylko osoby, u których zdiagnozowano transseksualizm lub hermafrodytyzm (interseksualizm). Przez wspomnianą zmianę płci należy rozumieć szereg procedur mających na celu „narodzenie się” nowego człowieka – z inną płcią, wyglądem i danymi personalnymi. Zabieg chirurgiczny jest ostatnim etapem długiego procesu, który przechodzą osoby zdecydowane na porzucenie dawnego życia. Po zakończeniu wszystkich operacji w świetle prawa dana osoba będzie uznawana już nie za transseksualistę a za przedstawiciela płci przeciwnej. Zmienić płeć można wyłącznie po osiągnięciu pełnoletniości, choć niektórzy lekarze dopuszczają możliwość rozpoczęcia terapii hormonalnej u pacjentów, którzy ukończyli 17 rok życia.

Osoby transseksualne zaczynają proces zmiany płci od kontaktu ze specjalistami. Mogą wykonać wymagane badania samodzielnie lub udać się po skierowanie do seksuologa. Lekarz podejmuje decyzję na podstawie przeprowadzonego wywiadu z pacjentem, a także wyników testów psychologicznych. Prócz nich potrzebne są także badania takie jak EEG, tomografia komputerowa oraz badanie krwi i poziomu hormonów. Niezbędnym elementem procesu jest opinia psychologa, niekiedy pacjent jest kierowany na konsultację psychiatryczną. Po wystawieniu diagnozy rozpoczyna się terapia hormonalna, podczas której k/m (transmężczyzna, mężczyzna w ciele kobiety) przyjmuje głównie testosteron, natomiast m/k (transkobieta) estrogeny i blokery hamujące wytwarzanie hormonów płciowych. Niekiedy wymaga się przy tym skierowania do endokrynologa, który dobiera pacjentowi odpowiednie dawki hormonów. W tym okresie k/m mogą także przejść pierwszą operację – mastektomię, czyli zabieg usunięcia gruczołów piersiowych.

Kolejnym krokiem jest złożenie do sądu pozwu o zmianę płci. To konieczne, inaczej operacja usunięcia narządów płciowych prawnie jest przestępstwem (pozbawia się pacjenta funkcji społecznych, czyli płodności). Pozywani są rodzice osoby transseksualnej, a proces trwa ok. pół roku – o ile nie ma utrudnień w postaci np. sprzeciwu rodziny. Po uprawomocnieniu się wyroku można wymienić dokumenty: wprowadza się zmianę do aktu urodzenia, następnie wyrabia się nowy dowód osobisty, paszport, a także prawo jazdy i pozostałe dokumenty typu dowód rejestracyjny itp. Ostatnim etapem jest zabieg chirurgiczny, czyli SRS (Sex Reassignment Surgery). Polega na szeregu operacji zmieniających narządy płciowe.

Umów się na
konsultację ginekologiczną

ze zniżką 75 zł
i dowiedz się więcej
o metodach antykoncepcji

SRS – Sex reassignment surgery

Przygotowanie do operacji

SRS są trudnymi procedurami medycznymi, wymagającymi znieczulenia ogólnego lub zewnątrzoponowego i długiej rekonwalescencji. U transkobiet SRS to operacja uformowania pochwy z penisa i moszny. Trwa około 7 godzin. Zabieg polega na chirurgicznym usunięciu jąder oraz prawie całych nasieniowodów, podczas operacji chirurg usuwa również ciało gąbczaste oraz mosznę. Następnie z górnej części żołędzi formuje łechtaczkę, ukrywając pod nią cały nerw prowadzący do żołędzi. Przeprowadzenie tej procedury umożliwia pacjentce osiąganie zadowolenia podczas współżycia (orgazm łechtaczkowy). Pochwę wytwarza się ze skórki napletka i penisa – jej głębokość zależy od wielkości prącia. Jeśli ilość materiału nie jest wystarczająca, lekarz pobiera kawałek jelita. Część błoniasta zostaje zmniejszona poprzez zredukowanie jej obwodu przy użyciu szwów (nie usuwa się jej z powodu dużego ukrwienia, co znacząco wpływa na jakość doznań seksualnych). Następnie chirurg przyszywa pochwę do otrzewnej – po zabiegu pozostaje niewielka blizna na podbrzuszu. Istotne jest, że nie usuwa się gruczołu prostaty, ponieważ jego brak mógłby spowodować problemy z trzymaniem moczu. Po operacji pacjentka przebywa w szpitalu kilkanaście dni (ok. 12 dni). Przez okres ok. tygodnia należy nosić cewnik, po ok. 4 dniach można już wykonać krótki spacer. Część kobiet poddaje się również operacjom FFS, czyli zabiegom chirurgicznym feminizującym twarz. W skład operacji może wejść zmniejszenie nosa, powiększenie ust, obniżenie linii włosów czy spiłowanie wałów nadoczowych.

Chaz Bono urodził się jako kobieta, w wieku 25 lat przeszedł operację zmiany płci

W przypadku k/m operacja zmiany płci dzieli się na etapy (I, II i III). Po I zabiegu, czyli mastektomii, pacjenci poddają się chirurgicznemu usunięciu macicy w całości – wraz z szyjką i członem. Usuwa się również jajowody i jajniki, a operacja nosi nazwę panhisterektomii (histerektomia radykalna). Istnieją dwie metody wykonywania tej operacji: klasyczna, czyli wykonywana przez powłoki brzuszne, oraz laparoskopowa. Przy tej pierwszej chirurg prowadzi ok. 7-centrymetrowe poziome cięcie przez powłoki, natomiast przy technice laparoskopowej (Total Laparoscopic Hysterectomy, TLH) wykonuje 2-3 otwory, przez które wprowadza laser, źródło światła i gaz. Usunięte narządy są następnie wyjmowane przez otwory brzuszne.

Ostatnia i jednocześnie najbardziej skomplikowana operacja, jakiej się poddają k/m, to neophalloplastyka, polegająca na utworzeniu moszny i penisa. Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu zewnątrzoponowym (pacjentowi podaje się zastrzyk w kręgosłup). Najczęściej formuje się prącie z tkanki podskórnej pobranej z pachwiny wraz z tętnicą z uda. Wraz z nią operujący lekarz stara się pobrać nerw (dzięki temu w członku pozostaje czucie). Długość penisa zależy od długości tętnicy i jej ogólnego stanu, a grubość – od tkanki tłuszczowej pacjenta. Po zabiegu przez ok. 2 tygodnie nie można się prostować, w tym czasie należy spać na plecach z podkurczonymi nogami. Zdjęcie szwów następuje po 2-3 tygodniach. Po okresie zagojenia w sztucznie utworzonym penisie umieszcza się protezę silikonową. Można też wszczepić pacjentowi protezę hydrauliczną, jednak jest to niezwykle drogi zabieg – tego typu protezy kosztują nawet kilkaset tysięcy złotych.

Zmiana płci w Polsce – ile to kosztuje?

W Polsce operacje SRS są o wiele tańsze niż za granicą, np. na Wyspach Brytyjskich, gdzie ok. £10000 (55 tys. złotych) kosztuje zabieg zmiany płci w ramach NHS. Klinika Chirurgii Plastycznej dr A. Sankowskiego w Warszawie posiada w swojej ofercie operację polegającą na wytworzeniu moszny z warg sromowych. Jej cena zaczyna się od 7 tys. złotych. Prócz tego pacjenci ośrodka mogą poddać się zabiegowi zmiany płci z żeńskiej na męską – koszty procedury zaczynają się od 20 tys. złotych. Z kolei Klinika Chirurgii Plastycznej, Medycyny Estetycznej i Flebologii Solumed w Poznaniu oferuje operacyjną korektę płci z żeńskiej na męską w cenie 32,5 tys. złotych. Zabieg korekcyjny płci z męskiej na żeńską kosztuje 27 tys. złotych.

Największym doświadczeniem w przeprowadzaniu operacji m/k może się poszczycić zespół chirurgów Akademii Medycznej w Gdańsku. SRS wykonuje w niej prof. dr hab. n. med. Kazimierz Krajka, bardzo polecany na forum transseksualizm.pl. Osoby zdecydowane na zabieg u profesora powinny mieć świadomość, że przyjmuje wyłącznie pacjentów ze skierowaniem od warszawskiego seksuologa, dr Stanisława Dulki. Zabieg SRS osób transseksualnych typu m/k kosztuje w ośrodku ok. 14 tys. złotych. Imponującym dorobkiem w dziedzinie operacji na narządach płciowych może się pochwalić również Szpital im. Barlickiego w Łodzi. Operuje w nim dr hab. Bogusław Antoszewski, kierownik Kliniki Chirurgii Plastycznej szpitala, a zespół medyczny kliniki przeprowadza całkowitą zmianę płci osoby transseksualnej, począwszy od usunięcia jabłka Adama, a skończywszy na rekonstrukcji penisa. Koszt operacji zmiany płci wynosi 50 tys. złotych.

Ceny operacji zmiany płci w zagranicznych klinikach

Według danych z portalu surgeryencyclopedia.com operacja m/k w Stanach Zjednoczonych kosztuje średnio od $7,000 do $24,000, zaś k/m może dosięgnąć $50,000. Na południu kontynentu nie jest taniej – przykładowo, dr Marci L. Bowers z San Mateo Surgery Center (Trynidad) przeprowadza operację m/k w cenie $23,000, czyli za ok. 76,5 tys. zł. Zabieg orchidektomii (usunięcia jąder i powrózka nasiennego) wiąże się z kosztem w wysokości $4,300, natomiast $2,500 musi zapłacić transkobieta, która chce przejść operację przeszczepu skóry potrzebnej do prawidłowego uformowania waginy.

O wiele taniej jest w Tajlandii – kraju będącym światowym liderem operacji zmiany płci. Pacjenci przyjeżdżają do tajskich chirurgów z całego globu, nie tylko z powodu cen niższych nieraz o kilkadziesiąt procent w porównaniu np. z USA czy Wielką Brytanią, ale i profesjonalizmu lekarzy specjalizujących się w SRS. Jak podaje serwis internetowy transgendersurgerythailand.com, metoidioplastyka (operacja utworzenia penisa z łechtaczki) w tajskich klinikach kosztuje ok. $10,450. Zabieg wytworzenia pochwy kosztuje $11,000. Cena dotyczy operacji w znieczuleniu ogólnym i 18-dniowego pobytu w ośrodku. Zagraniczni turyści medyczni, którzy zdecydują się na zabieg u dr Suporna Watanyusakula, kierującego The Suporn Clinic w Chonburi, zapłacą w przeliczeniu ok. 45 tys. złotych. Ceny operacji zmiany płci z męskiej na żeńską w klinice Destination Beauty w Bangkoku zaczynają się od 240,000 THB, czyli ok. 25,6 tys. złotych. Pacjenci, którzy chcą chirurgicznie zmniejszyć jabłko Adama, zapłacą 24,000 THB, co daje w przeliczeniu 2,6 tys. złotych, natomiast operacja mająca na celu zmianę wysokości głosu kosztuje 90,000 THB (ok. 9,6 tys. złotych). Dr Rodchareon Pichet z Bangkok Plastic Surgery Clinic przeprowadza zabiegi uformowania pochwy za $8,500.

W odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie pacjentów coraz więcej chirurgów zdobywa uprawnienia i wiedzę w dziedzinie operacyjnej korekty płci. O tym, jak szybko zmienia się świadomość społeczeństwa w kwestii SRS, może świadczyć fakt, iż od jesieni 2013 roku ubezpieczenie medyczne dla studentów University of Illinois w Chicago będzie pokrywać operacje zmiany płci – takie informacje podaje dziennikzwiazkowy.com. Kolejnym dowodem jest potrojenie się liczby zabiegów w Wielkiej Brytanii, odkąd można się im poddawać w ramach NHS (od 2000 roku). Mimo to zapotrzebowanie na operacje jest dużo większe, więc transseksualiści, którzy nie chcą czekać lub z jakichś powodów nie mogą skorzystać z tej możliwości, wyjeżdżają do zagranicznych klinik. Podobnie czynią mieszkańcy krajów, w których zabiegi wiążą się z poniesieniem ogromnych kosztów – w tym m.in. Amerykanie, Niemcy i Szwedzi. Coraz więcej takich pacjentów odwiedza kliniki chirurgii plastycznej w Polsce z powodu niskich cen i dobrej opinii chirurgów. Ponieważ procedura zmiany płci wymaga czasu, spędzają u nas długi urlop, po którym wracają do swojego kraju jako zupełnie inni ludzie.


Skomentuj ten artykuł

Komentarze (7)

kobieta od urodzenia do naturalnej śmierci 7 lata temu

Płci tak na prawdę zmienić się nie da ,po takiej operacji ludzie bezpowrotnie tracą płodność.Genetycznie zostanie się tym czym się było.Ludzie po takich zabiegach są bardziej podatni na choroby psychiczne niż tacy ,którzy się temu nie poddali. Lepiej zostać tym czym się jest Odpowiedz

udknow do kobieta od urodzenia do naturalnej śmierci 7 lata temu

nie wiesz o czym mówisz to się nie wypowiadaj ;) Odpowiedz

NIK do kobieta od urodzenia do naturalnej śmierci 7 lata temu

Dokładnie jak się nie znasz to się nie wypowiadaj i zostań tym CZYM chcesz... Po za tym choroby psychiczne jak schizofrenia się dziedziczy, nie nabywa jeśli chodzi o depresję stany lękowe to tak można się tego nabawić po przeżyciu traumy czegoś strasznego. Tak w kwestii wyjaśnienia. Odpowiedz

nat do kobieta od urodzenia do naturalnej śmierci 6 lata temu

koleżanka chyba nie zdaje sobie sprawy czym jest płeć mózgu, radzę zgłebić zagadnienie. o dziwo transseksualizm towrzyszy ludzkości od zarania dziejów, nie jest wymysłem XXw. i bez wiedzy lepiej się nie wypowiadać.. Odpowiedz

Mieszkam w Anglii... 6 lata temu

W artykule jest błąd ponieważ w Anglii wszelkie operacje i hormony załatwione przez NHS (takie NFZ) są darmowe (no może hormony 8 funtów na miesiąc). Jedynie zmiana płci przeprowadzona prywatnie jest płatna i owszem jest to drogie ale o wiele szybsze. Zmiana płci z współpracą z NHS jest bardzo długa ze względu na długą listę oczekujących, ale jeśli ktoś ma pieniądze by iść prywatnie do specjalistów i zapłacić za operację to zaoszczędzi czasu. Odpowiedz

nat do Mieszkam w Anglii... 6 lata temu

zgadzam się, w UK cały proces jest darmowy, jak i również hormony, sam przeszedłem 4 dni temu pierwszą operację, wszystko odbyło się w prywatnej klinice u najlepszego chirurga w kraju. prywatnie koszt poerwszego zabiegu to ok £7.000, a cała procedura w UK (km) to nawet i £50.000 :) Odpowiedz

Patrick 9 lata temu

W Poczdamie operacja K/M w Klinice Sanssouci kosztuje 150.000€ Odradzam wszystkim dr Kruger wynajmuje u siebie wszystko dr Daverio i dlatego wszystko tyle kosztuje Opieka fatalna wynik operacji tragiczny brak reklamacji jednym słowem za tą kasę okaleczają Klinika ma na stażu młodych zaraz po studiach lekarzy, którzy bez pojęcia asystują przy tych operacjach Odpowiedz

Akcja
Krok
odyl
Hej,
zaczekaj!
Masz szansę wygrać rower!
Zadbaj o zdrowie. Dołącz do akcji Krokodyl!
Operacja zmiany płci

Wybierz miasto, aby znaleźć placówkę

Wpisz zabieg, miejscowość, klinikę lub lekarza…