Paradontoza jest przewlekłym stanem zapalnym przyzębia, czyli zespołu tkanek otaczających ząb i utrzymujących go w zębodole. W jego skład wchodzą tkanki mające bezpośredni kontakt z szyjką zęba, czyli: dziąsło, ozębna, okostna, kość wyrostka zębodołowego oraz cement korzeniowy.
Niepokojące objawy paradontozy, które powinny nas skłonić do konsultacji ze stomatologiem to m.in.:
- krwawienie z dziąseł w trakcie mycia zębów
- opuchnięte i zaczerwienione dziąsła
- nieświeży oddech i niesmak w ustach
- cofanie się dziąseł ("wydłużanie" zębów)
- powstające głębokie kieszonki między zębem a dziąsłem
Przyczyny i skutki paradontozy

Przyczyną rozwoju choroby jest przede wszystkim niedostateczna higiena jamy ustnej, czyli płytka oraz kamień nazębny, które gromadząc się na zębach i pomiędzy nimi prowadzą do stanu zapalnego dziąseł, jego cofania się, ubytku kości wyrostka zębodołowego i powstania tzw. kieszeni patologicznych, w których gromadzą się resztki pokarmowe. Wydzielane w procesie zapalnym substancje niszczą i rozpuszczają kość, odsłaniając coraz większą część korzeni zębów.
Do cofania się dziąsła i rozchwiania zębów może dochodzić również w wyniku nadmiernego obciążenia zębów, w przypadku, gdy część została już usunięta. Pozostałe zęby przejmują wtedy funkcję zębów usuniętych, co powoduje działanie nadmiernych sił, do których nie są przystosowane. Taka sytuacja ma najczęściej miejsce, gdy pacjent utracił zęby boczne, a przednie przejęły ich zadania.
Główne powikłania nieleczonej paradontozy obejmują:
- rozchwianie i utratę zębów
- postępujący zanik kości wyrostka zębodołowego
- pogorszenie estetyki uśmiechu
- trudności w żuciu i mowie
- zwiększone ryzyko chorób ogólnoustrojowych
Powiązania paradontozy z innymi chorobami
Chociaż paradontoza może rozwijać się latami bez poważnych objawów i dolegliwości, to jej zaniedbanie prowadzi do poważnych uszkodzeń kości zębodołowej szczęki i żuchwy, a w efekcie rozchwiania i utraty nawet zdrowych zębów. Przewlekły stan zapalny zwiększa też ryzyko innych poważnych chorób, takich jak miażdżyca naczyń krwionośnych, zawał mięśnia sercowego, udar mózgu, choroby reumatyczne, uszkodzenie nerek bądź astma.
W ostatnich latach badania wskazują również na związek między paradontozą a kontrolą poziomu glukozy we krwi u osób z cukrzycą. Stan zapalny przyzębia może utrudniać utrzymanie stabilnej glikemii, a skuteczne leczenie periodontologiczne może wspierać terapię diabetologiczną.
Leczenie paradontozy systemem Vector
System Vector niemieckiej firmy Dürr Dental służy do zapobiegania i leczenia zapaleń dziąseł, zapalenia ozębnej, zapalenia błony śluzowej i przyzębia wokół implantu, a także do mikroinwazyjnego opracowywania twardych tkanek zęba, znoszenia nawisów i wygładzania wypełnień w okolicy poddziąsłowej.
Technologia działania systemu
Urządzenie wyposażone jest w dwie końcówki robocze, umożliwiające przeprowadzenie ultradźwiękowego skalingu (usunięcia złogów naddziąsłowych i poddziąsłowych) oraz czyszczenia głębokich kieszonek przyzębnych w sposób znacznie mniej inwazyjny niż metody tradycyjne. Płyn podawany pulsacyjnie z końcówki zabiegowej Vectora przekazuje dynamiczną energię ultradźwiękową na powierzchnię poddaną zabiegowi. Efekt działania jest podobny do tego, jaki spotkać można w ultradźwiękowej kąpieli czyszczącej lub w ultradźwiękowych systemach kruszenia kamieni nerkowych. Dodatkowo, zawartość fluidu polerującego powoduje całkowite usunięcie przylegającej płytki bakteryjnej. Powierzchnia korzenia zostaje wypolerowana, co czyni ją mniej podatną na ponowne przyleganie płytki i pozwala na tworzenie się nowego przyczepu dziąsła wokół zębów.Najważniejsze zalety systemu Vector:
- minimalna inwazyjność zabiegu
- zachowanie większej ilości zdrowych tkanek
- zmniejszenie ryzyka nadwrażliwości pozabiegowej
- lepsza akceptacja metody przez pacjentów
- możliwość stosowania w trudno dostępnych kieszonkach
Skuteczność i badania kliniczne
Nowe doniesienia z 2024 roku potwierdzają, że technologia Vector, stosowana regularnie w terapii podtrzymującej po leczeniu paradontozy, pozwala znacząco wydłużyć okres remisji choroby. Minimalnie inwazyjny charakter zabiegu sprzyja także lepszej akceptacji przez pacjentów i zmniejsza ryzyko nadwrażliwości pozabiegowej.
Profilaktyka i kontrola po zabiegu

Po leczeniu systemem Vector niezwykle istotne jest utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej oraz regularne wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym. Kontrole te umożliwiają monitorowanie stanu dziąseł i wczesne reagowanie na ewentualne nawroty choroby.
Codzienna higiena i zalecenia
Pacjentom zaleca się stosowanie specjalistycznych szczoteczek międzyzębowych, irygatorów oraz past i płukanek z substancjami przeciwzapalnymi. Edukacja dotycząca techniki szczotkowania i nitkowania jest kluczowa dla utrzymania efektów leczenia.
W przypadku pacjentów z chorobami ogólnoustrojowymi, takimi jak cukrzyca czy choroby serca, leczenie i profilaktyka paradontozy powinny być elementem kompleksowego podejścia medycznego, uwzględniającego współpracę stomatologa z lekarzami innych specjalności.
Posłuchaj artykułu:
- Artykuł "Leczenie paradontozy systemem Vector" jest dostępny w formie audio z lektorem - posłuchaj teraz (06:53 minuty)
Źródła:
- Silvia Sabatini, Carolina Maiorani, Jessica Bassignani, i in., "Effectiveness of Ultrasonic and Manual Instrumentation in Nonsurgical Periodontal Therapy: Are Additional Therapies More Effective? A Systematic Review", Applied Sciences, 2024
- Mirjana Gojkov Vukelic, Sanja Hadzic, Enes Pasic, i in., "Efficacy of Non-surgical Treatment of Periodontal Diseases Using the Vector® Paro Pro Ultrasonic Device", Materia socio-medica, 305-309, 2024
- Anton Sculean, Frank Schwarz, Mohammad Berakdar, i in., "Non-surgical periodontal treatment with a new ultrasonic device (Vector-ultrasonic system) or hand instruments", Anton Sculean 1, Frank Schwarz, Mohammad Berakdar,, 428-433, 2004