Budowa barku

Bark łączy kończynę górną z tułowiem i jest zbudowany z kilku stawów:

  • stawu ramiennego
  • stawu barkowo-obojczykowego
  • stawu mostkowo-obojczykowego
  • stawu łopatkowo-piersiowego
  • stawu podbarkowego

Ponadto tworzą go mięśnie: czworoboczny, naramienny, podgrzebieniowy i trójgłowy, czyli triceps. Struktury kostne są otoczone również przez liczne więzadła, ścięgna i kaletki, które zapewniają stabilizację barku i płynność wykonywanych ruchów. Najważniejszą rolę pełni tu stożek rotatorów, czyli grupa czterech mięśni i ich ścięgien, które otaczają staw ramienno-łopatkowy.

Najczęstsze urazy barku

Urazy barku dotyczą zarówno mięśni, więzadeł, ścięgien, jak i kości. Choć dolegliwości pojawiają się najczęściej wskutek intensywnych treningów (dotyczy to zwłaszcza podnoszenia ciężarów, gry w tenisa oraz pływania), przyczynić mogą się do nich także codzienne czynności takie jak choćby wieszanie zasłon czy mycie okien. Urazy są często związane z naciągnięciem lub naderwaniem mięśni, ścięgien bądź więzadeł. Zaliczamy do nich przede wszystkim:

  • zwichnięcie barku – z reguły dochodzi do niego na skutek upadku, co może doprowadzić do przemieszczenia panewki stawu ramiennego
  • uszkodzenie stożka rotatorów – najczęściej powstaje w wyniku upadku lub przeciążeń będących konsekwencją długotrwałego trzymania rąk nad głową. Może do niego dojść także w wyniku gwałtownego szarpnięcia, np. w czasie jazdy tramwajem i trzymania się poręczy.
  • niestabilność barku – zwykle wywołuje ją zbyt szybki powrót do aktywności po wcześniejszym urazie stawu barkowego lub wykonywanie ruchów o dużym zasięgu bez odpowiedniej rozgrzewki.

Ortopedzi diagnozują także tak zwany konflikt podbarkowy, czyli zmiany o charakterze przeciążeniowym, które wywołują stan zapalny kaletki podbarkowej.

Objawy urazu barku

Objawy towarzyszące urazom barku są do siebie podobne. W przypadku zwichnięcia to przede wszystkim: silny ból barku, opuchlizna na ramieniu, ograniczenie ruchomości w stawie i zasinienie. O uszkodzeniu stożka rotatorów świadczyć może osłabienie siły mięśniowej w okolicy barku, a także ból i ograniczenie ruchomości w tej okolicy – zarówno podczas aktywności fizycznej, jak i w nocy, we śnie. Charakterystyczne dla niestabilności barku są nawracające zwichnięcia, konflikt podbarkowy objawia się zaś kłującym bólem w czasie nagłego odwodzenia i zginania, jak również tkliwością w okolicy wyrostka barkowego (zwłaszcza po wysiłku fizycznym).

Zwichnięcie barku – leczenie

Sposób leczenia barku jest uzależniony przede wszystkim od tego, z jakim problemem pacjent odwiedził lekarza. W przypadku zwichnięcia konieczne jest nastawienie barku, podaje się również środki przeciwbólowe. Następnie fizjoterapeuta dobiera odpowiednią rehabilitację. Wykorzystuje się m.in. terapię manualną, elektrostymulację mięśni obręczy barkowej, krioterapię czy jonoferezę. Po zagojeniu tkanek wprowadzane są ćwiczenia stabilizujące i zwiększające zakres ruchu. Jeśli odprowadzenie zwichnięcia nie jest możliwe bądź doszło do złamania guzków lub krawędzi panewki, ortopeda może zakwalifikować pacjenta do leczenia chirurgicznego. Operacje zwykle przeprowadza się u sportowców oraz osób młodych.

Metody leczenia niestabilności barku

W przypadku zdiagnozowania niestabilności barku bez towarzyszącego jej zwichnięcia, dolegliwości nie leczy się operacyjnie. Kluczowe jest, aby pacjent zrozumiał na czym polega jego problem, tak aby mógł świadomie zmodyfikować (wspólnie z fizjoterapeutą) dotychczasowe wzorce ruchowe. Rehabilitacja opiera się na ćwiczeniach wzmacniających obręcz barkową i centrujących głowę kości ramiennej. W większości przypadków dają one zadowalające efekty, jednak należy pamiętać, że leczenie jest długotrwałe. Leczenie operacyjne wdraża się jeśli przyczyną niestabilności jest uraz – zwykle jest to zwichnięcie przednie stawu ramiennego.

Metody leczenia konfliktu podbarkowego

Jeśli konflikt podbarkowy cechuje się niewielkim nasileniem i nie doszło do uszkodzenia ścięgien stożka rotatorów, postępowaniem z wyboru jest wprowadzenie leków przeciwzapalnych oraz rehabilitacji. Podstawą są ćwiczenia rozciągające i wzmacniające, które dobiera się indywidualnie do danego pacjenta. Jeśli konflikt podbarkowy jest mocno nasilony lub ścięgna stożka są uszkodzone, wówczas zwykle koniecznością staje się leczenie operacyjne.

