Wskazania do histerektomii

Histerektomia to operacja, podczas której usuwa się macicę. Inwazyjny charakter zabiegu sprawia, że wykonuje się go jedynie w ściśle określonych przypadkach. Zaliczamy do nich m.in. nowotwory: szyjki bądź trzonu macicy oraz jajnika. Inne wskazania to:

W Polsce wykonuje się ok. 60 tys. zabiegów usunięcia macicy rocznie, jednak wielu z nich można było uniknąć! Histerektomia zawsze powinna być traktowana jako ostateczność, dlatego w przypadku skierowania na operację, warto dopytać lekarza czy nie istnieją inne metody leczenia danej przypadłości. W razie wątpliwości można zasięgnąć też opinii innego specjalisty.

Rodzaje histerektomii

Zakres histerektomii jest uzależniony od rodzaju i stopnia zaawansowania choroby, jak również ogólnego stanu zdrowia pacjentki. Wyróżniamy cztery rodzaje histerektomii:

2024/07/203/GIN
Porozmiawiaj z lekarzem
Czy antykoncepcja,
którą przyjmujesz
wciąż jest dla
Ciebie odpowiednia?
  • histerektomię częściową, czyli usunięcie trzonu macicy z pozostawieniem szyjki macicy;
  • histerektomię całkowitą, polegającą na usunięciu całej macicy;
  • histerektomię całkowitą, podczas której dochodzi do usunięcia macicy z jajowodami i jajnikami;
  • histerektomię radykalną, czyli całkowite usunięcie macicy, przymacicz, górnej części pochwy i okolicznych węzłów chłonnych.

Histerektomię radykalną przeprowadza się po zdiagnozowaniu chorób nowotworowych, np. raka szyjki macicy. Wyraźne wskazania medyczne muszą także zaistnieć, aby lekarz podjął decyzję o usunięciu macicy i jajników – po wycięciu przydatków bowiem dochodzi do menopauzy, niezależnie od wieku pacjentki. W ostatnich latach coraz głośniej mówi się o potrzebie odejścia od terapii radykalnej na rzecz operacji oszczędzających.

Warto wiedzieć: Wskazania do procedury oszczędzającej to m.in. pragnienie zachowania płodności, względy psychologiczne oraz obawa przed możliwymi skutkami histerektomii, np. nietrzymaniem moczu.

Metody usuwania macicy

Istnieją trzy metody usuwania macicy: histerektomia przezpochwowa, histerektomia laparoskopowa i przezbrzuszna. Klasyczna laparotomia jest zalecana jedynie w przypadku nowotworów złośliwych. Po zdiagnozowaniu guzów niezłośliwych lub innych chorób nieonkologicznych można przeprowadzić małoinwazyjny zabieg, taki jak usunięcie macicy laparoskopowo lub usunięcie macicy przez pochwę. To właśnie technika przezpochwowa jest zalecana przez Światową Organizację Zdrowia jako metoda pierwszego wyboru. Po takim zabiegu pacjentka szybciej wraca do formy i nie musi przejmować się bliznami.

Usunięcie macicy – skutki

Usunięcie macicy bez jajników wiąże się z zaprzestaniem miesiączkowania. Wynika to z utraty błony śluzowej macicy, która znajduje się w trzonie tego narządu. W przypadku usunięcia macicy z przydatkami dodatkowo wywołany zostaje stan menopauzy – to dlatego, że jajniki wytwarzają hormony (przede wszystkim estrogen). Ich brak sprawia, że konieczne jest wdrożenie tak zwanej zastępczej terapii hormonalnej. Pozwala to spowolnić rozwój związanych z menopauzą schorzeń takich jak osteoporoza czy choroba niedokrwienna. Terapia pomaga także w zminimalizowaniu przykrych dolegliwości towarzyszących okresowi klimakterium: nocnym potom i uderzeniom gorąca oraz suchości pochwy.

Pamiętaj: Histerektomia to silna ingerencja w kobiecość dlatego proces rekonwalescencji nierzadko wymaga wsparcia psychologicznego.

Usunięcie macicy a ciąża

Histerektomia, nawet ta częściowa, uniemożliwia zajście w ciążę – płód rozwija się bowiem w trzonie macicy, który podczas zabiegu zostaje usunięty. Właśnie dlatego u pacjentek, które nie zostały jeszcze matkami, histerektomię wykonuje się jedynie w sytuacjach, gdy innej możliwości leczenia nie ma.

Histerektomia a współżycie

Usunięcie macicy często sprawia, że pacjentki czują się mniej kobieco, a ich libido spada. Kobiety obawiają się także, że po operacji doznania nie będą już takie sobie – także u partnera. W istocie, pacjentki z zachowaną szyjką macicy lepiej oceniają swoją satysfakcję seksualną, jednak jej brak także pozwala czerpać przyjemność ze zbliżeń. W przypadku histerektomii radykalnej warto wybierać pozycje, które umożliwiają kobiecie kontrolę głębokości penetracji, a zatem te, w których kobieta znajduje się na górze.

