Zdjęcie szwów

Zdjęcie szwów to kluczowy etap procesu leczenia chirurgicznego, który następuje po prawidłowym zagojeniu się rany. Procedura polega na starannym usunięciu nici łączących brzegi skóry, co zapobiega powikłaniom i wspiera estetyczne oraz funkcjonalne wygojenie tkanek. Choć sam zabieg jest prosty i trwa zazwyczaj kilka minut, wymaga doświadczenia medycznego i przestrzegania określonych zasad. Właściwy termin i technika zdejmowania szwów są równie ważne jak ich prawidłowe założenie – zbyt wczesne lub zbyt późne usunięcie nici może prowadzić do infekcji, rozejścia rany lub problemów z gojeniem.

Kiedy można zdjąć szwy?

Szwy można zdjąć dopiero wtedy, gdy rana odpowiednio się zrosła i nie wykazuje objawów zakażenia lub stanu zapalnego. Najczęściej procedurę przeprowadza się między 5. a 14. dniem od zszycia, w zależności od umiejscowienia rany, typu szwu oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta.

Przykładowo – w przypadku twarzy czy szyi szwy można zazwyczaj usunąć już po 5–7 dniach, natomiast w obrębie stawów, brzucha czy pleców – może to potrwać dłużej, nawet do dwóch tygodni.

Pamiętaj: Dokładny termin zdjęcia szwów powinien zawsze określić lekarz prowadzący, uwzględniając zarówno tempo gojenia się rany, jak i ryzyko jej rozejścia.

Warto wiedzieć: Zbyt wczesne zdjęcie szwów może doprowadzić do ponownego otwarcia się rany, natomiast ich pozostawienie zbyt długo może skutkować wrastaniem nici, podrażnieniem skóry oraz trudniejszym usunięciem.

Kiedy nie wolno jeszcze zdejmować szwów? Objawy opóźnionego gojenia

Nie należy zdejmować szwów, jeśli rana nie zagoiła się całkowicie lub występują oznaki infekcji.

Do objawów opóźnionego gojenia należą:

zaczerwienienie wokół rany,
sączenie się ropnej lub krwistej wydzieliny,
bolesność większa niż zwykle,
uczucie pulsowania,
obrzęk lub stwardnienie skóry.

Uwaga: Obecność któregokolwiek z tych objawów powinna być podstawą do opóźnienia usunięcia szwów i ponownej konsultacji lekarskiej.

W takich przypadkach lekarz może zalecić dodatkowe środki odkażające, antybiotykoterapię miejscową lub ogólną oraz kontrolę rany w krótkim odstępie czasu.

Jak wygląda zdejmowanie szwów u lekarza?

Zdejmowanie szwów to krótki i małoinwazyjny zabieg wykonywany w warunkach ambulatoryjnych, zazwyczaj bez potrzeby znieczulenia.

Procedura polega na delikatnym uniesieniu nici szczypcami chirurgicznymi, a następnie przecięciu ich w odpowiednim miejscu – przy węźle – nożyczkami lub skalpelem.

Lekarz zawsze usuwa szwy w kierunku rany, aby nie naruszyć zasklepionej tkanki. Po zakończeniu zabiegu zakładany jest jałowy plaster zabezpieczający świeżą bliznę.

Ważne: Sposób zdjęcia szwów może różnić się w zależności od rodzaju materiału chirurgicznego – inne techniki stosuje się przy szwach klasycznych, inne przy szwach śródskórnych lub założonych przy pomocy zszywek chirurgicznych.

W sytuacji, gdy rana była zamykana zszywaczem, lekarz używa specjalnego przyrządu do bezpiecznego wyjęcia metalowych klipsów. Proces ten jest równie szybki, choć może powodować lekki dyskomfort.

Czy zdjęcie szwów boli?

Usuwanie szwów jest zwykle bezbolesne, choć może wiązać się z chwilowym dyskomfortem. Najczęściej pacjenci odczuwają jedynie delikatne szczypanie, pieczenie lub uczucie „ciągnięcia” w miejscu usuwanego szwu. Objawy te są krótkotrwałe i ustępują natychmiast po zakończeniu zabiegu.

Pamiętaj: Ewentualny ból nie wynika z samego usuwania szwu, ale raczej z podrażnienia skóry lub kontaktu ze środkiem dezynfekującym. Rana powinna być uprzednio oczyszczona i zdezynfekowana, co również może wywoływać krótkotrwałe pieczenie.

Jak się przygotować?

