Czy starzejące się społeczeństwo będzie się odmładzać?

Konferencję zatytułowaną „Czy Polska jest gotowa na zdrową starość?" zorganizowała w środę (27 lutego) w Sejmie Koalicja na rzecz Zdrowego Starzenia. Jak przekonywał prof. Bolesław Samoliński, przewodniczący Koalicji oraz krajowy konsultant w dziedzinie zdrowia publicznego, polskie społeczeństwo zmierza do długowieczności a to oznacza pojawianie się nowych wyzwań – relacjonowała Gazeta Wyborcza (www.wyborcza.pl).

Starzejące się społeczeństwo w Polsce i Europie

Podczas sejmowej konferencji podano, że według ostatniego spisu powszechnego liczba osób w Polsce, które ukończyły 100 lat, wynosi około 7 tysięcy. Oznacza to ponad dwukrotny wzrost w porównaniu do danych z 2012 roku, kiedy populacja stulatków wynosiła około 3 tysięcy.

Władysław Kosiniak-Kamysz, minister pracy i polityki społecznej przypominał, że w Polsce jest już ponad milion osób, które przekroczyły 80 lat. Konieczne jest przygotowanie rozwiązań dla tej grupy osób, które wymagają współpracy wielu resortów. Zgodził się z nim Igor Radziewicz-Winnicki, wiceminister zdrowia. Według niego współpraca międzyresortowa jest fundamentem sukcesu. Zauważył, że opieka zdrowotna to tylko jeden z aspektów działań, nakierowanych na promowanie idei aktywnego starzenia się.

Najważniejsze działania wspierające seniorów:

• Przystosowanie przestrzeni publicznych
• Rozwój opieki domowej
• Zwiększenie dostępności usług medycznych
• Rozbudowa usług rehabilitacyjnych
• Wdrażanie koncepcji „miast przyjaznych starzeniu się”

Rosnąca liczba seniorów wymusza także zmiany w infrastrukturze miast – od przystosowania przestrzeni publicznych, przez rozwój opieki domowej, po zwiększenie dostępności usług medycznych i rehabilitacyjnych.

W wielu krajach wdraża się koncepcję tzw. „miast przyjaznych starzeniu się” (ang. age-friendly cities), promowaną przez WHO.

Wiek a postrzeganie starości

Co ciekawe wraz ze starzeniem się społeczeństw zmienia się postrzeganie wieku. Jak wynika z badań Eurobarometr Active Ageing, opublikowanych w 2012 r. przez Komisję Europejską, Europejczycy oceniają, że ludzie zaczynają być uważani za „starych" tuż przed osiągnięciem 64 lat, natomiast nie są już uważani za „młodych" po przekroczeniu 42 lat. Te graniczne liczby zmieniają się wraz z biegiem lat, a także są zróżnicowane w zależności od krajów.

Najnowsze badania pokazują, że granica wieku, od której ludzie zaczynają być postrzegani jako „starsi”, przesuwa się w górę wraz ze wzrostem długości życia.

Osoby po sześćdziesiątce często uważają, że starość zaczyna się około 75. roku życia, jednak z biegiem lat ta granica stopniowo się przesuwa. W ciągu ostatnich 25 lat badani wielokrotnie wskazywali, że starość rozpoczyna się średnio o rok później niż w poprzednich ocenach.

Społeczne granice młodości i starości

Z badań Komisji Europejskiej (2012) wynika, że granicą, poza którą Polacy nie uważają już ludzi za młodych jest średnio 39 lat. Koniec młodości następuje w Polsce o trzy lata wcześniej, w porównaniu ze średnią oceną tej granicy w całej Unii. Wiek uznawany za początek starości w Polsce jest nieco niższy, w porównaniu ze średnią Europejską. Na temat nie przeprowadzono nowych badań.

Wiekizm – nowe wyzwanie społeczne

Coraz częściej mówi się także o tzw. „wiekowizmie” (ageism) – stereotypowym postrzeganiu i dyskryminacji osób starszych. Według raportu WHO z 2021 roku, wiekizm może mieć poważne konsekwencje zdrowotne i psychologiczne, a także wpływać na jakość opieki medycznej i dostęp do rynku pracy.

Zabiegi odmładzające i medycyna przeciwstarzeniowa

Zgodnie z najnowszymi badaniami, w 2022 roku w Polsce odnotowano wyraźny wzrost popytu na zabiegi medycyny estetycznej, szczególnie wśród osób powyżej 50. roku życia. Tendencja ta jest widoczna w Europie, gdzie przewidywany wzrost rynku zabiegów estetycznych wynosi 6,6%.

W Europie popyt na procedury przeciwstarzeniowe wzrasta – wynika z raportu z 2011 roku po paryskim kongresie IMCAS (International Master Course on Aging Skin – francuska organizacja, prowadząca szkolenia oraz kongresy naukowe w zakresie chirurgii plastycznej i dermatologii estetycznej, współpracująca m. in. z French Society of Aesthetic and Plastic Surgeons i European Society for Laser Dermatology). Przewidywany przez IMCAS wzrost rynku zabiegów estetycznych w Europie to 6,6 proc.

Zainteresowanie procedurami pokazuje rosnącą świadomość społeczną i zmieniające się podejście do starzenia się oraz dbałości o wygląd.