Zamykanie naczynek na twarzy

Zamykanie naczynek na twarzy – wskazania i metody

Poszerzone naczynia krwionośne zlokalizowane na twarzy stanowią często problem natury czysto kosmetycznej. W gabinetach medycyny estetycznej lub flebologicznych zabiegi zamykania naczynek umiejscowionych na tym obszarze ciała są jednym z najczęściej wykonywanych działań współczesnej medycyny.

Powodują one uporczywe problemy, szczególnie dla kobiet (występują czterokrotnie częściej niż u mężczyzn), czego powodem jest obecność wyższych poziomów hormonów estrogenowych, które wpływają na budowę ściany naczyń krwionośnych, osłabiając ich strukturę i zwiększając skłonność do poszerzenia się.

Dlatego też jednym z podstawowych czynników przyczyniających się do rozwoju pajączków naczyniowych na twarzy jest ciąża. Okres, w którym obserwujemy gwałtowny, kilkukrotny wzrost żeńskich hormonów płciowych (głównie progesteronu) bezpośrednio przyczyniających się do osłabienia ścian naczyń.

Pajączki naczyniowe powstałe w jej okresie mogą spontanicznie, częściowo lub całkowicie, ulegać zanikowi, w czasie około kilku miesięcy po porodzie. Zmiany naczyniowe mogą rozwijać się na podłożu pierwotnym - spontaniczne, powstałe bez widocznej przyczyny, jak i wtórnym - środowiskowym, zewnątrzpochodnym, niezależnie od wieku.

Czynnikami istotnie przyspieszającymi proces zwiększenia średnicy naczyń krwionośnych jest częsta ekspozycja na promieniowanie słoneczne, korzystanie z solarium, sauny, zmiany temperatury powietrza, wiatr, stosowanie niektórych leków - głownie sterydów.

Tendencja do powstania pajączków naczyniowych nasila się u osób cierpiących na alergię. Wraz z upływem czasu stają się one przyczyną skrępowania, spadku samooceny i braku zadowolenia ze swojego wyglądu. Pozostają trwałymi zmianami, widocznymi pod skórą w postaci czerwonych, wyraźnych linii.

Pierwszym etapem ich powstawania jest rumień na twarzy, który stopniowo albo znika albo przekształca się w bardziej widoczne naczynia. Rozszerzone naczynka zlokalizowane na twarzy mogą pojawić się na każdym rodzaju cery, najbardziej narażona jest jednak skóra wrażliwa, cienka i delikatna.

Obecnie zarówno chirurgia plastyczna, jak i medycyna estetyczna dysponuje kilkoma technikami pozwalającymi zamykać rozszerzone naczynia krwionośne umiejscowione na twarzy w celu uzyskania pożądanych efektów, zarówno terapeutycznych, jak również estetycznych.

Współcześnie drobne naczynia krwionośne mogą być zamykane za pomocą metody elektrokoagulacji lub techniką laserową (na twarzy i górnej części ciała) oraz skleroterapią (na nogach). Duże znaczenie ma działanie profilaktyczne, podjęte po zabiegu, którego celem jest stosowanie środków ochronnych.

Efekt zastosowanego leczenia zależny będzie również od wielu czynników, m.in.. grubości i głębokości położenia, lokalizacji oraz koloru naczynka, koloru skóry pacjenta. Na ilość zastosowanych zabiegów ma wpływ rodzaj zmiany, jej wielkość i rozmieszczenie, jest to często sprawa indywidualna.

Laserowe zamykanie naczyń IPL (Intense Pulsed Light) dotychczas jest najbardziej skuteczną, nowoczesną terapią pozwalającą na eliminację rozszerzonych naczyń krwionośnych zlokalizowanych na twarzy i uzyskanie jak najlepszych efektów estetycznych.

Jest to metoda lecznicza dla pacjentów w każdym wieku. Naczynia drobniejsze, których nie wychwyci urządzenie IPL, usuwa się za pomocą tego samego mechanizmu działania, z zastosowaniem urządzenia RPL (Variable Pulsed Light) emitującym wiązki światła o zdecydowanie szerszym spektrum.

Laserowe zamykanie naczyń jest zabiegiem bezpiecznym, szybkim i przede wszystkim bezbolesnym. Skutki zastosowania tej metody leczenia gwarantują zadowolenie pacjentów nawet u najbardziej wymagających pacjentów.

