Postęp cywilizacyjny oraz będące jego następstwem ograniczenie aktywności fizycznej i siedzący tryb życia wpływają negatywnie na wiele aspektów naszego zdrowia. Coraz częściej odbija się to niekorzystnie także na kręgosłupie, który nawet u stosunkowo młodych osób narażony jest na powstawanie różnego rodzaju dyskopatii (przepuklin kręgosłupa). Terminem dyskopatia określa się schorzenia krążka międzykręgowego kręgosłupa - zwanego potocznie dyskiem.
Żelowata struktura, zlokalizowana pomiędzy trzonami poszczególnych kręgów, pełni ważną funkcję "amortyzatora", zapewniającego kręgosłupowi odpowiednią ruchomość. Umożliwia jego zgięcie, prostowanie, ruchy boczne i obrotowe - dzięki dyskom kręgi nie ocierają się o siebie. Wraz z upływem lat i rozwojem procesów degeneracyjnych dysk traci swoją sprężystość, elastyczność i może dojść do jego deformacji zwanej wypukliną krążka międzykręgowego.
Najczęściej spotykaną odmianą dyskopatii jest dyskopatia odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
Objawy i diagnostyka dyskopatii
Powstająca wypuklina powoduje ucisk nerwów rdzeniowych, czego efektem jest m.in.:
- pojawienie się nagłego bólu okolicy lędźwiowej oraz kończyn dolnych, promieniującego do pośladka, uda lub stopy,
- drętwienie kończyny dolnej,
- ograniczenie ruchomości kręgosłupa, czasami jego bólowe, odruchowe skrzywienie,
- możliwe osłabienie mięśni zginających lub prostujących stopę,
- rwa kulszowa, której charakterystycznym objawem jest nasilający się ból podczas podnoszenia kończyny dolnej w czasie leżenia na plecach.
Dolegliwości te mogą ustąpić po 2-3 dniach, po zastosowaniu leków przeciwbólowych, zmodyfikowaniu i ograniczeniu aktywności. Jeżeli jednak ból nie ustępuje przez okres 2-3 tygodni lub pojawiają się objawy neurologiczne, konieczna będzie konsultacja ze specjalistą i wykonanie dokładnej diagnostyki obrazowej (rezonansu magnetycznego) w celu uwidocznienia miejsca i charakteru ucisku struktur nerwowych.
Nowoczesne metody leczenia dyskopatii
Współczesna medycyna oferuje różne podejścia do leczenia dyskopatii. Oprócz tradycyjnych metod, takich jak fizjoterapia, leki przeciwbólowe czy operacje chirurgiczne, coraz większą popularność zyskują małoinwazyjne techniki, które redukują ryzyko powikłań i skracają czas rekonwalescencji.
DiscoGel – małoinwazyjna technika leczenia dyskopatii

Obserwowany w ostatnich latach trend do jak najmniejszej inwazyjności metod terapeutycznych zauważalny jest także w przypadku leczenia schorzeń kręgosłupa. W przypadku dyskopatii jedną z najnowszych technik jest zastosowanie żelowych implantów dysku. Metoda znana pod nazwą DiscoGel opracowana została we Francji w 2007 r., a w 2015 r. dopuszczona do stosowania w Polsce.
Prowadzone badania kliniczne wskazują na jej bardzo wysoką, sięgającą 90% skuteczność terapeutyczną oraz minimalne ryzyko nawrotu dolegliwości.
Jak działa DiscoGel?
DiscoGel jest preparatem, będącym mieszaniną etanolu, pochodnych celulozy oraz zawiesiny metalicznego tungstenu (wolframu). Wstrzyknięty w znieczuleniu miejscowym do jądra dysku powoduje migrację wody do jego centrum, usuwa wewnątrzdyskową tkankę bliznowatą, rozwijającą się w przebiegu procesów zwyrodnieniowych oraz wywołuje reakcje biochemiczne blokujące receptory nerwowe generujące ból.
Użycie DiscoGel stwarza warunki do prawidłowej regeneracji chorego dysku, która trwa ok. 8 tygodni od zakończenia zabiegu.
