Farmakologiczne leczenie otyłości

Kiedy zaczyna się otyłość?

Otyłość według definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) identyfikowana jest u osób z BMI (Body Mass Index) powyżej 30 kg/m² i dalej dzieli się ją na klasę 1 (od 30 do 34,9 kg/m²), klasę 2 (od 35 do 39,9 kg/m²) i klasę 3 lub chorobliwa otyłość (≥ 40kg/m²). Należy jednak pamiętać, że wskaźnik BMI nie jest metodą miarodajną w przypadku sportowców, dzieci, osób starszych i kobiet ciężarnych. Dodatkowym wyznacznikiem nadmiernej masy ciała jest procentowa zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie, przekraczająca 25% masy ciała u mężczyzn i 30% masy ciała u kobiet. Najczęściej możemy dostrzec u siebie otyłość brzuszną, bo właśnie w tym miejscu najczęściej odkłada się tłuszcz. Niestety otyłość jest chorobą przewlekłą, niewykazującą tendencji do samoistnego ustąpienia i charakteryzuje się wieloczynnikową genezą, dlatego im szybciej dostrzeżemy problem tym lepiej dla nas, ponieważ w innym przypadku może nas czekać farmakologia otyłości, a nawet chirurgiczne usuwanie tuszy.

Jakie są najlepsze metody leczenia otyłości?

Typowe metody leczenia nadwagi i otyłości obejmują utratę wagi poprzez zdrowe odżywianie, większą aktywność fizyczną i wprowadzanie innych zmian w zwykłych nawykach. Programy kontroli wagi mogą pomóc niektórym osobom schudnąć lub zapobiec odzyskaniu utraconej wagi. Wszystkie metody spalania tkanki tłuszczowej polegają na jednym – ujemnym bilansie kalorycznym. Jednak niektóre osoby z otyłością nie są w stanie schudnąć na tyle, aby poprawić swoje zdrowie lub nie są w stanie powstrzymać się przed ponownym przybraniem na wadze. W takich przypadkach lekarz może rozważyć dodanie innych metod leczenia, w tym leków odchudzających, urządzeń odchudzających lub chirurgii bariatrycznej (chirurgiczne leczenie otyłości).

Farmakologia w leczeniu otyłości. Kiedy jest zalecana?

Zgodnie z aktualnymi wytycznymi farmakologiczne metody leczenia powinny być rozważane jako element kompleksowej strategii postępowania z chorymi z BMI ≥30 lub ≥27 kg/m² u których nie udało się osiągnąć zakładanej utraty masy ciała (co najmniej 5 proc. całkowitej masy ciała w ciągu 3 do 6 miesięcy) po wdrożeniu kompleksowej modyfikacji stylu życia. Terapia jest wskazana tym bardziej przy współistniejących chorobach jak cukrzyca typu 2, insulinooporność czy nadciśnienie tętnicze.

Leczenie otyłości - jakie leki na odchudzanie stosowane są w terapii?

Obecnie w UE zarejestrowane są trzy preparaty do leczenia otyłości. Są to orlistat, chlorowodorek bupropionu i chlorowodorek naltreksonu oraz liraglutyd. Wszystkie te leki na otyłość w formie tabletek na odchudzanie, przepisywane są wyłącznie na receptę i mogą pomóc uniknąć operacyjnego leczenia otyłości.

Orlistat 

Orlistat nie wpływa na uczucie głodu i sytości. Badania wskazują, że stosowanie orlistatu powoduje zmniejszenie wchłaniania tłuszczu o około 25–30%. Wykazano również, że oprócz redukcji masy ciała mechanizm działania leku niesie za sobą dodatkowe korzyści metaboliczne, jak obniżenie ciśnienia oraz zmniejszenie stężenia cholesterolu oraz stężenia triglicerydów. Leku nie mogą przyjmować kobiety w ciąży oraz karmiące piersią, a także osoby cierpiące na zespół słabego wchłaniania i cholestazę. 

Chlorowodorek bupropionu i chlorowodorek naltreksonu

Badania wykazały, że połączenie dwóch składników wykorzystywanych w leczeniu uzależnień tj. chlorowodorek bupropionu i chlorowodorku naltreksonu zwiększa uczucie sytości oraz wydłuża czas jej odczuwania, dzięki czemu to rozwiązanie sprawdza się w farmakoterapii. Ponadto ustalono, że te dwa związki razem zmniejszają apetyt poprzez stymulowanie układu nagrody inaczej zwanego ośrodkiem przyjemności.  W rezultacie wskutek zażywania tych dwóch środków dochodzi do utraty masy ciała. Przeciwwskazaniem w stosowaniu tego leku są bulimia, jadłowstręt, marskość wątroby i występowanie drgawek.

Liraglutyd

Jak w powyższym przypadku, Liraglutyd zwiększa uczucie sytości oraz zmniejsza uczucie głodu co prowadzi do mniejszego apetytu i ograniczenia potrzeby jedzenia, dzięki czemu dochodzi do utraty tkanki tłuszczowej. Ten lek nie może być stosowany u chorych na cukrzycę typu 1 ani w leczeniu cukrzycowej kwasicy ketonowej

Należy w tym miejscu podkreślić, że leki nie są panaceum na leczenie otyłości, a jedynie środkiem ułatwiającym odchudzanie, gdyż zdrowe odżywianie i aktywność fizyczna są warunkiem długotrwałego utrzymania masy ciała.