Raport

Polska na kozetce

2025

Psychoterapia ma na celu terapię osób z zaburzeniami czy problemami natury psychicznej. Czerpie ona z wielu nauk, między innymi z medycyny, filozofii i psychologii. Dzięki temu psychoterapeuci oferują kompleksowe wsparcie pacjenta, stosując takie metody leczenia, które jak najlepiej odpowiadają rzeczywistym potrzebom osób wymagających ich opieki. Bazują oni na założeniach takich nurtów psychoterapeutycznych jak na przykład terapia poznawcza, terapia dialektyczno-behawioralna czy klasyczna psychoanaliza. Głównym dążeniem specjalistów jest wówczas poprawa dobrostanu i zdrowia psychicznego pacjentów. Czytaj dalej

Depresja jest poważnym zaburzeniem psychicznym, które może znacząco wpłynąć na codzienne funkcjonowanie i jakość życia. To nie tylko chwilowy smutek czy reakcja na trudne doświadczenia, ale choroba wymagająca profesjonalnego leczenia. Objawia się między innymi przewlekłym obniżeniem nastroju, utratą zainteresowań, zaburzeniami snu, zmianami w apetycie, a w skrajnych przypadkach – myślami samobójczymi. Szacuje się, że w ciągu życia na depresję zachoruje nawet kilkanaście procent populacji dorosłych, a kobiety są na nią dwukrotnie bardziej narażone niż mężczyźni. Niestety wiele osób nie otrzymuje właściwej diagnozy i pomocy, co może prowadzić do poważnych konsekwencji. Wczesne rozpoznanie objawów oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwala na skuteczne opanowanie choroby i poprawę jakości życia pacjenta. Czytaj dalej

Stres zawodowy to powszechny problem, który dotyka od 50 do 70% pracowników. Nadmierne wymagania, napięte terminy i brak wsparcia w miejscu pracy mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i obniżenia efektywności zawodowej. Chroniczny stres nie tylko negatywnie wpływa na samopoczucie jednostki, ale generuje również ogromne koszty dla pracodawców. Wpływa na wzrost absencji, rotację pracowników i spadek motywacji zespołów. Zrozumienie przyczyn stresu, wczesne rozpoznanie objawów oraz skuteczne strategie radzenia sobie z nim mogą pomóc w zachowaniu równowagi psychicznej i uniknięciu wypalenia zawodowego. Zdrowe środowisko pracy to nie tylko odpowiednie warunki zatrudnienia, ale także wsparcie, komunikacja i narzędzia pozwalające na efektywne zarządzanie stresem. Czytaj dalej

Wypalenie zawodowe to stan, dla którego typowe jest wyczerpanie fizyczne i psychiczne, negatywny sposób postrzegania swojej pracy, a także wzrost emocjonalnego napięcia i trudność w odpowiednim wykonywaniu obowiązków zawodowych. Wbrew pozorom jest to powszechny problem, natomiast uznaje się, że dotyczy przede wszystkim przedstawicieli zawodów medycznych, pracowników opieki społecznej czy osób zatrudnionych w placówkach więziennych. Jego leczenie polega w szczególności na odpowiedniej terapii psychologicznej, uwzględniającej specyfikę wypalenia zawodowego oraz indywidualne potrzeby danego pacjenta. Czytaj dalej

Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach (TSR) to metoda terapeutyczna, w ramach której pacjent skupia się na eliminacji powstałego problemu, a nie na źródłach jego występowania i innych kwestiach związanych z jego specyfiką. Podczas jej przeprowadzania kluczowa jest więc teraźniejszość i przyszłość oraz to, jak poradzić sobie z daną trudnością. TSR sprawdza się między innymi wśród pacjentów zmagających się ze stanami depresyjnymi czy nerwicami. Metoda ta bywa pomocna również w przypadku mniej zaawansowanych problemów, takich jak na przykład trudności w związku czy narażenie na silny stres związany z utratą pracy. Czytaj dalej

Z psychoterapii mogą korzystać zarówno osoby dorosłe, jak i dzieci i młodzież. Taka forma pomocy jest odpowiednia niezależnie od wieku pacjenta. Kluczowe znaczenie ma problem, z którym boryka się dana osoba oraz jej rzeczywiste potrzeby, przesądzające o postaci planowanej terapii. Należy jednak pamiętać o tym, że psychoterapia dzieci i młodzieży różni się od pracy z dorosłymi. Osoby młode dopiero kształtują swoją osobowość, w związku z czym oczekują nieco innego wsparcia niż dorośli. Mogą go potrzebować na przykład wtedy, kiedy nie radzą sobie z własnymi emocjami, wykazują trudność w tworzeniu relacji z rówieśnikami czy doświadczają stanów depresyjnych i lękowych. Czytaj dalej