Zalety i ograniczenia metody DiscoGel
Zalety metody DiscoGel:
- niski odsetek komplikacji,
- możliwość wykonywania w trybie ambulatoryjnym,
- nie wyklucza możliwości leczenia chirurgicznego w razie niepowodzenia terapii,
- wskazana w leczeniu niewielkich i średniej wielkości przepuklin kręgosłupa,
- znajduje zastosowanie w leczeniu dyskopatii lędźwiowego, piersiowego oraz szyjnego odcinka kręgosłupa.
Ograniczenia metody DiscoGel:
- niezalecana dla pacjentów z zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi,
- niezalecana dla pacjentów z dużymi przepuklinami,
- może wymagać bardziej inwazyjnych interwencji chirurgicznych,
- ograniczona skuteczność w przypadku dużych przepuklin.
Alternatywne metody leczenia

Warto również rozważyć alternatywne metody leczenia, takie jak operacje chirurgiczne, które mogą być bardziej odpowiednie dla pacjentów z dużymi przepuklinami lub zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi.
Wśród dostępnych opcji znajdują się zarówno klasyczne zabiegi neurochirurgiczne, jak i nowoczesne techniki małoinwazyjne. Do metod operacyjnych zalicza się m.in. mikrodyscektomię, endoskopowe usunięcie przepukliny krążka międzykręgowego oraz stabilizację kręgosłupa.
Alternatywne formy leczenia obejmują również terapie biologiczne, np. iniekcje z osocza bogatopłytkowego (PRP), mające na celu regenerację tkanek i poprawę funkcjonowania krążka międzykręgowego.
Konsultacja i bezpieczeństwo
Istotne jest, aby przed podjęciem decyzji o zabiegu skonsultować się z doświadczonym specjalistą, który oceni indywidualne potrzeby pacjenta i zaproponuje najodpowiedniejsze rozwiązanie terapeutyczne. Terapia powinna być dostosowana do stanu zdrowia pacjenta oraz jego specyficznych potrzeb, co pozwoli na osiągnięcie najlepszych wyników leczenia.
Podobnie jak w przypadku innych zabiegów medycznych, potencjalne skutki uboczne lub powikłania związane z użyciem DiscoGel mogą obejmować miejscowe reakcje alergiczne, ból lub dyskomfort w miejscu wstrzyknięcia, a także, choć rzadko, zakażenie lub krwawienie.
Możliwe skutki uboczne:
- miejscowe reakcje alergiczne,
- ból lub dyskomfort w miejscu wstrzyknięcia,
- zakażenie,
- krwawienie.
W większości przypadków ból lub dyskomfort w miejscu wstrzyknięcia są przejściowe i ustępują w ciągu kilku dni po zabiegu. Ważne jest, aby pacjent pozostał w kontakcie z lekarzem i zgłosił wszelkie niepokojące objawy, takie jak nasilenie bólu, zaczerwienienie, obrzęk lub gorączka, które mogą wskazywać na zakażenie.
Źródła:
- Stagni S. i in., "A Minimally Invasive Treatment for Lumbar Disc Herniation: DiscoGel® Chemonucleolysis in Patients Unresponsive to Chemonucleolysis with Oxygen-Ozone" (pmc.ncbi.nlm.nih.gov), Pain Physician / PubMed Central, 2012
- Hashemi M. i in., "Effectiveness of intradiscal injection of radiopaque gelified ethanol (DiscoGel®) versus percutaneous laser disc decompression in patients with chronic radicular low back pain", The Korean Journal of Pain, Vol. 33, 66-73, 2020
- Łątka K. i in., "Efficacy of DiscoGel in Treatment of Degenerative Disc Disease: A Prospective 1-Year Observation of 67 Patients" (www.mdpi.com), MDPI, 2021
- Beyaz S.G., Sayhan H. i in., "Long-term Clinical Effects of DiscoGel for Cervical Disc Herniation" (www.painphysicianjournal.com), Pain Physician, 21, 71-78, 2018