W aktualnych rekomendacjach klinicznych rozważa się dobór źródła światła do typu zmiany: światło intensywnie pulsujące (IPL),  lasery naczyniowe (np. barwnikowy lub KTP) oraz mikroigłowa radiofrekwencja dla rumienia opornego. Decyzja zależy od średnicy i głębokości naczynia oraz fototypu skóry.

Przeciwwskazania i przygotowanie do zabiegu

Metoda laserowego zamykania naczynek wymaga wcześniejszej konsultacji ze specjalistą wykonującym zabieg. Ma to na celu przede wszystkim bliższe poznanie problemu pacjenta oraz jego ogólnego stanu zdrowia. Jest to czas na ocenę miejsca wyznaczonego do zabiegu, wielkości i charakteru zmiany.

Za pomocą wywiadu i badania lekarz jest w stanie określić możliwe do osiągnięcia efekty oraz przewidzieć ewentualne skutki uboczne zabiegu, a także wykluczyć występowanie przeciwskazań do jego przeprowadzenia. Wyjaśniana jest również istota działań pacjentowi.

Na 4 tygodnie przed zabiegiem laserowego zamykania naczyń krwionośnych na twarzy nie należy się opalać. Mydła, toniki na bazie alkoholu zaleca się odstawiać na 1 dzień przed planowym zabiegiem. Kosmetyki o działaniu złuszczającym, leki światłouczulające (sulfonamidy, antybiotyki), jak również zioła o tym działaniu (dziurawiec, skrzyp, nagietek) powinny zostać odstawione tydzień przed zabiegiem.

Kremy lub maści z retinoidami oraz witaminą A (np. Differin, Retin A i inne) i witaminą C w obszarze skóry poddawanym zabiegowi wymagają przerwy równej 4 tygodni. Natomiast terapia doustna retinoidami (np. Roaccutane) wymaga półrocznej przerwy od zakończenia kuracji. Pacjent kilkanaście godzin przed planowanym zabiegiem powinien odpowiednio nawodnić organizm.

Zalecane jest wypicie kilku szklanek wody. Działanie to zmniejsza ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Przed zabiegiem nie wskazane jest uprawianie sportów, picie alkoholu. Czynności te przyczyniają się do odwodnienia organizmu.

Przeciwwskazania medyczne

• cukrzyca
• ciąża
• epilepsja (padaczka)
• przyjmowanie leków obniżających krzepliwość i niesteroidowych leków przeciwzapalnych
• nowotwory i guzy
• 
  mechaniczne uszkodzenia skóry
• łuszczyca, bielactwo
• choroby infekcyjne skóry o podłożu grzybiczym, wirusowym, bakteryjnym
• choroby autoimmunologiczne: sklerodermia, RZS, toczeń rumieniowaty
• alergie
• infekcje wirusowe: HIV, WZW
• owrzodzenia żylakowe
• zakrzepica
• wszczepiony rozrusznik serca
• skłonność do bliznowacenia
• używanie kremów z RETINOLEM
• przyjmowanie Izotretynoiny (przez ostatnie 3-6 miesięcy)
• przyjmowanie Tretinoiny (w ciągu ostatnich 2 tygodni)
• stosowanie preparatów powodujących podwyższenie poziomu melaniny (np. BETA KAROTEN)
• świeża opalenizna (miesiąc przed i miesiąc po zabiegu nie można się opalać)

Rodzaj znieczulenia

Zabieg laserowego zamykania naczyń krwionośnych na obszarze twarzy jest praktycznie bezbolesny, dlatego też można wykonywać go bez zastosowania znieczulenia. Jest to o tyle istotne, że znieczulenie prowadzi do obkurczania naczynia, czego wynikiem jest zmniejszenie skuteczności procesu terapeutycznego.

W trakcie przeprowadzania zabiegu pacjent może odczuwać lekkie ukłucia oraz ciepło w obszarze poddawanym działaniu lasera. Niewielki dyskomfort prawdopodobnie wiąże się z uczuciem szczypania i pieczenia, które utrzymuje się do 1 godziny po zabiegu.

W przypadku pacjentów szczególnie wrażliwych można zastosować znieczulenie miejscowe. Zwykle używanym środkiem jest preparat lidokainy (EMLA – emulsja kilkuprocentowej lidokainy i prylokainy), zaaplikowany około 90-120 min przed planowanym zabiegiem laserowego zamykania naczyń. Stopień znieczulenia uwarunkowany jest czasem pozostawania preparatu na skórze i wielkością zastosowanej dawki.