Przed planowanym zdjęciem szwów zaleca się wizytę kontrolną u lekarza, który oceni stan rany i zdecyduje o możliwości przeprowadzenia procedury. Nie jest wymagane specjalne przygotowanie domowe, ale warto:

oczyścić delikatnie skórę wokół szwów wodą z mydłem,
nie stosować maści ani kremów przed wizytą,
nie zaklejać rany plastrem, jeśli nie ma takiego zalecenia,
unikać moczenia rany tuż przed zabiegiem.

Warto wiedzieć: Czystość i suchość skóry w okolicy szwu sprzyja łatwiejszemu usunięciu nici i zmniejsza ryzyko powikłań.

Czy można samemu ściągnąć szwy?

Samodzielne zdejmowanie szwów w domu jest odradzane, nawet jeśli rana wygląda na zagojoną. Takie postępowanie niesie za sobą ryzyko:

zakażenia,
niepełnego usunięcia nici,
uszkodzenia delikatnie zrośniętej tkanki,
rozejścia się rany.

Pamiętaj: Zabieg ten powinien przeprowadzić wyłącznie wykwalifikowany personel medyczny – lekarz lub pielęgniarka. Tylko specjalista potrafi prawidłowo ocenić, czy rana rzeczywiście nadaje się do zdjęcia szwów oraz przeprowadzić procedurę w sterylnych warunkach.

Co robić po zdjęciu szwów?

Po zdjęciu szwów konieczna jest dalsza pielęgnacja skóry, aby wspomóc regenerację i zminimalizować ryzyko powstania widocznej blizny. Zalecane działania:

stosowanie preparatów natłuszczających (np. wazeliny lub kremów nawilżających),
unikanie nadmiernego rozciągania skóry w miejscu rany,
nieeksponowanie rany na słońce przez co najmniej kilka tygodni,
noszenie jałowych opatrunków ochronnych przez 2–3 dni po zdjęciu szwów.

Ważne: Po około tygodniu od usunięcia szwów można rozpocząć stosowanie specjalnych maści silikonowych, które pomagają wygładzić i rozjaśnić bliznę.

Warto wiedzieć: Odpowiednia pielęgnacja skóry po zdjęciu szwów ma bezpośredni wpływ na wygląd blizny i ogólny efekt estetyczny gojenia.

Jakie są możliwe powikłania po zdjęciu szwów?

Choć samo zdjęcie szwów to zabieg bezpieczny, mogą wystąpić powikłania – najczęściej wynikające z nieodpowiedniej pielęgnacji lub zbyt wczesnego usunięcia nici. Do możliwych komplikacji należy:

rozejście się rany,
zakażenie bakteryjne,
obrzęk i zaczerwienienie skóry,
sączenie się treści z rany,
przedłużające się krwawienie.

Uwaga: W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów po zabiegu należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Szwy rozpuszczalne – czy też się je usuwa?

Szwy rozpuszczalne zazwyczaj nie wymagają usuwania, ponieważ organizm sam je wchłania, jednak w niektórych przypadkach mogą wymagać interwencji.

Warto wiedzieć: szwy syntetyczne rozpuszczają się na drodze hydrolizy i mogą zanikać w ciągu 2–3 miesięcy, szwy naturalne ulegają rozkładowi enzymatycznemu i mogą rozpuścić się nieco szybciej, ale są rzadziej stosowane ze względu na wyższe ryzyko zakażenia.

Jeśli nici rozpuszczalne nie ulegną pełnemu wchłonięciu lub pojawi się miejscowa reakcja zapalna, lekarz może zalecić ich usunięcie.

Pamiętaj: Czas rozpuszczania się szwów zależy od ich rodzaju, lokalizacji rany i indywidualnych właściwości pacjenta – dlatego nie ma jednej, uniwersalnej daty ich zaniku.

Ile kosztuje zdjęcie szwów? Czy jest refundowane przez NFZ?

Na podstawie zgromadzonych przez nas danych średnia cena za zdjęcie szwów wynosi 136 zł, przy czym najniższa cena to 30 zł, natomiast najwyższa – 450 zł.

Warto wiedzieć: W przypadku zabiegu przeprowadzonego w szpitalu publicznym zdjęcie szwów często jest refundowane przez NFZ, o ile wykonuje się je zgodnie z zaleceniami zawartymi w karcie informacyjnej leczenia szpitalnego.

Źródła:

Fibak J., "Chirurgia: repetytorium", Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2002
Noszczyk W. (red.), "Chirurgia", Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2007