Psychologia analityczna Junga to nauka, która bada mechanizmy rządzące psychiką i zachowaniami jednostki oraz całego społeczeństwa. Na jej podstawie wyrosła psychoanaliza jungowska – metoda dialektyczna, w ramach której zakłada się, że choroba może stanowić kompensację tego, co kryje się w nieświadomości, jednostkowej bądź zbiorowej. Psychoterapia Junga stosowana jest między innymi wśród osób cierpiących na depresję czy zaburzenia lękowe. Jednocześnie uznawana jest za skuteczne wsparcie w rozwoju osobistym pacjenta. Jest to możliwe dzięki następujących po sobie etapach procesu terapeutycznego: samopoznaniu, transformacji i aktualizacji. Czytaj dalej

Utrata motywacji życiowej, problem z poradzeniem sobie z trudnymi emocjami, myśli samobójcze czy nasilona apatia – to tylko wybrane wskazania do wizyty u specjalisty: psychologa, psychiatry lub psychoterapeuty. W tych i w wielu innych sytuacjach wsparcie profesjonalisty okazuje się nierzadko niezbędne. Istotne jest natomiast to, by wybrać właściwą osobę, której kompetencje odpowiadają na potrzeby danego pacjenta. Pomiędzy psychologiem, psychiatrą i psychoterapeutą istnieje różnica – z czego warto zdawać sobie sprawę podczas umawiania się na wizytę do danego specjalisty. Czytaj dalej

Terapia akceptacji i zaangażowania (ACT) to podejście psychoterapeutyczne opracowane przez Stevena C. Hayesa, Kellyego G. Wilsona i Kirka Strosahla. Opiera się ona na założeniu, że do poprawy funkcjonowania pacjenta dochodzi na skutek jego pełnego zaangażowania we własne życie, zgodnie z wyznawanymi przez niego wartościami. Badania wykazały, że terapia ACT jest skuteczna między innymi w przypadku zaburzeń lękowych, depresji, nerwicy natręctw, schizofrenii, nawracającego stresu czy zaburzenia osobowości typu borderline. Czytaj dalej

Mindfulness to technika psychologiczna polegająca na koncentrowaniu uwagi na aktualnym doświadczaniu. Osoba, która z niej korzysta, skupia się na obecnej chwili, a dokładnie na wewnętrznych i zewnętrznych bodźcach pojawiających się w danym momencie. W przypadku niektórych nurtów psychoterapii mindfulness stanowi jedno z jej głównych ćwiczeń, pozwalając pacjentowi na wyciszenie duszy oraz na dostrzeganie i rozumienie własnego umysłu, co w rezultacie prowadzi do pozytywnej zmiany. Czytaj dalej

Terapia grupowa polega na organizacji sesji terapeutycznych, w których bierze udział kilka osób o podobnej lub jednakowej specyfice problemów. Jej uczestnikami mogą więc być na przykład osoby uzależnione od alkoholu, cierpiące na zaburzenia nerwicowe czy osoby dotknięte przemocą. Czasami w spotkaniach mogą brać udział również bliscy pacjentów, na przykład ich rodziny – co ma bezpośredni związek z systemowym podejściem do leczenia. Główną zaletą takiej formy terapii jest to, że pacjenci otrzymają wsparcie od pozostałych uczestników, dzięki czemu łatwiej im poradzić sobie z napotkanymi w życiu trudnościami. Czytaj dalej

Uzależnienie to stan zaburzenia zdrowia psychicznego i fizycznego, podczas którego pojawia się okresowy lub stały przymus wykonywania jakiejś czynności czy przyjmowania substancji, na przykład alkoholu. Sposobem na jego eliminację jest między innymi psychoterapia indywidualna i grupowa. Co istotne, podczas spotkań z terapeutą mogą zostać zastosowane rozmaite metody pracy z pacjentem. Leczenie uzależnienia może polegać na przykład na wdrożeniu terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach, terapii Gestalt czy terapii systemowej, skoncentrowanej na otoczeniu społecznym osoby uzależnionej. Czytaj dalej

Trauma niszczy poczucie tożsamości człowieka ukształtowane przed jej doświadczeniem. Budzi strach i powoduje szereg rozmaitych konsekwencji, takich jak na przykład natarczywe myśli, znieczulenie emocjonalne, nadpobudliwość czy powtarzające się koszmary. Skutkiem urazu psychicznego mogą być nawet zaburzenia lękowe i depresja. Niestety trauma związana jest z trwałą zmianą w psychice. Natomiast jej objawy można skutecznie wyeliminować, za pomocą odpowiednio poprowadzonej psychoterapii, która stanowi główną formę pomocy dla osób po traumatycznych doświadczeniach. Czytaj dalej

