Przepuklina udowa - objawy i leczenie

Przepuklina udowa, jak podaje portal hernia.org, stanowi 4% wszystkich przepuklin. Pojawia się głównie u dorosłych w zaawansowanym wieku, zdecydowanie częściej problem dotyczy kobiet (wynika to z faktu posiadania przez nie szerszej miednicy, przez co łatwiejszym jest powstawanie zmiany). 

Czasami bywa ona wrodzona, częściej jednak pojawia się w trakcie życia. Czynnikami, mającymi wpływ na powstawanie tej jednostki, są przede wszystkim nadmierna masa ciała, przewlekły kaszel i częste zaparcia, ale również ciąże czy noszenie ciężkich przedmiotów i wszelkie inne stany zmniejszające odporność ściany jamy brzusznej.

Jakie objawy są związane z przepukliną udową?

Najczęściej przebieg jest bezobjawowy - według wspomnianego wcześniej portalu prawie połowa przypadków jest rozpoznawana dopiero wtedy, gdy pojawią się poważne, zagrażające życiu dolegliwości. Mowa tutaj o uwięźnięciu - stanie, podczas którego dochodzi do zakleszczenia zawartości przepukliny (pętli jelitowych), przez co zaburzeniu ulega ukrwienie tych struktur. Przy braku leczenia dojść może do martwicy struktur jelita - uważa się, że aby zapobiec tym procesom, operację trzeba przeprowadzić w ciągu 8 do 12 godzin od początku objawów.

Uwięźnięcie skutkuje pojawieniem się bolesności w miejscu położenia przepukliny, możliwe jest zaczerwienie lub inna zmiana barwy skóry leżącej nad nią. Występują także objawy wynikające z niedrożności jelita, takie jak wymioty, gorączka, silne bóle brzucha, czasami z towarzyszącą przyśpieszoną czynnością serca. Co najgorsze - ten stan również początkowo może nie dawać jakichkolwiek objawów.

U niektórych pacjentów przepuklina objawia się jednak wcześniej. Może przybierać postać elastycznego guzka czy wybrzuszenia w obrębie górnej części uda bądź pachwiny, widocznego zwłaszcza przy wstawaniu z miejsca. Ciekawą rzeczą jest fakt, że zmiana może zmieniać swoją wielkość w zależności od wahań panującego w jamie brzusznej ciśnienia, do których to dochodzi podczas kaszlu czy wysiłku.

Rzadko występują uczucie dyskomfortu w pachwinie, ewentualnie niewielkiego nasilenia dolegliwości bólowe. W związku z taką właśnie lokalizacją tych doznań, możliwe jest błędne zdiagnozowanie problemu jako przepuklinę pachwinową.

Diagnoza tej formy przepukliny odbywa się poprzez wykonanie badania palpacyjnego uda. Zmiany bardzo często są jednak tak niewielkiej wielkości, że dla ich uwidocznienia konieczne może stać się wykonanie badania ultrasonograficznego.

Jak wygląda leczenie przepukliny udowej?

Leczenie przepukliny odbywa się poprzez zabieg operacyjny (w przypadku bardzo małych zmian lekarz może zdecydować się na ich obserwowanie i odroczyć leczenie zabiegowe). Stosowane są klasyczne operacje oraz zabiegi laparoskopowe, podczas których zawartość worka przepuklinowego zostaje z powrotem odprowadzona do wnętrza jamy brzusznej, a ściana brzucha zostaje często wzmocniona dzięki implantacji specjalnej siatki.

Zdarza się możliwość odprowadzenia worka przepuklinowego - czyli po prostu umieszczenia worka przepuklinowego z powrotem w obrębie jamy brzusznej. Pacjentom zdarza się to często robić samodzielnie, jednak ze względu na ryzyko uwięźnięcia - stanowiącego stan zagrożenia życia, a występującego stosunkowo często w tej grupie przepuklin - przepukliny udowej nie wolno bagatelizować i warto skonsultować się ze specjalistą z dziedziny chirurgii.

Dlaczego operacja jest konieczna?

Operacyjne leczenie przepuklin to jedyna metoda leczenia tej przypadłości, ponieważ nawet 4 na 10 przepuklin udowych ujawnia się nagle, mogąc stanowić nawet zagrożenie życia. Przepukliny udowe muszą więc zostać zoperowane nawet wtedy, gdy nie dają objawów. Po operacji pacjenci bardzo szybko wracają do formy sprzed operacji, a ryzyko związane z zabiegiem jest niewielkie. Dlatego nie należy czekać do momentu, aż przepuklina udowa zacznie dawać objawy. Leczenie przepukliny udowej daje najlepsze rezultaty, kiedy operacja nie musi być przeprowadzana nagle, z powodu np. uwięźnięcia jej zawartości i związanym z tym niedokrwieniem czy martwicą jelit. Analiza wyników takich zabiegów przeprowadzona w Szwecji wykazała, że operacje przeprowadzane w trybie natychmiastowym wiążą się z komplikacjami 5x częściej, a w niemal co 4 przypadku konieczne było wycięcie części jelita (w porównaniu z 0,6% operowanych w trybie planowym).

Opracowano na podstawie: www.nlm.nih.gov; www.hernia.org; www.webmd.com; J. Fibak, "Chirurgia. Repetytorium", wyd. PZWL, Warszawa 2010