Trzeci migdał – co to jest?

Migdałków jest kilka, mamy je w gardle. Wchodzą w skład większej struktury – tzw. pierścienia gardłowego Waldeyera. Są zbudowane z tkanki chłonnej (limfatycznej), podobnie jak węzły chłonne. Najbardziej znane są dwa migdałki podniebienne (boczne). Znajdują się po obu stronach z tyłu gardła, między łukami podniebiennymi przednimi i tylnymi.

Migdał nazywany popularnie trzecim to migdałek gardłowy. Leży poza zasięgiem wzroku, na tylno-górnej ścianie gardła. To tam przewody nosowe łączą się z gardłem.

Poza tymi migdałkami w gardle występuje wiele pojedynczych i zgrupowanych grudek limfatycznych. Wśród nich specjaliści wyróżniają jeszcze migdałek językowy i dwa migdałki trąbkowe. Wszystkie razem tworzą system, który odgrywa ważną rolę w obronie organizmu przed infekcjami wywołanymi przez bakterie, wirusy, grzyby czy alergeny. Migdałki – ze względu na swoją lokalizację i stały kontakt ze środowiskiem zewnętrznym – są dla nich pierwszą barierą. Mogą zostać zainfekowane, ale też „uczą się” odporności (tzw. pamięć immunologiczna). U dorosłego człowieka często zanikają.

Zdrowa osoba ma migdałki małe i bladoróżowe. Gdy dojdzie do infekcji:

  • stają się powiększone, 
  • są przekrwione, 
  • bolą, 
  • czasem pokrywają się ropnym nalotem. 

Mogą stać się ogniskiem zakażenia dla całego organizmu. Zwykle dotyczy to migdałków podniebiennych. Może jednak zdarzyć się także przewlekłe lub ostre zapalenie (czyli angina) migdałka gardłowego.

Powiększony trzeci migdał

Z trzecim migdałkiem jest jeszcze inny problem. U dzieci może wystąpić jego przerost bez związku z infekcją – np. zapaleniem gardła czy anginą. A to oznacza, że ten proces się nie cofnie. Wśród powodów przerośniętego trzeciego migdałka wymienia się m.in. predyspozycje rodzinne, częste infekcje dróg oddechowych oraz alergie.

Niestety, zbyt przerośnięty trzeci migdał może utrudniać lub blokować przepływ powietrza przez drogi oddechowe. To powoduje, że dziecko źle oddycha przez nos lub oddycha tylko przez usta, źle śpi, często chrapie, a w nocy może mieć bezdech senny.

Ważne: Oddychanie przez ciągle otwarte usta wpływa niekorzystnie na zgryz i rozwój aparatu mowy. Niedotlenienie wywołuje z kolei kłopoty z koncentracją, a w konsekwencji z nauką.

Niedrożny nos może się również przyczynić do przewlekłych i opornych na leczenie katarów, zapaleń zatok przynosowych, zapaleń uszu, spojówek.

Przyczynę tych problemów rozpozna laryngolog (otolaryngolog), korzystając np. ze zdjęcia rentgenowskiego czy bardziej nowoczesnego i precyzyjnego badania endoskopowego. Na tej podstawie określi, co robić dalej.

Może się okazać, że przy przerośniętym trzecim migdale u dziecka leczenie zachowawcze (np. środkami przeciwzapalnymi, przeciwobrzękowymi lub przeciwalergicznymi) będzie nieskuteczne. Wtedy lekarz zaproponuje leczenie operacyjne.

Wycięcie trzeciego migdałka, czyli adenotomia

Decyzja o usunięciu trzeciego migdałka zwykle zapada w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym. Takiego leczenia raczej nie stosuje się u dzieci, które nie skończyły trzech lat (migdałek może odrosnąć). Co ciekawe, w okresie dojrzewania trzeci migdał często się kurczy i z czasem prawie zanika. Niestety, nie zawsze można na to czekać.

Bezwzględnymi wskazaniami do usunięcia trzeciego migdałka są:

  • objawy bezdechu sennego,
  • niedrożność nosa,
  • stałe oddychanie przez usta.

Wśród wskazań względnych wymienia się:

  • przewlekłe stany zapalne, które może wywoływać przerośnięty trzeci migdał: ucha środkowego, zatok, gardła i dolnych dróg oddechowych,
  • wady zgryzu,
  • nieprawidłowe ukształtowanie twarzoczaszki.

Usunięcie trzeciego migdałka nazywa się adenotomią.

Jak wygląda adenotomia?

Wycięcie trzeciego migdałka u dzieci – podobnie jak inne operacje migdałków – jest jednymi z najczęściej wykonywanych zabiegów w laryngologii. Uważa się go za rutynowy i bezpieczny. 