Terapia czy psychoterapia par to forma terapii przeznaczona dla osób będących w związku, niekoniecznie małżeńskim. Jej celem może być rozwiązanie konkretnego problemu albo ogólna poprawa kondycji danej relacji. Terapia dla par może odbywać się na przykład w postaci psychoterapii psychodynamicznej czy terapii systemowej. Wybór odpowiedniej metody zależy od preferencji i potrzeb jej uczestników – co może zostać ustalone podczas pierwszej wizyty u psychologa. Czytaj dalej

Psychoterapia jest skutecznym narzędziem wykorzystywanym w procesie leczenia zaburzeń lękowych. Dzięki niej pacjent może zrozumieć mechanizmy rządzące jego psychiką i poradzić sobie z odczuwanym lękiem. W trakcie procesu terapeutycznego stosowane są rozmaite metody i techniki pracy, co pozwala na osiągnięcie pożądanych efektów prowadzonego leczenia. Co istotne, mogą w nim uczestniczyć osoby cierpiące na różne zaburzenia związane z lekiem i strachem, między innymi pacjenci z zespołem lęku panicznego, zmagający się z fobią społeczną czy tacy, u których pojawia się lęk separacyjny. Czytaj dalej

Choroby psychosomatyczne to grupa dolegliwości cielesnych o podłożu psychicznym. Bywają również nazywane zaburzeniami psychofizjologicznymi, co ma związek z charakterystycznymi dla nich objawami, takimi jak na przykład kołatanie serca o podłożu emocjonalnym czy drżenie rąk spowodowane silnym i przewlekłym stresem. Leczenie chorób psychosomatycznych polegać może zarówno na wdrożeniu postępowania psychoterapeutycznego, jak i wprowadzeniu terapii farmakologicznej. Dotyczy więc ono nie tylko fizyczności pacjenta, ale i jego psychiki. Czytaj dalej

Terapia Gestalt to metoda psychoterapii zaliczana do nurtu humanistycznego, która została opracowana przez Fritza Perlsa. Zgodnie z jej założeniami zachowanie człowieka jest bezpośrednio powiązane z procesem homeostazy, a utrwalone przez jednostkę reakcje blokują jej realny potencjał. Kiedy zaś organizm znajduje się w stanie braku równowagi przez długi czas, dochodzi do rozwoju choroby psychicznej. Wówczas konieczne może okazać się wdrożenie odpowiednich działań terapeutycznych, na przykład w postaci psychoterapii Gestalt. Czytaj dalej

Terapia dialektyczno-behawioralna (DBT) to jedna z metod stosowana w procesie leczenia zaburzeń emocjonalnych. Jest to odmiana terapii poznawczo-behawioralnej, która została opracowana z myślą o pacjentach z zaburzeniem osobowości z pogranicza. Jej skuteczność została potwierdzona wieloma badaniami, a rezultaty zdrowienia, które można dzięki niej osiągnąć, przesądzają o dużej popularności DBT. Obecnie terapia dialektyczno-behawioralna bywa stosowana m.in. wśród nastolatków z tendencjami samobójczymi czy wśród osób starszych cierpiących na depresję. Czytaj dalej

Psychoterapia systemowa to forma terapii oparta na założeniu, że każdy człowiek funkcjonuje w ramach różnych systemów, które wpływają na jego stan psychiczny. Dlatego zaburzenie równowagi w danym środowisku, komunikacyjne czy emocjonalne, przynosi konsekwencje dla wszystkich osób, które należą do tej zbiorowości. Psychoterapia systemowa stanowi więc przede wszystkim metodę rozwiązywania konfliktów w relacjach międzyludzkich. W związku z tym bywa wykorzystywana w szczególności w ramach terapii rodzinnej. Czytaj dalej

Terapia psychodynamiczna to jedna z form psychoterapii. Opiera się na założeniach teorii psychoanalizy, zgodnie z którą objawy chorobowe wynikają z nieświadomych popędów, które, nie mając dróg ujścia, zamieniają się w symptomy neurotyczne. Co istotne, metoda ta, podobnie jak inne metody terapeutyczne, ma swoje wady i zalety. Z jednej strony pozwala, by zrozumieć źródła swoich trudności emocjonalnych, z drugiej natomiast bardzo często jest procesem długotrwałym, co nie odpowiada każdemu pacjentowi wymagającemu wsparcia specjalisty. Czytaj dalej

Każdego roku w Polsce ponad 200 tysięcy ludzi leczy się z powodu choroby alkoholowej. Jak udowadniają badania EZOP II (Kompleksowe Badanie Stanu Zdrowia Psychicznego Społeczeństwa i Jego Uwarunkowań), rosną także statystyki śmierci wywołanych przez to jakże znane w Polsce uzależnienie. Porównując współczynniki zgonów kobiet i mężczyzn bezpośrednio związanych z konsumpcją alkoholu z 1999 r. i z 2020 r., można zauważyć, że wzrosły one więcej niż dwukrotnie. Czytaj dalej