Problemy z hemoroidami dotykają dużej liczby osób, najczęściej po 50. roku życia, a także kobiet w ciąży i tych, które wielokrotnie rodziły. Do ich powstawania przyczynia się m.in. nieprawidłowa, zbyt uboga w błonnik dieta, sprzyjająca zaburzeniom regularności wypróżnień i częstym zaparciom, a także siedzący tryb życia. W Polsce temat nadal stanowi swego rodzaju tabu. Natomiast badania, jak te przeprowadzone w USA przez National Institute of Health, pokazują, że choroba dotyka nawet co drugą dorosłą osobę.
Stadia choroby hemoroidalnej i jej objawy

Zaawansowanie choroby hemoroidalnej ocenia się w oparciu o stopień wypadania guzków krwawniczych (skala Parksa). Dopiero po jego ustaleniu można podjąć decyzję na temat metody leczenia. Zdefiniowano cztery stopnie choroby, z których dwa pierwsze określane są mianem hemoroidów wewnętrznych, a trzeci i czwarty - zewnętrznych.
Na początku choroby guzki krwawnicze jedynie uwypuklają się, a krwawienie pojawia się sporadycznie (stopień I). Kolejny etap to uwidacznianie się guzków podczas wypróżniania i ich czasowe wypadanie poza linię zębatą odbytu. Pacjent ma wówczas wrażenie niepełnego wypróżnienia i ciągłego parcia, potęgującego dolegliwości bólowe (stopień II).
W trzecim stopniu zaawansowania choroby guzki wypadają samoistnie w czasie defekacji, ale również np. w czasie wzmożonego wysiłku fizycznego i wymagają ręcznego odprowadzenia. Na tym etapie choroby nasila się ból, a także krwawienia i świąd. W stopniu czwartym guzki znajdują się na zewnątrz na stałe i nie ma możliwości ich wprowadzenia do wnętrza kanału odbytu. Dodatkowo występują objawy takie jak ból, krwawienie, świąd, a często również nietrzymanie stolca.
Leczenie hemoroidów metodą Barrona
Dobór metody leczenia w przypadku choroby hemoroidalnej zależy od stopnia jej zaawansowania. Specjalista proktolog może wybierać spośród metod nieinwazyjnych (leczenie farmakologiczne i miejscowe), małoinwazyjnych, aż po tradycyjne techniki chirurgiczne polegające na usunięciu zmienionych chorobowo guzków. Ze względu na częstość występowania choroby hemoroidalnej stale prowadzone są prace nad nowymi, coraz mniej inwazyjnymi technikami jej leczenia. Obecnie pacjenci mają do wyboru cały szereg nieoperacyjnych metod zabiegowych, wśród których jedną z popularniejszych jest tzw. metoda Barrona.
Metoda gumkowania podwiązki została rozpowszechniona na początku lat 60. XX wieku przez Barrona i od jego nazwiska przyjęła swoją nazwę. Współcześnie to popularna, małoinwazyjna i nieoperacyjna technika leczenia choroby hemoroidalnej stosowana w II i III stopniu zaawansowania, a w niektórych przypadkach również w I stopniu.
Na czym polega zabieg?

