Psychoterapia przestaje być tematem tabu. W dwudziestym pierwszym odcinku podcastu „Rozmowy o zdrowiu z Kliniki.pl” Dorota Minta i psycholog Augustyn Patyk tłumaczą, czym jest psychoterapia i dla kogo pomaga oraz dlaczego warto sprawdzać kompetencje terapeuty. Rozmowa dotyka także wsparcia psychologicznego w chorobach przewlekłych oraz pytania, czy AI kiedykolwiek zastąpi terapeutę.
Psychoterapia – metoda leczenia oparta na nauce
„Psychoterapia nie jest magią, to metoda biologicznego leczenia” – podkreśla Augustyn Patyk. Dzięki badaniom neuroobrazowym wiemy, że rozmowa terapeutyczna realnie wpływa na mózg – reorganizuje połączenia synaptyczne i wspiera procesy neuroplastyczności. To właśnie nauka, a nie czary, stoi za jej skutecznością.
Freud, neuronauka i nowe odkrycia o mózgu
Choć początki psychoterapii kojarzą się z Freudem i jego teorią nieświadomości, współczesna psychologia idzie krok dalej. Dziś wiemy, że nawet 80% decyzji podejmujemy nieświadomie, a neuronauka pokazuje, jak podświadomość steruje zachowaniem.
Psychoterapia psychodynamiczna – głębokie zrozumienie relacji
Terapia psychodynamiczna sprawdza się u osób z trudnościami w relacjach, zaburzeniami osobowości (np. borderline), nerwicami czy depresją. To długotrwały proces wymagający cierpliwości – częstych spotkań i gotowości do analizy własnych emocji.
Terapia poznawczo-behawioralna – skuteczna pomoc tu i teraz
CBT (terapia poznawczo-behawioralna) daje szybsze efekty i jest polecana osobom w kryzysach czy z zaburzeniami lękowymi. Pomaga rozpoznawać mechanizmy myśli i emocji, uczy budowania nowych nawyków i oferuje konkretne narzędzia do radzenia sobie z problemami.
Integracja nurtów i personalizacja terapii
Współczesna psychoterapia coraz częściej łączy różne podejścia. Jak podkreśla Dorota Minta, skuteczny terapeuta korzysta zarówno z dorobku psychodynamicznego, jak i CBT czy terapii Gestalt. Kluczem jest dopasowanie metody do potrzeb pacjenta.
Jak rozpoznać rzetelnego psychoterapeutę?
Brak ustawy regulującej zawód psychoterapeuty w Polsce sprzyja pojawianiu się pseudoterapii. Dlatego eksperci radzą: sprawdzajmy szkoły i certyfikaty ukończone przez terapeutę, przynależność do towarzystw naukowych i nie bójmy się zmienić specjalisty, jeśli nie czujemy „chemii”.
Wsparcie psychoterapeuty w chorobach przewlekłych
Psychoterapia wspiera nie tylko osoby w kryzysie psychicznym. Coraz częściej towarzyszy pacjentom z chorobami przewlekłymi – od nowotworów po choroby układu pokarmowego. Obniżanie stresu, regulacja emocji i redukcja kortyzolu realnie wpływają na skuteczność leczenia farmakologicznego.
Psychologia w bariatrii i chorobach układu pokarmowego
Operacje bariatryczne to przykład medycyny, która nie może obejść się bez wsparcia psychologicznego. Bez przygotowania emocjonalnego pacjenta i pracy nad nawykami efekty zabiegów są nietrwałe. Coraz więcej badań wskazuje na kluczową rolę osi mózg–jelita i wpływ kondycji układu pokarmowego na zdrowie psychiczne.
Kiedy kończy się psychoterapia?
Zakończenie terapii nie zawsze jest jednoznaczne. Czasami wystarczy opanowanie objawów, innym razem pacjent decyduje się na dalszą, pogłębioną pracę nad rozwojem osobistym. „Najważniejsze, by pacjent odzyskał poczucie sprawczości” – podkreślają eksperci.
Sztuczna inteligencja a rola terapeuty
Choć AI może wspierać przygotowanie do sesji czy porządkowanie myśli, nie zastąpi terapeuty. „Sztuczna inteligencja nie ma etyki i moralności, a psychoterapia opiera się na relacji i odpowiedzialności” – zaznacza Dorota Minta.
Etyka i superwizja – fundament zawodu psychologa
Psychoterapeutów obowiązuje kodeks etyczny i tajemnica zawodowa. Mają też dostęp do superwizji – możliwości konsultacji trudnych przypadków z bardziej doświadczonymi specjalistami. To zabezpiecza pacjenta i dba o jakość terapii.