Znaczenie współpracy z dietetykiem w procesie leczenia anoreksji

Zaburzenia odżywiania wymagają kompleksowego leczenia. Pacjentem, chorującym na anoreksję powinna opiekować się interdyscyplinarna grupa specjalistów, w skład której wchodzą lekarz psychiatra, lekarz internista, psychoterapeuta, wykwalifikowana pielęgniarka oraz dietetyk. Podstawę leczenia stanowi psychoterapia. U części chorych, u których obserwowane są objawy psychopatologiczne (np. depresja), stosowana jest dodatkowo farmakoterapia. Nieodłącznym elementem terapii każdego pacjenta jest leczenie dietetyczne. Współpraca z dietetykiem powinna rozpocząć się w momencie rozpoznania choroby i być kontynuowana aż do czasu jej wyleczenia

Ocena sposobu odżywiania i stanu odżywiania u pacjenta z anoreksją

Interwencje dietetyczne u pacjentów z anoreksją mają na celu poprawę stanu odżywienia oraz normalizację masy ciała. Współpraca ze specjalistą rozpoczyna się od szczegółowej rozmowy, podczas której zbierany jest wywiad żywieniowy. Dzięki niemu dietetyk dowiaduje się, jakie błędy żywieniowe popełnia pacjent, jak wyglądają jego zwyczajowe jadłospisy, ile posiłków i o jakiej objętości zjada dziennie. Ważne jest również poznanie preferencji żywieniowych pacjenta oraz jego rodziny, a także zaznajomienie się z ich zwyczajami związanymi z jedzeniem. 

Kolejnym ważnym elementem współpracy jest regularna ocena stanu odżywienia. Pod uwagę brana jest historia odchudzania, aktualna masa ciała, skład ciała, pomiary antropometryczne, badania biochemiczne oraz immunologiczne. Dzięki nim dietetyk jest w stanie ocenić zapotrzebowanie organizmu na wszystkie składniki odżywcze oraz określić zalecaną kaloryczność diety.

Leczenie niedożywienia i edukacja dietetyczna

Leczenie niedożywienia u osób z anoreksją polega na dostarczaniu odpowiednich ilości białka, tłuszczów, węglowodanów, składników mineralnych, witamin i wody.  Najbardziej preferowaną drogą podaży składników odżywczych jest droga doustna, ale niekiedy konieczne jest zastosowanie żywienia przez zgłębnik dożołądkowy lub  żywienia pozajelitowego. Metody te wykorzystywane są, gdy nie ma możliwość pokrycia pełnego zapotrzebowania na składniki pokarmowe dietą doustną lub w przypadku odmowy przyjmowania większych ilości pożywienia przez pacjenta.

Poza zaplanowaniem interwencji żywieniowej i ułożeniem indywidualnych jadłospisów dietetyk powinien wyedukować pacjenta z zakresu zasad zdrowego odżywiania. Bardzo ważne jest,  aby w miarę możliwości w proces ten zaangażować również  rodzinę. Dzięki dobrze zebranemu wywiadowi możliwe jest przekazanie konkretnych wskazówek dietetycznych, które uwzględnią zwyczaje i preferencje domowników.

Dzięki regularnym konsultacjom dietetycznym pacjent może korzystać z indywidualnego planu żywieniowego, uwzględniającego wszystkie potrzeby jego organizmu. Ponadto, specjalista ma możliwość na bieżąco korygować błędne przekonania pacjenta związane z odżywianiem i kształtować zdrowe, prawidłowe nawyki żywieniowe. Efektem takiej współpracy jest nie tylko przyrost masy ciała, ale przede wszystkim poprawa odżywienia organizmu, zwalczenie niedoborów żywieniowych, a tym samym poprawa funkcjonowania organizmu.

Piśmiennictwo:

Lewitt A., Brzęczek K., Krupniewicz A.: Interwencje żywieniowe w leczeniu anoreksji – wskazówki dietetyczne. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii,  2008(4),3, 128-136

Bator E., Bronkowska M., Ślepecki D., Biernat J.: Anoreksja – przyczyny, przebieg, leczenie.  Nowiny Lekarskie 2011(80), 3, 184-191.