Co to jest terapia Orthokine i na czym polega?
Orthokine to terapia biologiczna, która polega na podaniu pacjentowi preparatu zawierającego wysokie stężenie naturalnych składników przeciwzapalnych, pozyskanych z jego własnej krwi. Kluczową rolę odgrywają tu tzw. antagoniści receptora interleukiny-1 (IL-1RA) – białka, które hamują aktywność receptorów odpowiedzialnych za rozwój stanu zapalnego w obrębie stawów.
Terapia Orthokine różni się od popularnych metod takich jak osocze bogatopłytkowe (PRP), ponieważ nie opiera się na koncentracji płytek krwi, lecz na zwiększeniu poziomu naturalnych inhibitorów stanu zapalnego. Dzięki temu działa bardziej precyzyjnie i celowo w kontekście molekularnym, co może być szczególnie korzystne u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową o charakterze przewlekłym.
Proces rozpoczyna się od pobrania od pacjenta około 50–60 ml krwi, która trafia do specjalnej probówki i jest inkubowana przez 6–7 godzin w temperaturze ok. 37°C. W tym czasie dochodzi do zwiększonej produkcji IL-1RA. Następnie próbkę odwirowuje się, a z uzyskanej surowicy oddziela się frakcję zawierającą skoncentrowane białka przeciwzapalne. Preparat ten, nazywany autologiczną kondycjonowaną surowicą (ACS – Autologous Conditioned Serum), jest gotowy do podania.

Preparat podaje się miejscowo – bezpośrednio do objętego zmianami stawu. Standardowy cykl leczenia składa się z 6 iniekcji, wykonywanych 2 razy w tygodniu przez 3 tygodnie. Zastosowanie autologicznego materiału oznacza wysoką zgodność biologiczną i minimalne ryzyko działań niepożądanych.
Korzyści terapii Orthokine:
- zmniejszenie dolegliwości bólowych,
- zahamowanie destrukcji chrząstki stawowej,
- poprawa ruchomości stawu i komfortu życia,
- możliwość łączenia z fizjoterapią,
- potencjalnie długotrwałe efekty.
Orthokine – przebieg leczenia
Leczenie Orthokine obejmuje kilka jasno określonych etapów, z których każdy odbywa się ambulatoryjnie, bez potrzeby hospitalizacji. Pierwszym krokiem jest pobranie krwi z żyły ramiennej pacjenta. Następnie próbka jest inkubowana przez kilka godzin w odpowiedniej temperaturze – w tym czasie komórki krwi produkują dużą ilość białek o działaniu przeciwzapalnym, zwłaszcza IL-1RA.
Po inkubacji próbka jest odwirowywana, a uzyskana w ten sposób surowica zostaje oddzielona od elementów morfotycznych. Zawiera ona skoncentrowane białka przeciwzapalne i jest gotowa do wstrzyknięcia. Preparat podaje się bezpośrednio do chorego stawu.
Cały proces terapeutyczny odbywa się w warunkach ambulatoryjnych i nie wymaga znieczulenia ogólnego. Dzięki zastosowaniu autologicznego materiału biologicznego pacjent nie musi obawiać się ryzyka reakcji immunologicznej czy przeniesienia chorób zakaźnych.
Zabieg jest dobrze tolerowany, a pacjent zwykle może wrócić do codziennych aktywności już następnego dnia. Zazwyczaj wykonuje się pełną serię 6 wstrzyknięć. Cała terapia trwa około 2–3 tygodni. Uzyskane efekty mogą się utrzymywać przez wiele miesięcy – nawet do 2 lat, w zależności od stanu pacjenta i charakteru choroby.
Kto może skorzystać z terapii Orthokine?

Z terapii Orthokine mogą korzystać pacjenci, u których występuje przewlekły stan zapalny lub zmiany zwyrodnieniowe w obrębie stawów. Szczególnie polecana jest osobom, które nie tolerują leków przeciwzapalnych, mają przeciwwskazania do farmakoterapii lub chcą uniknąć zabiegów chirurgicznych.
Terapia znajduje zastosowanie m.in. u:
- pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów (kolanowych, biodrowych),
- osób aktywnych fizycznie, narażonych na mikrourazy,
- sportowców zawodowych i amatorów z przeciążeniami stawów,
- pacjentów z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa lędźwiowego–krzyżowego,
- osób z uszkodzeniami mięśni, ścięgien i więzadeł.
W ostatnich latach pojawiły się także doniesienia o możliwości zastosowania terapii Orthokine w leczeniu innych schorzeń o podłożu zapalnym, takich jak przewlekłe choroby skóry czy jelit. Choć są to zastosowania eksperymentalne, pokazują potencjał tej metody w przyszłości.
Jakie są wskazania do zastosowania terapii Orthokine?
Orthokine znajduje zastosowanie przede wszystkim w leczeniu:
- choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych i biodrowych,
- zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa lędźwiowego z uciskiem korzeni nerwowych,
- uszkodzeń chrząstki stawowej,
- urazów ścięgien, mięśni i więzadeł,
- przewlekłych zespołów bólowych narządu ruchu.
Czy terapia Orthokine działa? Jakie są efekty leczenia?
Badania naukowe potwierdzają skuteczność terapii Orthokine, szczególnie w leczeniu wczesnych postaci choroby zwyrodnieniowej stawów. W jednym z badań opublikowanych w „Osteoarthritis and Cartilage” wykazano, że aż 75% pacjentów zauważyło znaczną poprawę 3 miesiące po zakończeniu leczenia. Dla porównania, efekt podobny uzyskało 42% pacjentów otrzymujących kwas hialuronowy i tylko 36% w grupie placebo.
Dodatkowe analizy skuteczności wykazały, że najkorzystniejsze efekty uzyskuje się u pacjentów w początkowym lub umiarkowanym stadium choroby zwyrodnieniowej. W bardziej zaawansowanych przypadkach możliwe jest zmniejszenie dolegliwości bólowych, jednak odbudowa struktury stawu może być ograniczona. Dlatego też czas wdrożenia terapii odgrywa kluczową rolę w jej powodzeniu.

