Kim jest anestezjolog?
Anestezjolog to lekarz specjalizujący się w anestezjologii i intensywnej terapii – dziedzinach medycyny, które wymagają nie tylko wiedzy z zakresu farmakologii i patologii, ale także opanowania i szybkiego podejmowania decyzji. Do jego podstawowych zadań należy podawanie znieczulenia pacjentom przed operacjami, monitorowanie ich funkcji życiowych podczas zabiegu oraz dbanie o ich komfort i bezpieczeństwo.
Aby zostać anestezjologiem, konieczne jest ukończenie:
- studiów medycznych,
- stażu podyplomowego,
- wieloletniej specjalizacji z anestezjologii i intensywnej terapii, która obejmuje również pracę na oddziałach intensywnej terapii i w pogotowiu ratunkowym.
Jakie są główne obowiązki anestezjologa?

Praca anestezjologa to coś więcej niż tylko podanie środka znieczulającego. Jego obowiązki można podzielić na kilka kluczowych etapów:
- Przygotowanie pacjenta do zabiegu
Anestezjolog przeprowadza wywiad medyczny, aby ocenić ryzyko związane z operacją i dobrać odpowiednie znieczulenie. Bierze pod uwagę wiek, stan zdrowia, historię chorób oraz potencjalne alergie pacjenta. - Podanie znieczulenia
W trakcie zabiegu lekarz wprowadza pacjenta w stan znieczulenia (ogólnego, miejscowego lub regionalnego) i kontroluje jego funkcje życiowe – od oddechu po ciśnienie krwi. - Monitorowanie pacjenta podczas operacji
Anestezjolog czuwa nad bezpieczeństwem pacjenta, dostosowując dawki leków i reagując na zmiany w stanie zdrowia. Współpracuje z całym zespołem operacyjnym, by zapewnić jak najlepsze warunki do przeprowadzenia zabiegu. - Opieka pooperacyjna
Po operacji anestezjolog dba o kontrolowanie bólu, monitorowanie pacjenta w sali wybudzeniowej oraz zapobieganie powikłaniom, takim jak depresja oddechowa czy reakcje alergiczne.
Jak wygląda dzień pracy anestezjologa?
Codzienna praca anestezjologa jest pełna wyzwań. Na jego dzień składają się:
- dyżury w szpitalu – na oddziale intensywnej terapii lub w sali operacyjnej, gdzie monitoruje stan pacjentów;
- konsultacje przedoperacyjne – rozmowa z pacjentami, ocena ryzyka i dobór odpowiedniego rodzaju znieczulenia;
- podawanie znieczulenia i nadzór podczas operacji – zarówno w zabiegach planowych, jak i nagłych;
- opieka pooperacyjna – w tym leczenie bólu i nadzorowanie wybudzania pacjenta.
Jakie rodzaje znieczuleń stosuje anestezjolog?
Anestezjolog dostosowuje rodzaj znieczulenia do rodzaju operacji i stanu pacjenta. Wyróżnia się trzy główne rodzaje znieczuleń: ogólne, regionalne i miejscowe.
- Znieczulenie ogólne:
pacjent jest wprowadzany w stan całkowitej nieświadomości; stosowane przy dużych operacjach, takich jak zabiegi na jamie brzusznej czy klatce piersiowej. - Znieczulenie regionalne:
blokuje czucie w określonej części ciała, np. kończynie lub dolnej połowie ciała (jak w znieczuleniu zewnątrzoponowym); często wykorzystywane w chirurgii ortopedycznej i ginekologicznej. - Znieczulenie miejscowe:
obejmuje niewielki obszar, np. podczas usuwania znamion; nie wymaga obecności anestezjologa przez cały czas zabiegu.
Czy anestezjolog jest obecny przy każdej operacji?

Nie każda operacja wymaga obecności anestezjologa, ale w wielu przypadkach jego rola jest kluczowa. Wszystko zależy od rodzaju zabiegu, jego stopnia skomplikowania oraz stanu zdrowia pacjenta. Poniżej omówimy, w jakich sytuacjach anestezjolog jest niezbędny, a kiedy jego obecność nie jest wymagana.
Operacje wymagające obecności anestezjologa
- Zabiegi z użyciem znieczulenia ogólnego
- Zabiegi skomplikowane lub trwające długo
- Pacjenci w złym stanie zdrowia
- Nagłe sytuacje medyczne
Kiedy anestezjolog nie musi być obecny?
- Zabiegi z użyciem znieczulenia miejscowego
- Operacje w znieczuleniu przewodowym
Dlaczego rola anestezjologa jest tak ważna?
Choć nie każda operacja wymaga ciągłego nadzoru anestezjologa, jego obecność znacząco zwiększa bezpieczeństwo pacjenta. Anestezjolog jest przygotowany, by reagować na nagłe sytuacje, takie jak spadek ciśnienia, problemy z oddychaniem czy reakcje alergiczne na leki stosowane podczas zabiegu.
Źródła:
- Dyk D., Wołowicka L., "Anestezjologia i intensywna opieka", PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2007
- Owczuk R., "Anestezjologia i intensywna terapia", PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa, 2021
- Redakcja Medonet, "Anestezjolog" (www.medonet.pl), Medonet, 2025