U niektórych osób możliwe jest wystąpienie reakcji alergicznej, co dyskwalifikuje tą metodę znieczulenia. W tym wypadku możliwe jest zastosowanie chłodziarki medycznej - urządzenia do miejscowego schładzania skóry.

Jak działa laser i IPL

Jak sama nazwa wskazuje, zabieg laserowego zamykania naczyń, opiera się na użyciu lasera w celu uzyskania oczekiwanych efektów. Światło lasera aktywuje naturalny proces niszczenia ścian naczyń krwionośnych. Wiązka laserowa o odpowiedniej długości ulega pochłonięciu przez czerwony barwnik krwi, którym jest hemoglobina.

W wyniku procesu termolizy produkowana jest niezbędna energia cieplna. Woda znajdująca się w tkance zostaje odparowana, a naczynie krwionośne wysusza się, obkurcza i obumiera. Zniszczone elementy zostają usuwane przez organizm w procesach metabolicznych.

Aby zabieg był w pełni skuteczny należy dobrać odpowiednią długość fali świetlnej. Właściwe jego wykonanie poprzedzone jest testem parametrów, pozwalającym wyznaczyć optymalne dla danego pacjenta parametry energii lasera, aby przy jak najmniejszej ilości uzyskać jak najlepszy efekt. Pozwala to na zamknięcie naczyń krwionośnych zlokalizowanych na twarzy różnej wielkości i zlokalizowanych na różnej głębokości.

W praktyce klinicznej coraz częściej stosuje się jednoczesne chłodzenie kontaktowe lub powietrzne w trakcie zabiegu, co zwiększa komfort i ogranicza ryzyko przegrzania naskórka, szczególnie u pacjentów o wyższych fototypach skóry.

Rekonwalescencja i efekty leczenia

Zabieg laserowego zamykania naczyń prowadzi do zaczerwienienia miejsca jego działania utrzymujące się kilka dni po wykonanym zabiegu. Bezpośrednio od jego zastosowania możemy zaobserwować pojawienie się rumienia, delikatnego obrzęku, zasinienia.

Objawy te ustępują po kilku godzinach. Po kuracji stosuje się zimne okłady, tzw. cold pack oraz kosmetyki nawilżające. W momencie strzału lasera pacjent może odczuwać dyskomfort o różnych stopniu nasilenia.

Często może towarzyszyć uczucie pieczenia, swędzenia i suchości skóry. Pojawiające się skutki uboczne nie ograniczają pacjentowi możliwości powrotu po zabiegu do codziennej aktywności życiowej.

Poprawa wyglądu skóry pojawia się z chwilą eliminacji rozszerzonych naczynek brody za pomocą metody laserowego ich zamknięcia lub rozjaśnienia.

Przy pojedynczym naczynku zazwyczaj skuteczny jest jeden zabieg, w przypadku rozszerzonych sieci naczyń kilka powtórzeń. Po laserowym zamknięciu naczyń zmiany powinny zaniknąć od kilku godzin, do 2 tygodni od zabiegu.

Zalecenia po zabiegu

• unikać opalania się (1 miesiąc)
• ochraniać skórę przed niekorzystnym działaniem promieni UV, za pomocą kremów z filtrem przeciwsłonecznym, kosmetyków natłuszczających
• ochraniać skórę przed zimnem i wilgocią, gwałtownymi zmianami temperatury otoczenia
• nie stosować makijażu na obszary objęte kuracją laserową (4-5 dni)
• nie zażywać środków światłouczulających (sulfonamidy, antybiotyki) oraz ziół o tożsamym działaniu (skrzyp, dziurawiec) na czas do 2 tygodni od zabiegu
• unikać wizyt w saunie, solarium, gorących kąpieli, ćwiczeń fizycznych, sytuacji które narażają skórę na urazy do 1 miesiąca po zabiegu
• unikać pikantnych, gorących potraw
• nie zażywać alkoholu
• zaleca się po wykonanym zabiegu laserowego zamykania naczyń stosowanie preparatów przyspieszających proces gojenia, wzmacniających skórę, zawierających witaminy z grupy C, PP, B2 (przez około 1 miesiąc)
• nie stosować kosmetyków drażniących na skórę: toników na bazie alkoholu, peelingów, spirytusu (kilka dni od zabiegu)
• nie wycierać miejsc po zabiegu ręcznikiem, gąbką

Pacjent w okresie około 3-6 tygodni po wykonanym zabiegu laserowego zamykania naczyń powinien pojawić się na wizycie kontrolnej, oceniającej efekty i jakość zabiegu.

