Terapia Orthokine w leczeniu stawów

Choroba zwyrodnieniowa stawów (łac. osteoarthrosis) związana jest z procesem starzenia się organizmu i dotyczy każdego z nas. Powstaje ona na skutek destabilizacji powiązanych ze sobą procesów degradacyjnych i tworzenia w obrębie chrząstek stawowych.

Spowodowane jest to zarówno czynnikami mechanicznymi, jak i biologicznymi. Osteoartroza objawia się przede wszystkim bólem w zakresie stawów, ograniczeniem ich ruchomości, a także zmianami zapalnymi. Badania pokazują, że pierwsze manifestacje choroby pojawiają się w wieku 40-60 lat z podobną częstotliwością u obu płci.

Najczęstsze objawy choroby zwyrodnieniowej stawów:

• bóle w zakresie stawów
• ograniczenie ruchomości stawów
• zmiany zapalne w obrębie stawów

Współczesna ortopedia i reumatologia daje wiele możliwości leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów. Niestety większość z nich związana jest z nieznacznym spowolnieniem jej rozwoju i działaniem przeciwbólowym. Inną metodą, stosowaną w zaawansowanych stadiach choroby, jest endoprotezoplastyka stawu biodrowego czy też kolanowego. Alternatywną terapią może być zastosowanie Orthokine.

Terapia Orthokine – zastosowanie i mechanizm

Terapia Orthokine została opracowana przez niemieckich naukowców i stosowana jest od 1998 r. w wielu krajach na świecie. Jej istotą jest wykorzystanie komórek własnego organizmu do produkcji specyficznego białka – antagonisty receptora interleukiny-1 (IL-1RA).

Jego działanie powoduje uniemożliwienie połączenia się interleukiny-1 z odpowiednim miejscem w komórce, tym samym blokując możliwość indukcji reakcji zapalnej. Podanie opisywanej substancji dostawowo, w konsekwencji wielu procesów metabolicznych, powoduje zahamowanie postępu zmian zwyrodnieniowych.

W ostatnich latach zwraca się szczególną uwagę na rolę interleukiny-1 w przewlekłym zapaleniu toczącym się w tkankach okołostawowych. Badania kliniczne wskazują, że blokowanie tego szlaku zapalnego może przyczyniać się nie tylko do redukcji bólu, ale również do spowolnienia destrukcji chrząstki. Aktualne obserwacje kliniczne z 2023 i 2024 roku potwierdzają, że terapie oparte na modulacji cytokin zyskują coraz większe znaczenie w medycynie regeneracyjnej.

Dzięki brakowi obecności obcych białek terapia Orthokine jest uznawana za jedną z najbezpieczniejszych form biologicznego leczenia choroby zwyrodnieniowej. W praktyce klinicznej podkreśla się również jej dobre tolerowanie oraz możliwość stosowania u osób, które nie mogą przyjmować standardowych leków z uwagi na choroby współistniejące.

Przebieg leczenia Orthokine

Pierwszym etapem terapii Orthokine w leczeniu stawów jest pobranie specjalną strzykawką ok. 50-60 ml krwi od pacjenta. Następnie, podczas inkubacji w cieplarce, przez 6-7 godzin pobudza się komórki do produkcji białka IL-1RA.

Kolejnym etapem jest odfiltrowanie powstałej substancji – tzw. autologicznego kondycjonowanego osocza (ACS – Autologic Conditioned Serum) i przygotowanie do podania. Ostatnim krokiem są iniekcje Orthokine do stawu objętego procesem zwyrodnieniowym. Pełen cykl składa się z 6 zastrzyków – po 2 aplikacje przez 3 tygodnie.

Warto podkreślić, że proces przygotowania materiału biologicznego jest ściśle standaryzowany. To właśnie powtarzalność parametrów inkubacji oraz stabilne stężenie białka IL-1RA decydują o skuteczności terapii. W wielu krajach, m.in. w Niemczech oraz USA, procedura ta funkcjonuje w ramach tzw. medycyny ortobiologicznej, stanowiąc alternatywę dla klasycznych terapii farmakologicznych.

Olbrzymią zaletą metody jest stosowanie własnych komórek do produkcji białka. Dzięki temu terapia Orthokine jest bezpieczna, ponieważ całkowicie wyeliminowuje ryzyko alergii na podany preparat. Co więcej, może ona być podawana do różnych stawów – m.in. kolanowych, biodrowych, barkowych, a nawet w okolice kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego.

Najczęstsze miejsca podania Orthokine:

• staw kolanowy
• staw biodrowy
• staw barkowy
• okolice kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego

Skuteczność i wyniki badań Orthokine

Przeprowadzone badania wskazują na dużą skuteczność terapii Orthokine. Wyniki opublikowane przez dr Baltzera i współpracowników w czasopiśmie „Osteoarthritis and Cartilage” pokazały, że po 3 miesiącach od zakończenia terapii u 75% pacjentów dolegliwości zmniejszyły się w stopniu co najmniej satysfakcjonującym.

Dla porównania, odsetek ten wynosił 42% u chorych, którym podawano dostawowo kwas hialuronowy, i 36% u osób, u których stosowano placebo. Badania te wykazały również, że opisywane efekty utrzymywały się na podobnym poziomie podczas wizyt kontrolnych przeprowadzonych 2 lata po zakończeniu terapii.

Porównanie skuteczności różnych metod leczenia:

• Orthokine – zmniejszenie dolegliwości u 75% pacjentów
• kwas hialuronowy – poprawa u 42% pacjentów
• placebo – poprawa u 36% pacjentów

W ostatnich latach pojawia się coraz więcej publikacji analizujących długofalowe skutki terapii Orthokine. Najnowsze obserwacje kliniczne sugerują, że zastosowanie ACS może prowadzić do zmniejszenia częstości wykonywania endoprotezoplastyki u pacjentów z umiarkowaną postacią choroby zwyrodnieniowej.

Wyniki badań wskazują także na potencjalne korzyści w terapii bólu kręgosłupa, szczególnie w przypadkach związanych z przewlekłym stanem zapalnym struktur okołostawowych.

W kontekście aktualizacji wiedzy zwraca się uwagę, że terapie ortobiologiczne – w tym  Orthokine – stanowią ważny element trendu medycyny regeneracyjnej, który w kolejnych latach może wyznaczać kierunek leczenia wielu chorób układu ruchu.

Podsumowanie

Reasumując, terapia autologicznym kondycjonowanym osoczem (Orthokine) jest obecnie jedną z najskuteczniejszych metod pozwalających na zahamowanie rozwoju choroby zwyrodnieniowej stawów. Jej przewagą nad klasycznymi terapiami jest działanie przyczynowe – ukierunkowane na blokowanie kluczowego mediatora zapalnego, interleukiny-1.

Niestety metoda ta jest nierefundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia, co może ograniczać dostęp części pacjentów do tej formy terapii. Niemniej rosnąca liczba badań klinicznych i obserwacji długoterminowych pozwala przypuszczać, że metody ortobiologiczne będą odgrywać coraz większą rolę we współczesnej ortopedii oraz leczeniu chorób zwyrodnieniowych.

Dla pacjentów, którzy poszukują terapii o działaniu biologicznym, zgodnej z aktualnymi trendami medycyny regeneracyjnej, Orthokine może stanowić wartościową i skuteczną opcję terapeutyczną.