  1. W tradycyjny sposób wycięcie trzeciego migdałka wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. U dziecka eliminuje to stres oraz pozwala na precyzyjne przeprowadzenie zabiegu. Przerośniętą tkankę migdałka ścina się specjalnym przyrządem zwanym adenotomem, wprowadzanym przez jamę ustną. Zabieg trwa około 15-20 minut. Zwykle dziecko zostaje pod obserwacją w szpitalu jeszcze dobę.
  2. Nowocześniejsza forma to usunięcie trzeciego migdałka z wykorzystaniem niewielkiej kamery, wprowadzanej przez nos. Dzięki niej lekarz działa z jeszcze większą dokładnością. W niektórych ośrodkach medycznych może także użyć nowoczesnych mikronarzędzi jak nóż harmoniczny czy laser. Stosowana jest również koblacja – metoda wykorzystująca energię fal elektromagnetycznych. Zaletą takich zabiegów jest ograniczenie krwawienia i sprawne gojenie się tkanek, co pozwala na szybką rekonwalescencję. Adenotomia może być wtedy wykonana w ramach chirurgii jednego dnia.

Usunięcie trzeciego migdałka – powikłania

Jak każdy zabieg chirurgiczny, także adenotomia wiąże się z ryzykiem pojawienia się powikłań. Wśród nich są:

  • krwawienie, które może wystąpić w trakcie, zaraz po, a nawet kilka dni później. Dlatego wcześniej u pacjenta wykonuje się m.in. badanie krzepliwości krwi, a zaburzenia są przeciwwskazaniem do przeprowadzenia operacji;
  • bóle gardła, 
  • kłopoty z przełykaniem,
  • problemy z mówieniem, 
  • obrzęk podniebienia. 

Z reguły te problemy szybko mijają.

Bezpośrednio po zabiegu nie można nic jeść ani pić. Po około ośmiu godzinach można napić się wody, jeść – dopiero następnego dnia. Przez kolejne kilka dni wskazana jest dieta lekkostrawna, w miarę możliwości półpłynna. Należy unikać gorących i pikantnych potraw. Przez około tygodnia trzeba ograniczyć wysiłek fizyczny.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o usunięcie trzeciego migdałka

  • Jakie są objawy trzeciego migdała?

    Trzeci migdał jest położony na tylno-górnej ścianie gardła, w miejscu, gdzie przewody nosowe łączą się z gardłem. Powiększony, blokuje swobodny przepływ powietrza i powoduje problemy z oddychaniem. Objawami są: częściowo lub całkowicie niedrożny nos, oddychanie przez usta, chrapanie, bezdech senny, kłopoty z koncentracją, zły zgryz, niewyraźna mowa, nieprzyjemny zapach z ust. Niedrożność nosa przyczynia się do przewlekłych i opornych na leczenie katarów, zapaleń zatok przynosowych, zapaleń uszu, spojówek.

  • Gdzie jest trzeci migdał?

    Trzeci migdał to inaczej migdałek gardłowy. Wchodzi w skład większej struktury – tzw. pierścienia gardłowego Waldeyera. Jest zbudowany z tkanki chłonnej (limfatycznej), podobnie jak węzły chłonne. Leży poza zasięgiem wzroku, na tylno-górnej ścianie gardła. To tam przewody nosowe łączą się z gardłem. Lekarz, by go obejrzeć, musi użyć specjalnych narzędzi.

  • Jak wygląda trzeci migdał?

    Trzeci migdał, inaczej migdałek gardłowy, jest stworzony z tkanki chłonnej (limfatycznej), podobnie jak węzły chłonne. Prawidłowo zbudowany składa się z sześciu-ośmiu równolegle ułożonych listewek oddzielonych od siebie bruzdami (zatoki migdałkowe). Ma kształt czworoboku o zaokrąglonych kątach.

  • Kiedy zanika trzeci migdał?

    Zwykle trzeci migdał rośnie do około 8.-9. roku życia. Zaczyna się kurczyć w okresie dojrzewania, z czasem prawie zanika. Dlatego u osób dorosłych problemy z trzecim migdałkiem i konieczność jego usunięcia zdarzają się bardzo rzadko.

Usunięcie trzeciego migdałka - opinie pacjentów

Poniżej przeczytasz opinie pacjentów, którzy zdecydowali się na usunięcie trzeciego migdałka. Wszystkie zamieszczone komentarze pochodzą od osób, które zapisały się na zabieg za pośrednictwem naszego portalu, dzięki czemu są one w 100% rzetelne i zweryfikowane.

Ogólne zadowolenie
  
Justyna

Zabieg przebiegł bez problemu. Natomiast tydzień później na ranie pojawiła się ropa i musiał syn brać antybiotyk, ale to podobno normalne po takim zabiegu

Opinia o: Szpital Specjalistyczny CDT MEDICUS, Lubin (dr hab. n. med. Marcin Frączek)
Bardzo dobra
  
Zuzanna

Zabieg przebiegł pomyślnie.

Opinia o: SALUS Centrum Medyczne, Kłodzko (lek. Witold Matusiak)

Umów wizytę!

Jeśli Ty także borykasz się z problemem trzeciego migdałka, nie wahaj się dłużej - skontaktuj się z nami. Nasz doradca bezpłatnie przedstawi Ci pełną ofertę leczenia spośród 18 klinik w Polsce wraz ze szczegółowymi cenami. Pomoże również w umówieniu wizyty konsultacyjnej u wybranego specjalisty na dogodny termin.

Zadzwoń do nas: (telefon czynny pon - pt, w godz. 8:00 - 18:00)

Źródła: