Co to jest fotopletyzmografia

Fotopletyzmografia jest odmianą badania pletyzmograficznego i polega na ocenie przepływu krwi przez naczynia położone blisko powierzchni skóry. Jest to nowoczesna i nieinwazyjna metoda diagnostyki zaburzeń w obrębie układu naczyniowego. Choć najczęściej jest wykorzystywana w diagnostyce przewlekłej niewydolności żylnej, zyskuje coraz większą popularność także w innych dziedzinach medycyny,a zwłaszcza w badaniach naukowych.

Data publikacji
Czas czytania
3 min.

Za pioniera fotopletyzmografii w badaniach układu naczyniowego możemy uznać Alricka Hertzmana, pracownika Wydziału Fizjologii Uniwersytetu Medycznego w St.Louis. W 1937r. po raz pierwszy wykorzystał on fotopletyzmografię do oceny zmian przepływu krwi przez palce dłoni w zależności od ekspozycji na chłód bądź reakcję na podanie leków o działaniu wazoaktywnym. Aparat Hertzmana wraz z postępem techniki oraz rozwojem elektroniki ulegał przez następne dekady procesom doskonalenia i miniaturyzacji, które umożliwiły powszechne wykorzystanie tej metody.

Na czym polega badanie pletyzmograficzne

Fotopletyzmografia  jest badaniem, które ocenia miejscowe zmiany zawartości krwi w tkankach. Do skóry badanego przykłada się sondę wyposażoną w źródło emitujące światło w zakresie podczerwieni oraz system czujników optycznych. Fizyczną podstawę tej metody stanowi zjawisko odbijania i rozpraszania strumienia fotonów, jakie zachodzi w trakcie przejścia promieniowania przez tkanki organizmu. Do tkanek tłumiących możemy zaliczyć m.in: hemoglobinę krwi tętniczej oraz żylnej, kości czy melaninę występującą w skórze. W pomiarach wykorzystywany jest efekt zmiennego pochłaniania fal świetlnych, które zależy od aktualnego wypełnienia łożyska naczyniowego w badanym obszarze. Efekt ten jest rejestrowany przez czujniki optyczne. 

Wynik pomiaru fotopletyzmograficznego jest przedstawiany w postaci krzywej, która prezentuje miejscowe zmiany w objętości przepływającej krwi. Częstotliwość tych zmian uwzględnią rytmiczną pracą serca odpowiedzialną za różnice w szybkości przepływu krwi przez naczynia na danym obszarze skóry.

Wykorzystanie fotopletyzmografii we współczesnej diagnostyce chorób żył

Jak dotąd zdecydowanie najczęściej fotopletyzmografię wykonuje się w diagnostyce przewlekłej niewydolności żylnej. Znalazła ona także zastosowanie w diagnostyce przyczyn łysienia plackowatego. Jest to metoda całkowicie bezbolesna.

W przypadku przewlekłej niewydolności żylnej podczas badania fotopletyzmograficznego mierzony jest tzw. czas powrotu żylnego (VRT). Parametr ten ocenia funkcjonowanie zastawek w układzie żył powierzchownych oraz głębokich. W tym celu głowicę sondy przykłada się do podudzi badanego, który znajduje się w pozycji siedzącej. Następnie prosi się pacjenta, by wykonał kilka rytmicznych zgięć grzbietowych i podeszwowych stopy- dzięki działaniu takiej swoistej pompy mięśniowej krew usuwana jest z żylnego łożyska naczyniowego. Następnie, w okresie spoczynku łożysko to ponownie wypełnia się krwią- jeśli czas tego powrotu żylnego będzie nieprawidłowo krótki (<20s), świadczyć to będzie o niewydolności w funcjonowaniu zastawek.

Badanie wymaga jednak powtórzenia z założonym na wysokości kostek mankietem sfigmomanometru w celu ustalenia, czy procesem chorobowym objęte są zastawki układu powierzchownego czy głębokiego. Jeżeli przy obecnym mankiecie czas powrotu żylnego nie ulegnie normalizacji świadczyć to będzie o niewydolności układu żył głębokich. Jeśli natomiast VRT przyjmie wartości prawidłowe, potwierdzi to wydolność układu żył głębokich. 

Badanie fotopletyzmograficzne w diagnostyce łysienia plackowatego ma na celu potwierdzenie etiologii naczyniowej tego schorzenia. Udowodniono, że zaburzenia mikroangiopatyczne, a więc dotyczących drobnych naczyń krwionośnych, przyczyniają się do rozwoju tego rodzaju łysienia. Sonda zakładana jest po kolei na każdy palec dłoni pacjenta. Badanie wykonuje się w pozycji siedzącej, po 5 min pozostawania w spoczynku, aby wykluczyć reakcje naczyniowe wywołane tzw. lokomocyjnym napięciem mięśni. Pacjent powinien pozostawać w bezruchu i powstrzymywać się od mówienia. Analiza kształtu otrzymanej w wyniku badania krzywej pozwala potwierdzić podłoże naczyniowe łysienia plackowatego. 

Coraz powszechniej mówi się także o wykorzystaniu fotopletyzmografii w diagnostyce przyczyn dyspareunii, czyli bolesnych stosunków płciowych u kobiet, które mogą wynikać z zaburzeń ukrwienia pochwy bądź łechtaczki. W tym celu metoda ta jest jednak wciąż bardzo rzadko stosowana.

Inne przydatne linki


Komentarze (0)

Komentarze (0)

Akcja
Krok
odyl
Nie opuszczaj
nas jeszcze!
Sprawdź, jak zdobyć smartwatcha dzięki akcji Krokodyl!
Fotopletyzmografia

Wybierz miasto, aby znaleźć placówkę

Wpisz zabieg, miejscowość, klinikę lub lekarza…