Akupunktura a leczenie porażenia nerwu twarzowego

Nerw twarzowy (n.VII) to jeden z dwunastu parzystych nerwów czaszkowych, zaopatrujących ruchowo znaczną część mięśni mimicznych twarzy. W jego przebiegu wyróżnia się dwa poziomy: ośrodkowy i obwodowy. Uszkodzenie każdego z odcinków manifestuje się odmiennymi objawami, a rozróżnienie przez lekarza typu porażenia zwykle nie stanowi większego problemu.

Uszkodzenie ośrodkowe objawia się porażeniem mięśni dolnej połowy twarzy po stronie przeciwnej. Zgoła odmienny obraz kliniczny towarzyszy defektowi obwodowemu. W tym przypadku dochodzi do niedowładu mięśni mimicznych połowy twarzy po tej samej stronie. Do objawów zalicza się brak zdolności do marszczenia czoła, zaciskania powiek i opadanie kącika ust strony porażonej. Powyższe symptomy mogą ujawnić się m.in. w wyniku infekcji wirusowych, oziębienia okolicy ucha, chorób neurologicznych oraz procesów nowotworowych.

Akupunktura w leczeniu porażenia nerwu twarzowego

Najważniejsza dla wyboru odpowiedniej strategii postępowania jest identyfikacja czynnika, który spowodował porażenie. Podatność nerwu twarzowego na niską temperaturę wynika z przebiegu w wąskim kanale kości skroniowej. Uraz termiczny, powodujący obrzęk, przyczynia się do zaburzenia przewodzenia. Jeżeli podłoże niedowładu stanowi proces zapalny, udar niedokrwienny lub guz nowotworowy, to bezzwłocznie leczy się te przyczyny. Im krótszy okres pomiędzy diagnozą a włączeniem leczenia, tym szybsza rekonwalescencja.

W leczeniu porażenia nerwu twarzowego zastosowanie znajdują glikokortykosteroidy (akupunktura nie powinna opóźniać ich podania!), leki przeciwwirusowe, antybiotyki oraz metody chirurgiczne, a także suplementy witaminowe. Nacisk kładzie się na odpowiednią pielęgnację zwłaszcza oczu i zabiegi rehabilitacyjne.

Formy terapii porażenia nerwu twarzowego obejmują:

• glikokortykosteroidy,
• leki przeciwwirusowe,
• antybiotyki,
• metody chirurgiczne,
• suplementy witaminowe.

Powrót funkcji nerwu siódmego może nastąpić po bardzo zróżnicowanym okresie czasu. Mimo leczenia, u pewnego odsetka chorych nie uzyskuje się pełnej sprawności. W gronie uzupełniających w stosunku do konwencjonalnej medycyny form terapii porażenia nerwu twarzowego znajdziemy akupunkturę. Do dnia dzisiejszego ze względu na sprzeczne doniesienia naukowe na temat jej skuteczności pozostaje metodą kontrowersyjną.

Skuteczność i bezpieczeństwo akupunktury

Polskie Towarzystwo Akupunktury (PTA) zaleca wykorzystanie akupunktury w leczeniu porażenia nerwu twarzowego do 3 miesięcy od początku choroby. Zastrzega jednak, że powodzenie terapii zależy od szeregu uwarunkowań, takich jak dobór punktów energetycznych, właściwie przeprowadzony zabieg, stadium zaawansowania schorzenia, ale też indywidualne właściwości energetyczne osoby wykonującej zabieg oraz nastawienie chorego.

Skonstruowanie obiektywnych badań klinicznych, które rozwiązałyby problem efektywności akupunktury, staje się trudne z powodu zbyt dużej ilości czynników, których nie da się zmierzyć i zdefiniować.

Badania naukowe

W ostatnich latach przeprowadzono kilka badań, które sugerują pewną skuteczność akupunktury w poprawie funkcji nerwu twarzowego, jednak potrzebne są dalsze badania o wyższej jakości metodologicznej. Część pacjentów wiąże wyleczenie porażenia z wywodzącą się z Chin techniką.

Niektóre opracowania mówią o wyższości monoterapii akupunktury nad jednoczesnym stosowaniem ze środkami farmakologicznymi, podczas gdy inne wskazują na lepsze rezultaty leczenia kombinowanego. Cochrane podkreśla, że badania naukowe nie wykazują istotnych działań niepożądanych akupunktury.

Integracja akupunktury z tradycyjnymi metodami leczenia

PTA informuje, że umiejętne łączenie farmakoterapii i akupunktury podnosi skuteczność leczenia porażenia nerwu twarzowego. W Polsce prawo do kuracji tą techniką mają wyłącznie lekarze z aktualnym prawem wykonywania zawodu.

Konsultacja z lekarzem

Ważne jest, aby pacjenci byli świadomi, że akupunktura jest jedną z wielu metod wspomagających leczenie porażenia nerwu twarzowego i nie powinna zastępować standardowych terapii. Konsultacja z lekarzem specjalistą przed rozpoczęciem takiej terapii jest kluczowa.

Należy również pamiętać, że akupunktura może być stosowana jako uzupełnienie tradycyjnego leczenia, ale nie jako jego zamiennik w przypadkach poważnych przyczyn, takich jak udar czy nowotwór.

Ograniczenia akupunktury

Ograniczenia akupunktury obejmują:

• różnice w technikach stosowanych przez różnych praktyków,
• wpływ na wyniki leczenia,
• potencjalny wpływ na przewodzenie nerwowe,
• modulację odpowiedzi układu nerwowego.

W przypadku porażenia nerwu twarzowego, terapeuci akupunktury mogą stosować punkty energetyczne takie jak Stomach 4 (ST4), Large Intestine 4 (LI4) oraz Gallbladder 20 (GB20), które są często wykorzystywane w praktykach tradycyjnej medycyny chińskiej w celu poprawy funkcji twarzy.

Cena zabiegu

Cena zabiegu akupunktury mieści się w granicach 150-200 zł.