Pełne uzębienie to ważny, chociaż często lekceważony element ogólnego dobrego stanu zdrowia. Brak zębów to problem estetyczny i zdrowotny. Może on być przyczyną wad wymowy, wad zgryzu oraz problemów z układem pokarmowym, którego jama ustna jest początkiem. Ubytek nawet jednego zęba negatywnie wpływa na pozostałe, nierzadko zdrowe zęby, które nie znajdując odpowiedniego podparcia zaczynają się z czasem chwiać i tracić stabilność a ich przemieszczanie ma wpływ na niekorzystną, postarzającą nas zmianę rysów twarzy. Osoby z brakami zębów bocznych częściej cierpią też na dokuczliwe bóle głowy.
Protezy zębowe i implanty – podstawowe informacje

Współczesna stomatologia oferuje pacjentom szeroki wachlarz metod leczenia, zależnie od oczekiwanych rezultatów i możliwości finansowych.
Do najczęściej stosowanych rozwiązań należą:
- tradycyjne protezy wyjmowane,
- protezy stabilizowane na implantach,
- protezy stałe,
- mosty protetyczne,
- pełna rekonstrukcja implantologiczna.
W przypadku całkowitego bezzębia jednym z najlepszych rozwiązań, o optymalnej relacji jakości do ceny, jest zabieg wykonania pełnej protezy stabilizowanej implantami stomatologicznymi, minumum dwoma w żuchwie lub czterema w przypadku szczęki górnej. Implanty są wkręcanymi chirurgicznie w kość (wyrostek zębodołowy) tytanowymi śrubami, które po trwającym około trzech miesięcy etapie wgajania i zrastania z kością stanowią stabilną podstawę odbudowy protetycznej. Dodatkową zaletą rozwiązania jest fakt, że implant zachowuje się podobnie do naturalnego korzenia zęba, zapobiegając zanikaniu kości, co zwykle ma miejsce po utracie zębów. Pozwala zachować podporę skóry twarzy, minimalizując ryzyko pojawiania się charakterystycznych zmarszczek i zniekształceń.
Jak działa proteza na implantach?

Po wkręceniu i zrośnięciu się implantów z kością szczęki mocuje się do nich specjalne łączniki, których zadaniem jest stabilne połączenie protezy z implantami. Najczęściej wykorzystywanym rozwiązaniem są tutaj zatrzaski typu "locator", łączące specjalny element w protezie (matrycę) z filarem przymocowanym do implantu (locatorem). Zabezpiecza on protezę przed przypadkowym wyczepieniem, natomiast pacjent bez zbędnego wysiłku i ryzyka dla implantów może ją wyjąć z ust w razie potrzeby. W razie potrzeby stosuje się także tzw. belkę Doldera, czyli poprzeczną belkę łączącą dwa implanty i elementy zatrzaskowe w protezie.
"Protezy mocowane na implantach są stabilne i dają ogromne poczucie komfortu na co dzień. Pacjent nie ma obaw przed jedzeniem nawet twardych potraw. Protezy w ten sposób mocowane nie grożą przesunięciem czy wypadnięciem. Pozwalają na dokładne miażdżenie i przeżuwanie potraw co ma niebagatelne znaczenie dla zdrowia całego układu pokarmowego, zwłaszcza żołądka i jelit" - mówi doktor Wojciech Fąferko, lekarz-implantolog.
Oprócz zatrzasków locator i belek Doldera, rozwijane są także inne systemy retencyjne, które pozwalają jeszcze lepiej dopasować protezę do indywidualnych potrzeb pacjenta. Wybór rozwiązania zależy od warunków anatomicznych oraz oczekiwań estetycznych.
Wskazania i przeciwwskazania
Procedura może być przeprowadzona u większości pacjentów z bezzębiem. Wymaga jednak wcześniejszej konsultacji i wykonania zdjęć RTG dla oceny warunków kostnych. Komfort takiego rozwiązania jest porównywalny ze znacznie droższym zabiegiem wstawienia mostów porcelanowych na implantach.
Do przeciwwskazań względnych zalicza się:
- niewyrównaną cukrzycę,
- choroby przyzębia w aktywnej fazie,
- ciężkie choroby układu krążenia,
- uzależnienie od nikotyny, które może utrudniać proces gojenia.
Współczesne badania podkreślają jednak, że dzięki odpowiedniemu przygotowaniu i leczeniu wstępnemu coraz większa grupa pacjentów może skorzystać z implantologii.
Przed rozpoczęciem leczenia lekarz ocenia stan jamy ustnej, jakość kości oraz ogólny stan zdrowia pacjenta. Czasami konieczne są dodatkowe zabiegi, takie jak augmentacja kości czy leczenie chorób przyzębia.
Trwałość i nowoczesne rozwiązania

Ostatnie lata przyniosły rozwój technologii cyfrowych, takich jak projektowanie CAD/CAM czy wykorzystanie skanerów wewnątrzustnych, które pozwalają na niezwykle precyzyjne dopasowanie protez. Dzięki temu pacjenci otrzymują uzupełnienia bardziej komfortowe, estetyczne i długowieczne.
Badania wskazują, że odpowiednio pielęgnowane implanty mogą funkcjonować nawet kilkadziesiąt lat, a sama proteza wymaga jedynie okresowej wymiany elementów retencyjnych. Regularne wizyty kontrolne i utrzymywanie higieny jamy ustnej znacząco wydłużają trwałość rozwiązania.
Pacjenci powinni dbać o codzienną higienę protez oraz regularnie zgłaszać się na kontrole stomatologiczne. Stosowanie specjalnych szczoteczek i irygatorów pozwala skutecznie zapobiegać stanom zapalnym i wydłuża czas użytkowania protezy.
Posłuchaj artykułu:
- Artykuł "Proteza zębowa stabilizowana na implantach" jest dostępny w formie audio z lektorem - posłuchaj teraz (04:23 minuty)
Źródła:
- Shinichiro Kuroshima, Yoshikazu Ohta, Yusuke Uto, i in., "Implant-assisted removable partial dentures: Part I. a scoping review of clinical applications", Journal of prosthodontic research, 20-39, 2024
- Samir Abou-Ayash, Manrique Fonseca, Stefano Pieralli, i in., "Treatment effect of implant-supported fixed complete dentures and implant overdentures on patient-reported outcomes: A systematic review and meta-analysis", Clinical oral implants research, 177-195, 2023
- Octave N. Bandiaky, Dohoue L. Lokossou, Assem Soueidan, i in., "Implant-supported removable partial dentures compared to conventional dentures: A systematic review and meta-analysis of quality of life, patient satisfaction, and biomechanical complications", Clinical and experimental dental research, 294-312, 2022