Usunięcie trzonu macicy a tycie

Pacjentki zakwalifikowane do histerektomii obawiają się, że po operacji przytyją. Co prawda sam zabieg nie wywiera wpływu na metabolizm, jednak w okresie rekonwalescencji kobiety nie mogą podejmować wysiłku fizycznego i są mniej aktywne. Właśnie dlatego należy dostosować codzienny jadłospis do tego, ile kalorii na co dzień spalamy. Nie zaleca się także całkowitej rezygnacji z ruchu – na początek wystarczą krótkie spacery, które z czasem będą mogły ustąpić miejsca bardziej zaawansowanym formom aktywności.

Rekonwalescencja po histerektomii

Przebieg i sam czas trwania rekonwalescencji po usunięciu macicy jest uzależniony przede wszystkim od tego, jaką metodą i w jakim zakresie przeprowadzono zabieg. W przypadku metody przezpochwowej i laparoskopowej hospitalizacja z reguły nie przekracza pięciu dni, a do codziennych obowiązków można wrócić po około dwóch miesiącach. Z rozpoczęciem współżycia należy poczekać zwykle od 4 do 6 tygodni – jednocześnie warto pamiętać, że pierwsze zbliżenia mogą wiązać się z uczuciem dyskomfortu, które jednak z czasem znika. Przez pół roku po usunięciu macicy należy unikać pracy fizycznej, w tym podnoszenia przedmiotów cięższych niż 5 kg. Pozwoli to uniknąć krwotoku oraz przepukliny.

Tuż po histerektomii może pojawić się niewielkie krwawienie, które powinno ustąpić po kilku lub kilkunastu tygodniach. Inne możliwe skutki uboczne usunięcia macicy to zakażenie rany pooperacyjnej i krwiak. Groźne powikłania po histerektomii zdarzają się sporadycznie. Są to: uszkodzenie moczowodu, pęcherza moczowego lub jelita. Rzadko dochodzi także do zapalenia jelit.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o histerektomię

  • Czy po usunięciu macicy ma się stopień niepełnosprawności?

    Po zabiegu histerektomii można starać się o uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. W tym celu należy udać się do odpowiedniej instytucji i złożyć stosowne dokumenty.

  • Kiedy można wrócić do pracy po usunięciu macicy?

    W większości przypadków pacjentki po wypisie ze szpitala otrzymują 30 dniowe zwolnienie z pracy.

  • Czy usunięcie macicy na życzenie jest możliwe?

    W Polsce nie przeprowadza się histerektomii bez wyraźnych wskazań medycznych.

  • Jaki jest koszt histerektomii?

    Koszt histerektomii jest uzależniony przede wszystkim od wybranej metody zabiegowej oraz zakresu operacji. Przykładowo, za usunięcie trzonu macicy laparoskopowo trzeba zapłacić średnio 5500 zł. Histerektomia całkowita (laparoskopowo) to już średni koszt w wysokości około 7200 zł.

  • Czy po histerektomii zostaje blizna?

    Wielkość i wygląd blizny zależy m.in. od wybranej metody zabiegowej oraz rozległości operacji. W przypadku usunięcia macicy przezpochwowo, ślad nie będzie widoczny. Technika laparoskopowa zostawia natomiast trzy niewielkie blizny w miejscach wprowadzenia laparoskopu. Największe ślady zostają po laparotomii.

Umów wizytę!

Jeśli Ty także chcesz wykonać histerektomię, nie wahaj się dłużej - skontaktuj się z nami. Nasz doradca bezpłatnie przedstawi Ci pełną ofertę spośród 18 klinik w Polsce wraz ze szczegółowymi cenami. Pomoże również w umówieniu wizyty konsultacyjnej u wybranego specjalisty na dogodny termin.

Zadzwoń do nas: 22 417 40 56 (telefon czynny pon - pt, w godz. 8:00 - 18:00)

Źródła:

  • P. Szymanowski, "Około 80 proc. operacji histerektomii można uniknąć" (pulsmedycyny.pl), Puls Medycyny, 2019
  • M. Marklowska-Dzierżak, "Histerektomia waginalna — „złoty standard” w ginekologii operacyjnej" (pulsmedycyny.pl), Puls Medycyny, 2017
  • E. Woźniakowska, T. Paszkowski, "Ogólnoustrojowe konsekwencje menopauzy chirurgicznej – wpływ wcześnie wdrożonej hormonalnej terapii zastępczej", Borgis - Nowa Medycyna, 2002
  • A. Malinowski, G. Maciołek-Blewniewska, "Dlaczego histerektomia pochwowa?", Ginekologia Polska, 2007
  • W. H. Parker, "Histerektomia z obustronnym usunięciem przydatków: w poszukiwaniu równowagi między ryzykiem a korzyściami. Wybór kandydatek i monitorowanie wyników leczenia", Ginekologia po Dyplomie, 2011