Leczenie uszkodzenia stożka rotatorów

Podobnie jak w powyższych przypadkach, tak również uszkodzenie stożka rotatorów można leczyć zachowawczo lub chirurgicznie – wszystko zależy tu od zaawansowania problemu. Terapia zachowawcza obejmuje stosowanie zaleconych przez lekarza leków (np. maści przeciwbólowych i przeciwzapalnych), jak również fizjoterapię. Pomocne są masaże, kinesiotaping, fala uderzeniowa czy zabiegi z wykorzystaniem ultradźwięków. Jeśli metody te okażą się niewystarczające, lekarz skieruje pacjenta na zabieg. Złotym standardem jest obecnie artroskopia barku, choć czasem operuje się metodą otwartą. Za metodą artroskopową przemawia znacznie mniejszy stopień inwazyjności, a co za tym idzie – zmniejszenie ryzyka wystąpienia powikłań oraz szybszy powrót pacjenta do normalnego funkcjonowania.

Warto wiedzieć: Istotną częścią zarówno leczenia zachowawczego, jak i rehabilitacji pozabiegowej, są ćwiczenia. Ich celem jest zwiększenie ruchomości barku, wzmacnianie mięśni oraz zniesienie dolegliwości bólowych.

Endoprotezoplastyka przy leczeniu zwyrodnień

Endoprotezoplastyka to operacja, podczas której chory staw zastępuje się sztucznym. Zastosowanie znajduje ona przede wszystkim w przypadku zdiagnozowania dużych zmian zwyrodnieniowych, silnego bólu oraz mocnego ograniczenia ruchomości barku, na które nie pomagają ćwiczenia. W przypadku stawu ramiennego endoprotezoplastyka może polegać na wycięciu jedynie głowy kości ramiennej (i zastąpieniu jej protezą) bądź na wymianie nie tylko głowy kości, ale także panewki. To, w jakim zakresie zostanie przeprowadzony zabieg, zależy przede wszystkim od stopnia zaawansowania procesu chorobowego, stanu tkanki kostnej pacjenta oraz kondycji stożka rotatorów.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o operacje i leczenie barku 

  • Ile kosztuje artroskopowe leczenie uszkodzenia stożka rotatorów?

    Średnia cena artroskopowego leczenia uszkodzenia stożka rotatorów wynosi 7340 zł, przy czym za taki zabieg trzeba zapłacić minimum 5500, a najwięcej - około 9 500 zł.

  • Ile kosztuje artroskopowe leczenie niestabilności stawu barkowego?

    Za artroskopowe leczenie niestabilności stawu barkowego trzeba zapłacić średnio 8600 zł, przy czym najniższa cena to 5500, a najwyższa - 11000 zł.

  • Ile kosztuje operacja zwichnięcia stawu barkowego?

    Operacyjne leczenie urazowego zwichnięcia stawu barkowego wiąże się ze średnim kosztem około 8670 zł, przy czym najniższa cena zabiegu to 4500, a najwyższa - 14 000 zł.

  • Ile kosztuje operacyjne leczenie uszkodzenia stożka rotatorów?

    Średnia cena operacyjnego leczenia uszkodzenia stożka rotatorów wynosi 6880 zł, przy czym za zabieg trzeba zapłacić minimum 4000 zł. W niektórych placówka operacja może kosztować około 9580 zł.

Umów wizytę!

Jeśli Ty także chcesz wykonać operację barku, nie wahaj się dłużej - skontaktuj się z nami. Nasz doradca bezpłatnie przedstawi Ci pełną ofertę spośród 29 klinik w Polsce wraz ze szczegółowymi cenami. Pomoże również w umówieniu wizyty konsultacyjnej u wybranego specjalisty na dogodny termin.
Zadzwoń do nas: 22 417 40 47 (telefon czynny pon - pt, w godz. 8:00 - 18:00)

Źródła:

  • L. Maxey, J. Magnusson, "Leczenie i rehabilitacja stożka rotatorów", Pooperacyjna rehabilitacja pacjentów ortopedycznych, Warszawa, 2018, ISBN: 978-83-62526-09-3
  • J. Kruczyński, "Niestabilność stawu ramiennego, Obrażenia okolicy barku", Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. Wybrane zagadnienia z zakresu chorób i urazów narządu ruchu dla studentów i lekarzy, Warszawa, 2019, ISBN: 978-83-200-5822-2
  • L. Romanowski, P. Lubiatowski, B. Kordasiewicz, "Bark i ramię", Ortopedia i traumatologia - podręcznik dla studentów, Poznań, 2017, ISBN: 978-83-62690-28-2
  • D. Białoszewski, J. Adamczyk, G, Benke, "Obręcz barkowa i staw ramienny", Fizjoterapia w ortopedii, Warszawa, 2014, ISBN: 978-83-200-4802-5