Leczenie jaskry metodą cyklofotokoagulacji

Jaskra (inaczej glaucoma) to grupa nieuleczalnych chorób oczu, prowadząca do uszkodzenia nerwu wzrokowego i utraty widzenia. Wyróżnia się dwa główne typy jaskry: postępującą z wiekiem, początkowo asymptomatyczną postać z otwartym kątem przesączania oraz postać z zamkniętym kątem o ostrym lub skrytym przebiegu. U podłoża zmian leży najczęściej nadciśnienie oczne, choć wg. Sommer i in. w niektórych populacjach tylko w 50% przypadków wzmożonemu ciśnieniu śródocznemu towarzyszy jaskra. 

Jaskra jest wiodącą przyczyną ślepoty na świecie. Dane, przedstawione w opracowaniu Cook i in. mówią o 60 milionach osób, cierpiących z powodu neuropatii nerwu wzrokowego oraz o 8,4 milionach, które utraciły wzrok w następstwie rozwiniętej jaskry. Szacuje się, że powyższe liczby wzrosną w 2023 roku odpowiednio do 80 i 11,2 milionów.

Wyleczyłem jaskrę - krople, zabiegi laserowe i chirurgiczne

W budowie gałki ocznej uwagę zwracają zlokalizowana pomiędzy rogówką a przednią powierzchnią tęczówki komora przednia oraz - znajdująca się do tyłu od tęczówki - komora tylna. W normalnych warunkach ciecz wodnista oka, produkowana przez wyrostki rzęskowe, podlega swobodnej cyrkulacji między komorami. W przypadku jaskry przesączanie przez siateczkę beleczkową na granicy dwóch komór zostaje upośledzone, wskutek czego ciśnienie płynu w gałce ocznej niebezpiecznie wzrasta. Podstawą terapii glaucomy są krople, zmniejszające ciśnienie wewnątrzgałkowe w mechanizmie ograniczania produkcji cieczy bądź ułatwienia jej odpływu, zabiegi zabiegi laserowe oraz chirurgiczne. Nie wszystkie sposoby charakteryzuje taka sama efektywność.

Jaka jest rola cyklofotokoagulacji w leczeniu jaskry?

W trakcie terapii jaskry z użyciem procedury cyklofotokoagulacji niszczone jest miejsce produkcji cieczy wodnistej, dzięki czemu cyklofotokoagulacja jest skuteczniejsza w porównaniu ze standardowym leczeniem laserem i nie wymaga powtarzania. Wyróżnia się dwa typy zabiegu: cyklofotokoagulację przeztwardówkową (TSCPC) i endoskopową (ECP). W pierwszej technice 20-30 przyłożeń sondy G w okolicę rąbka twardówki generuje destrukcyjne impulsy. W metodzie endoskopowej natomiast małe urządzenie wprowadza się przez nacięcie na brzegu rogówki, w bezpośrednie sąsiedztwo koagulowanych wyrostków rzęskowych.

Wpływ cyklofotokoagulacji na progresję jaskry

Korzyści, płynące z zabiegów cyklofotokoagulacji jaskry to przede wszystkim:

• poprawa kontroli jaskry za pomocą środków farmakologicznych

• redukcja bólu spowodowanego ostrym atakiem

• obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego do poziomu, ograniczającego progresję choroby.

Należy jednak pamiętać, że cofnięcie dokonanych zmian jest niemożliwe. Końcowe efekty cyklofotokoagulacji w dużej mierze uzależnione są od wieku pacjenta, charakteru jaskry i uwarunkowań budowy anatomicznej oka, a także od przebytych operacji oka i chorób współistniejących. Zgodnie z danymi Francis i in., w czasie 12 miesięcznego okresu obserwacyjnego po ECP średni spadek ciśnienia wewnątrzgałkowego wynosił 7,77 mmHg. W leczeniu metodą TSCPC Schuman i in. uzyskali natomiast średni spadek na poziomie 15,5 mmHg.

Zalecenia po zabiegu cyklofotokoagulacji

Cyklofotokoagulacja, podobnie jak każdy inny zabieg, przeprowadzany na delikatnych strukturach oka, obarczony jest pewnym ryzykiem.

Postępowanie po zabiegu cyklofotokoagulacji ma kluczowe znaczenie dla pełnej rekonwalescencji i minimalizacji ryzyka powikłań. Po zabiegu lekarz może zalecić stosowanie kropli do oczu, które pomogą w łagodzeniu dolegliwości bólowych i zmniejszeniu ewentualnego stanu zapalnego. Ważne jest przestrzeganie zaleceń dotyczących dawkowania i częstotliwości stosowania kropli.

W okresie pooperacyjnym mogą wystąpić różne dolegliwości, takie jak ból gałki ocznej przy poruszaniu i dotyku, zaczerwienienie oka, nadwrażliwość na światło czy chwilowa utrata ostrości widzenia. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów lub nasilenia dolegliwości, konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem. Regularne wizyty kontrolne są istotne w celu monitorowania postępu rekonwalescencji i oceny skuteczności zabiegu.

Ważne jest również unikanie działań, które mogą zwiększać ryzyko uszkodzenia oka w okresie rekonwalescencji. Należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego, podnoszenia ciężkich przedmiotów oraz ocierania lub pocierania oka. W przypadku noszenia okularów ochronnych lub zasłaniania oka zgodnie z zaleceniami lekarza, należy przestrzegać tych wskazówek.

Cena cyklofotokoagulacji

Zabiegi leczenia jaskry techniką cyklofotokoagulacji widnieją na liście świadczeń refundowanych przez NFZ. W związku z długim czasem oczekiwania wielu pacjentów decyduje się jednak na leczenie w placówkach prywatnych. W Nałęczowie cena procedury to 700 zł, a we Wrocławiu 1 300 zł.