Efekty, jakie może przynieść terapia Orthokine:
- złagodzenie bólu,
- zmniejszenie stanu zapalnego,
- poprawa funkcji stawu,
- zwiększenie komfortu codziennego funkcjonowania,
- spowolnienie postępu choroby.
Według prof. Petera Wehlinga, który opracował terapię Orthokine, efekty leczenia mogą utrzymywać się nawet przez 10 lat. Z kolei zdaniem innych ekspertów – takich jak lek. med. Arkadiusz Wiatr – najczęściej obserwowany okres działania wynosi do 2 lat.
Jak długo utrzymują się efekty terapii Orthokine?
Poprawa może być odczuwalna już po kilku tygodniach od rozpoczęcia leczenia. U większości pacjentów efekt terapeutyczny utrzymuje się przez wiele miesięcy – zwykle do około 2 lat, w zależności od zaawansowania choroby i kondycji ogólnej pacjenta. Regularna aktywność fizyczna, odpowiednia dieta i rehabilitacja mogą dodatkowo wydłużyć okres remisji objawów.
Orthokine – przeciwwskazania
Choć terapia Orthokine jest bezpieczna, nie każdy może z niej skorzystać. Konieczna jest wcześniejsza kwalifikacja przez lekarza, który przeprowadza szczegółowy wywiad oraz zleca badania, w tym morfologię i ocenę parametrów krzepliwości (np. INR, APTT).
Przeciwwskazania obejmują:
- aktywne infekcje w miejscu iniekcji,
- zaburzenia krzepnięcia krwi,
- możliwość wystąpienia reakcji alergicznych.
W przypadku wątpliwości dotyczących kwalifikacji do terapii Orthokine lekarz może zlecić dodatkowe badania obrazowe (np. rezonans magnetyczny lub USG), aby dokładnie ocenić stopień zaawansowania zmian zwyrodnieniowych i obecność aktywnego stanu zapalnego w obrębie stawu. Pomaga to w podjęciu decyzji o zasadności leczenia i przewidywanych efektach.
Orthokine – skutki uboczne

Mimo wysokiego profilu bezpieczeństwa terapia Orthokine – jak każda procedura medyczna – może powodować przejściowe objawy niepożądane.
Najczęstsze skutki uboczne to:
- ból w miejscu wstrzyknięcia,
- obrzęk,
- uczucie napięcia w stawie.
Objawy te zazwyczaj ustępują samoistnie w ciągu kilku dni. Bardzo rzadko mogą wystąpić reakcje alergiczne – mimo że preparat pochodzi z krwi pacjenta, każda iniekcja wiąże się z ryzykiem miejscowej reakcji organizmu.
Ile kosztuje terapia Orthokine i czy jest refundowana?
Terapia Orthokine nie jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia, co oznacza, że pacjent ponosi pełny koszt leczenia. Cena serii 6 iniekcji waha się zwykle między 3 500 zł a 5 000 zł, w zależności od lokalizacji placówki oraz renomy ośrodka.
Gdzie w Polsce można wykonać terapię Orthokine?
Terapia Orthokine jest dostępna w wielu specjalistycznych klinikach ortopedycznych i ośrodkach leczenia bólu w całej Polsce. Zabieg może być wykonywany wyłącznie przez uprawnionych lekarzy w licencjonowanych placówkach, które uzyskały autoryzację od firmy Torrex Chiesi Polska – oficjalnego dystrybutora metody w kraju.
Pacjenci mogą skorzystać z wyszukiwarek internetowych lub specjalistycznych portali medycznych, takich jak kliniki.pl, gdzie możliwe jest porównanie ofert, sprawdzenie opinii oraz bezpośrednia rezerwacja wizyty w wybranym ośrodku.
Źródła:
- Baltzer A. i inni, "Autologous conditioned serum (Orthokine) is an effective treatment for knee osteoarthritis", Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, 2013
- Dawood Aghamohammadi, Shahrzad Sharifi, Seyed Kazem Shakouri, i in., "Autologous conditioned serum (Orthokine) injection for treatment of classical trigeminal neuralgia: results of a single-center case series", Journal of medical case reports, 2022
- Peter Wehling, Carsten Moser, David Frisbie, i in., "Autologous conditioned serum in the treatment of orthopedic diseases: the orthokine therapy", BioDrugs: clinical immunotherapeutics, biopharmaceuticals and gene therapy, 323-332, 2007
- Piotr Godek, Sebastian Szajkowski, Dominik Golicki, "Evaluation of the Effectiveness of Orthokine Therapy: Retrospective Analysis of 1000 Cases", Ortopedia, traumatologia, rehabilitacja, 107-119, 2020
3.8/5 (opinie 27)