Aktualnie szczególny nacisk kładzie się na fotoprotekcję SPF 50+ oraz unikanie ekspozycji termicznej (sauna, gorące kąpiele) przez minimum 4 tygodnie, co ogranicza ryzyko pozapalnych przebarwień i nawrotu teleangiektazji.

Powikłania i jak ich uniknąć

Zabieg laserowego zamykania naczyń krwionośnych na twarzy zwiększa wrażliwość skóry na tym obszarze. Dlatego po jego wykonaniu należy unikać sytuacji zwiększających ryzyko urazów.

Przede wszystkim pacjent musi pamiętać o przestrzeganiu zaleceń pozabiegowych, uważnie obserwować obszar skóry poddany działaniu lasera oraz w przypadku wystąpienia zmian niepożądanych skontaktować się niezwłocznie z lekarzem specjalistą.

• uszkodzenie ciągłości skóry (powstanie blizn, strupów, pęcherzy) - wygojenie następuje w ciągu 10-15 dni
• bliznowacenie (może pojawiać się u osób z tendencją do keloidów)
• infekcje skóry (może wystąpić uaktywnienie się wirusa opryszczki u osób, które są nosicielami)
• przebarwienie lub odbarwienie skóry pojawiąjące się zwykle u osób o ciemnej karnacji (zanika po około 3-4 miesiącach, ale w nielicznych przypadkach może pozostać trwale)

W praktyce ograniczanie energii impulsu, właściwy dobór czasu trwania impulsu oraz interwałów chłodzenia zmniejsza ryzyko działań niepożądanych. W przypadku skłonności do opryszczki profilaktyka przeciwwirusowa bywa zalecana indywidualnie.

Efekty długoterminowe i zabiegi dodatkowe

Skuteczność przeprowadzonego zabiegu i utrzymanie się efektu zależny jest od stadium pierwotnych zmian naczyniowych, ilości i jakości rozszerzonych naczynek oraz od tego w jaki sposób pacjent dba o swoją skórę. W większości przypadków efekty utrzymują się nawet do kilku lat (około 10), lecz czas ten jest zmienny u różnych osób.

Niestety jeżeli pacjent ma skórę z tendencją do powstawania nowych zmian, to popękane naczynka pojawią się ponownie, w krótszym czasie po zastosowaniu kuracji. Zabieg laserowego zamykania naczyń, oprócz eliminacji rozszerzonego naczynia krwionośnego, niesie ze sobą również efekt ujędrnienia skóry w miejscu jego zastosowania.

Jest to jeden z pozytywnych skutków ubocznych terapii, powstający w wyniku podgrzania głębiej leżących warstw skóry, co powoduje zapoczątkowanie procesu syntezy kolagenu i elastyny.

Polecane zabiegi dodatkowe

Elektrokoagulacje (diatermia chirurgiczne) - zabieg podczas którego wykorzystuje się wpływ zmiennego prądu elektrycznego o dużej częstotliwości. Rozszerzone naczynie krwionośne poddane jest działaniu specjalnej elektrody - igły elektrokoagulacyjnej - podłączonej do źródła prądu.

W wyniku jego zastosowania i wytworzonej przez niego wysokiej temperatury (około 200 stopni) dochodzi do termolizy naczynia - czyli delikatnego oparzenia naczynia, czego skutkiem jest uszkodzenie białka znajdującego się w tkance i eliminacja rozszerzonego naczynia.

Dodatkowe zabiegi na skórę w obszarze podanym działaniu lasera nie są zalecane. Zastosowanie ich może zwiększać ryzyko powstania działań niepożądanych i groźniejszych powikłań. Uzupełniająco w trakcie zabiegu stosuje się chłodzenie zimnym powietrzem w celu eliminacji dyskomfortu ciepła. Po kuracji można stosować zimne okłady, tzw. cold pack.

W planie długoterminowym pomocne bywa łączenie terapii naczyniowej z delikatnymi zabiegami wzmacniającymi barierę naskórkową (emolienty, niacynamid) oraz stała fotoprotekcja, co zmniejsza ryzyko nawrotów teleangiektazji i rumienia.