Istotą zabiegu jest zamocowanie u podstawy pojedynczego guzka hemoroidalnego pierścienia wykonanego z gumy (tzw. ligatury). Po dokładnej ocenie guzka krwawniczego przy pomocy anoskopu, na jego szyję założona zostaje zaciskowa opaska, umieszczana za pomocą specjalnego przyrządu, tzw. ligatora mechanicznego lub ssącego.
W wyniku założenia gumowej podwiązki następuje odcięcie dopływu krwi do guzka, co powoduje jego martwicę i w konsekwencji samoistne odpadnięcie w ciągu kilku dni (zazwyczaj 7-10) od przeprowadzenia zabiegu. W obrębie błony śluzowej powstaje wówczas niewielka, szybko gojąca się ranka. Podczas jednego zabiegu można podwiązać maksymalnie jedną lub dwie zmiany, co zmniejsza ryzyko powikłań. Kolejne zabiegi, jeśli są konieczne, należy wykonać dopiero po upływie co najmniej 3 tygodni.
Efektywność i zalety metody Barrona
Gumkowanie, będące obecnie jedną z najczęściej stosowanych technik leczenia hemoroidów, charakteryzuje się wysoką skutecznością, sięgającą 90%. Do jej głównych zalet należą:
- mała inwazyjność - zabieg jest nieoperacyjny i przeprowadzany w warunkach ambulatoryjnych,
- znieczulenie miejscowe - procedura nie wymaga znieczulenia ogólnego, co poszerza grupę chorych mogących z niej skorzystać,
- szybkość i wygoda - zabieg trwa od kilkunastu do 20 minut, a pacjent może wrócić do codziennych aktywności jeszcze tego samego dnia,
- niski koszt - w porównaniu do metod operacyjnych, gumkowanie jest tańszą alternatywą.
Przygotowanie do zabiegu i okres rekonwalescencji
Zabieg usunięcia hemoroidów metodą Barrona z reguły nie wymaga specjalnego przygotowania. Zazwyczaj niezbędne jest jedynie wykonanie lewatywy, najpóźniej 5 godzin przed zabiegiem. Sama procedura odbywa się w znieczuleniu miejscowym.
Po zabiegu, w zależności od zaleceń lekarza i standardów placówki, pacjent może udać się do domu niemal natychmiast lub może być wymagana krótka, kilkugodzinna obserwacja. Okres rekonwalescencji jest krótki, a powrót do codziennych aktywności możliwy jest praktycznie od razu.
Przeciwwskazania i potencjalne komplikacje

Istnieją przeciwwskazania do leczenia tą metodą, w tym stany zapalne kanału odbytu oraz odbytnicy. Niekiedy zabieg nie może zostać wykonany w przypadku przyjmowania przez pacjenta doustnych antykoagulantów.
Możliwe komplikacje po zabiegu obejmują:
- dolegliwości bólowe,
- niewielkie krwawienie,
- tworzenie się zakrzepów,
- infekcje.
Jak każda ingerencja w organizmie człowieka, metoda Barrona jest obarczona ryzykiem powikłań. Występują one jednak bardzo rzadko (u mniej niż 5% osób) i mają charakter czasowy.
Dostępność i koszty leczenia metodą Barrona
Usuwanie hemoroidów metodą Barrona stosuje się w Polsce dość powszechnie - wykonują go specjaliści proktologii. Diagnostykę schorzenia oraz zabiegi gumkowania w ramach tzw. chirurgii jednego dnia wykonują liczne kliniki i gabinety.
Zabieg nie jest refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a cena leczenia hemoroidów metodą Barrona w prywatnych ośrodkach medycznych oscyluje wokół 400-700 zł. Pacjenci powinni być świadomi, że koszty mogą się różnić w zależności od lokalizacji kliniki oraz doświadczenia specjalisty wykonującego zabieg.
Niektóre placówki mogą oferować w cenie gumkowania:
- konsultacje przed zabiegiem,
- konsultacje po zabiegu.
Dodatkowo, niektóre placówki mogą oferować pakiety obejmujące konsultacje przed i po zabiegu w cenie gumkowania, co może być korzystne finansowo dla pacjenta.
Posłuchaj artykułu:
- Artykuł "Leczenie hemoroidów metodą Barrona" jest dostępny w formie audio z lektorem - posłuchaj teraz (08:22 minuty)
Źródła:
- Andreia Albuquerque, "Rubber band ligation of hemorrhoids: A guide for complications" (pmc.ncbi.nlm.nih.gov), 2016
- Dr. Gowtham M., Dr. Shivalinga S., Dr. Abhilash, Dr. Kiran Kumar Nayak S., "Barron’s band ligation vs open haemorrhoidectomy in the treatment of hemorrhoids", Journal of cardiovascular Disease Research, 14(12), 2023
- Rahul Pandey i inni, "Efficacy of Barron Band ligation in treatment of Grade 2 Haemorrhoids : Saga of a forgotten hero", International Journal of Scientific Research, 7(5), 2018