Czym jest rozejście kresy białej?

O rozejściu kresy białej mówimy, gdy dochodzi do jej ścieńczenia (zmniejszenia grubości). Problem ten dotyczy zwłaszcza kobiet w ciąży. Rozejście mięśni brzucha jest u nich spowodowane wzrostem dziecka macicy oraz wydzielaniem hormonów, które zmiękczają tkankę łączną. W normalnych warunkach kresa biała jest bardzo wąska – w najszerszym miejscu ma około 2 do 2,5 cm szerokości, tymczasem podczas ciąży rozszerza się. W konsekwencji włókna kolagenowe tworzące kresę białą rozciągają się, a mięśnie rozsuwają się na boki. Objawem takiego stanu rzeczy często jest uwypuklenie przedniej ściany jamy brzusznej w linii pośrodkowej. Zwiększenie w trakcie ciąży produkcji melaniny dodatkowo sprawia, że kresa biała zmienia swój kolor i staje się ciemną linią dzielącą brzuch na pół. Rozejście może nastąpić w dowolnym momencie ostatniego trymestru, jednak najbardziej problematyczne jest już po ciąży, gdy ściana brzucha jest słaba.

Rozejście kresy białej w ciąży

W niektórych sytuacjach może dojść nawet do przerwania kresy białej, konsekwencją czego jest przepuklina. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby jakiekolwiek niepokojące objawy zgłaszać lekarzowi prowadzącemu. Szczegółowe informacje dotyczące rozejścia kresy białej można pozyskać w trakcie ultrasonografii. Badanie USG pozwoli również stwierdzić czy istnieje ryzyko rozwoju przepukliny kresy białej, a także umożliwi ocenę zdolność pacjentki do napinania mięśni brzucha. Diagnostyka przeprowadzona odpowiednio wcześnie często pozwala wdrożyć odpowiednią fizjoterapię, a co za tym idzie – zminimalizować ryzyko wystąpienia przepukliny.

Postępowanie przy rozejściu kresy białej

Jeżeli u pacjentki dojdzie do powstania przepukliny kresy białej, najprawdopodobniej konieczny będzie zabieg operacyjny. Samo rozejście kresy białej wymaga natomiast jedynie wprowadzenia odpowiedniego postępowania zachowawczego już po rozwiązaniu. Wykwalifikowany fizjoterapeuta uroginekologiczny posiadający doświadczenie w leczeniu rozejścia kresy białej (tzw. zamykanie kresy białej) z pewnością pomoże pacjentce w powrocie do formy po porodzie.

Ważne: Kluczowym mięśniem odpowiedzialnym za integralność jamy brzusznej jest mięsień poprzeczny brzucha, a jego samodzielny trening jest bardzo trudny. Właśnie dlatego warto skorzystać z pomocy fizjoterapeuty uroginekologicznego.

Rozejście kresy białej – ćwiczenia

Mięsień poprzeczny brzucha jest położony głęboko w jamie brzusznej. Napinany zbyt agresywnie, przestaje pracować, ustępując miejsca mięśniowi prostemu brzucha. Ten, choć pierwszy wyrywa się do aktywności, nie jest jednak w stanie utrzymać prawidłowej postawy ciała. Właśnie dlatego przeciążona kresa biała zwykle nie ma możliwości powrotu do stanu wyjściowego bez specjalistycznego postępowania. Nauka odpowiedniego napinania mięśnia poprzecznego brzucha może zostać przeprowadzona pod kontrolą USG. Lekarz dokładnie widzi wówczas czy sposób wykonywania danego ćwiczenia przez pacjentkę rzeczywiście oddziałuje na właściwy mięsień, czy jego praca jest wyłącznie pozorna. Takie postępowanie nosi nazwę sonofeedbacku i jest niezwykle istotne dla prawidłowego treningu mięśni prostych brzucha w profilaktyce rozejścia kresy białej.

Przepuklina kresy białej – jak jej zapobiec?

Rozejście mięśni brzucha w niektórych przypadkach skutkuje nie tylko przepukliną kresy białej, ale również problemami trawiennymi, bólami kręgosłupa, zespołem jelita drażliwego czy problemami z wypróżnianiem. Zdarza się również, że jest to przyczyna bólu podczas współżycia.

Fizjoterapia uroginekologiczna pełni ważną rolę w profilaktyce przepukliny kresy białej, jednak ciężarne kobiety na nią narażone powinny pamiętać o kilku istotnych kwestiach. Wszelkie czynności, które obciążają żołądek i rozciągają lub nadmiernie rozszerzają ścianę brzucha powinny być minimalizowane. Unikać należy zwłaszcza:

  • forsownych ćwiczeń, w tym brzuszków oraz przysiadów
  • podnoszenia i przenoszenia ciężkich przedmiotów
  • kaszlu bez podtrzymywania mięśni
  • podnoszenia się z pozycji leżącej poprzez jednoczesne podciąganie i skręcanie

Pamiętaj: Wstając z łóżka najpierw należy przekręcić się na bok i opuścić nogi, a dopiero później podnieść ramiona do pozycji siedzącej.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o rehabilitację rozejścia kresy białej

  • W jaki sposób mogę sprawdzić, czy doszło u mnie do rozejścia kresy białej?

    Jeśli przy niektórych ruchach na brzuchu będzie pojawiać się charakterystyczna górka o stożkowym kształcie, jest to sygnał świadczący o tym, że mogło dojść do rozejścia. Powinien on nas skłonić do wizyty u fizjoterapeuty uroginekologicznego.

  • Po jakim czasie od porodu można rozpocząć fizjoterapię?

    Odpowiednie, uzgodnione z terapeutą ćwiczenia, można zacząć wykonywać jeszcze w czasie połogu. Są to przede wszystkim ćwiczenia aktywujące powoli mięśnie dna miednicy i mięśnie poprzeczne, jak również ćwiczenia oddechowe.

  • Czy mięśnie wrócą do stanu sprzed ciąży?

    Na to pytanie ciężko odpowiedzieć jednoznacznie. Z pewnością odpowiednio dobrana terapia, której celem jest przywrócenie funkcji ścian brzucha, pomoże w powrocie do formy.

  • Czy na rozejście kresy białej pomoże kinesiotaping?

    Metody terapeutyczne są kwestią indywidualną. W niektórych przypadkach rzeczywiście mogą okazać się pomocne, w innych – zbędne. Stosowane jako jedyna technika, z pewnością nie naprawią rozejścia kresy białej.

Źródła:

  • KORE Centrum Fizjoterapii Specjalistycznej, "Rozejście kresy białej" (centrum-kore.pl)
  • M.Jachacz-Łopata, D. Milka, "Rozejście mięśnia prostego brzucha", 2019, ISBN: 978-83-7846-114-2
  • K. Bowman, "Rozejście mięśnia prostego brzucha", 2018, ISBN: 978-83-949774-0-5