Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) jest dokumentem potwierdzającym prawo do świadczeń. Mogą ją otrzymać osoby posiadające ubezpieczenie zdrowotne oraz członkowie rodziny, którzy zostali nim objęci i zgłoszeni do NFZ (w tym dzieci).
Ważność karty wynosi 6 miesięcy w przypadku osób pracujących, natomiast w przypadku emerytów – nawet 5 lat. Ludzie, którzy utracili prawo do bezpłatnego leczenia w Polsce, nie mogą także korzystać z karty EKUZ (automatycznie traci wtedy swoją ważność). Jeżeli mimo to próbują się nią posługiwać, NFZ ma prawo domagać się od takiego pacjenta zwrotu kosztów leczenia za granicą.
Kto może otrzymać EKUZ:
- osoby posiadające ubezpieczenie zdrowotne,
- członkowie rodziny zgłoszeni do NFZ,
- dzieci zgłoszone do ubezpieczenia.
Jak działa EKUZ i kto może korzystać

Pacjent z Polski wymagający opieki medycznej w czasie pobytu za granicą i posiadający EKUZ ma prawo do świadczeń zdrowotnych na takich samych zasadach, jakie obejmują mieszkańców danego państwa.
Trzeba jednak mieć świadomość, że w większości krajów należących do Unii Europejskiej za część usług medycznych należy zapłacić z własnej kieszeni – w ramach tzw. zasady współpłacenia pacjent ponosi koszty hotelowe pobytu w szpitalu. Dlatego przed przekroczeniem granicy danego państwa najlepiej sprawdzić, na jaki zakres bezpłatnej pomocy można liczyć.
Ograniczenia w korzystaniu z EKUZ
Z założenia EKUZ powinna wystarczyć do uzyskania bezpłatnego świadczenia pomocy medycznej w nagłych przypadkach. Nie jest uznawana w prywatnych gabinetach lekarskich, nie pokrywa także kosztów leczenia planowego.
Posiadanie karty nie gwarantuje osobom poszkodowanym zwrotu kosztów transportu medycznego w kraju zdarzenia oraz do Polski. Dlatego przed wyjazdem za granicę warto dodatkowo wykupić komercyjne ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków.
Zakres świadczeń w różnych krajach
Zakres świadczeń objętych EKUZ różni się w zależności od kraju, dlatego ważne jest, by zapoznać się z regulacjami obowiązującymi w państwie docelowym. W niektórych krajach karta obejmuje jedynie podstawową pomoc medyczną, w innych – również szersze świadczenia ambulatoryjne.
Coraz częściej wskazuje się także na konieczność posiadania dodatkowego ubezpieczenia turystycznego, które pokrywa koszty prywatnego leczenia oraz transportu medycznego.
Najważniejsze ograniczenia karty EKUZ:
- nie działa w prywatnych gabinetach,
- nie obejmuje leczenia planowego,
- nie pokrywa kosztów transportu medycznego,
- obejmuje tylko świadczenia w nagłych przypadkach.
Zwrot kosztów leczenia za granicą
Jeżeli posiadacz karty musiał pokryć koszty leczenia w zagranicznej publicznej placówce, po powrocie do kraju będzie mógł ubiegać się o ich zwrot w Narodowym Funduszu Zdrowia. W tym celu powinien złożyć w oddziale funduszu odpowiedni wniosek. Po uznaniu wniosku NFZ zwraca koszty leczenia – są refundowane przez kraj, w którym przebywał chory. Kwota zwrotu jest ustalana przez instytucje finansujące system opieki zdrowotnej w danym państwie.
Warto pamiętać, że zwrot kosztów nie zawsze jest pełny. Jeśli w danym kraju obowiązuje współpłacenie pacjentów, NFZ zwróci jedynie tę część, którą pokryłaby lokalna instytucja zdrowotna. Oznacza to, że pacjent musi być przygotowany na dodatkowe wydatki.
Wniosek o wydanie karty EKUZ
Wnioski o przyznanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego można pobrać na stronie Departamentu Współpracy Międzynarodowej - Centrali NFZ. Link do strony znajduje się TU.
Wniosek można złożyć osobiście w oddziale NFZ, wysłać pocztą tradycyjną, elektronicznie za pomocą ePUAP lub upoważnić inną osobę do odbioru karty. W większości przypadków EKUZ wydawana jest od ręki, jednak w sezonie wakacyjnym czas oczekiwania może się wydłużyć.
Od kilku lat możliwe jest również złożenie wniosku o kartę online poprzez Internetowe Konto Pacjenta (IKP). To rozwiązanie znacznie ułatwia i przyspiesza procedurę, a gotową kartę można odebrać w oddziale NFZ lub otrzymać pocztą.
Źródła:
- Narodowy Fundusz Zdrowia, "Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) – strona pacjent.gov.pl", pacjent.gov.pl, 2020
- Anniek de Ruijter, Tamara Hervey, Barbara Prainsack, "Solidarity and trust in European Union health governance: three ways forward", The Lancet Regional Health - Europe, 2024
- Marjan Suselj, "Slovene national insurance card system: connecting patient and health care", Studies in health technology and informatics, 174-181, 2004
Wypełniam właśnie wniosek o kartę EKUZ i zagwozdka: pytanie o kraj do którego się wybieram. Jedziemy w sierpniu ze znajomymi na całkiem spontaniczną wyprawę po Europie i szczerze mówiąc nie wiem gdzie ostatecznie wylądujemy... mam wpisywać tam wszystkie państwa?!
nie, nie musisz :) karta i tak bedzie wazna we wszystkich krajach Unii, nie ma znaczenia co tam wpiszesz, a z tego co pytalem to oni na podstawie tego pola daja ci odpowiednia karteczke z informacjami i pewnie tez wykorzystuja do statystyk
Warto wyrobić, mnie się przydała w Finlandii gdzie poszłam do przychodni z ostrym zapaleniem gardła. Dzieki EKUZ wizyta była za darmo (normalnie musiałabym zapłacić prawie 30 euro)