Operacja zeza u dzieci

Leczenie zeza u dziecka a leczenie zeza u dorosłego

U dzieci zez często rozwija się na tle genetycznym, pourazowym lub w wyniku chorób ogólnoustrojowych, takich jak cukrzyca czy mózgowe porażenie dziecięce. W odróżnieniu od osób dorosłych, u których zez może być wynikiem nagłych zmian neurologicznych bądź powikłań chorób oczu (np. zaćmy), u najmłodszych nieprawidłowe ustawienie gałek ocznych wynika zazwyczaj z nierównowagi mięśni odpowiadających za ich ruch. Powoduje to nie tylko zaburzenia widzenia, ale i brak właściwej koordynacji wzrokowej.

Im wcześniej podjęta zostanie interwencja medyczna, tym większa będzie szansa na pełne przywrócenie prawidłowego funkcjonowania wzroku. Wczesne leczenie znacząco zwiększa skuteczność terapii i zmniejsza ryzyko powikłań.

Jakie objawy u dziecka powinny skłonić do konsultacji ze specjalistą?

Pierwsze objawy zeza mogą pojawić się już w okresie niemowlęcym i często bywają przez rodziców bagatelizowane. Każda niepokojąca zmiana w ustawieniu oczu dziecka, zwłaszcza gdy utrzymuje się dłużej niż kilka tygodni, powinna być skonsultowana z okulistą dziecięcym.

Najczęstsze sygnały ostrzegawcze to:

• zauważalne odchylenie jednego oka do wewnątrz, na zewnątrz, ku górze lub ku dołowi,
• mrużenie jednego oka, szczególnie przy patrzeniu w dal lub na światło,
• pochylanie głowy lub przechylanie jej na bok w celu „wyrównania” pola widzenia,
• brak kontaktu wzrokowego lub nieregularne wodzenie wzrokiem za przedmiotami,
• częste mrużenie lub zaciskanie obu oczu bez wyraźnej przyczyny,
• widoczna trudność w ocenie odległości lub chwytaniu przedmiotów,
• skarżenie się przez starsze dziecko na podwójne widzenie (diplopię).

Wczesne rozpoznanie i leczenie zeza ma bezpośredni wpływ na rozwój widzenia obuocznego i ostrość wzroku. Im szybciej dziecko zostanie skierowane do specjalisty, tymwiększe są szanse na całkowite przywrócenie prawidłowej funkcji wzrokowej.

Na czym polega operacja zeza u dziecka?

Zabieg operacyjny ma na celu wyrównanie napięcia mięśni odpowiedzialnych za ruch gałek ocznych, tak aby przywrócić ich prawidłowe ustawienie. W zależności od rodzaju i kierunku zeza operacja może polegać na osłabieniu zbyt silnego mięśnia (poprzez jego wydłużenie lub przesunięcie przyczepu) albo wzmocnieniu mięśnia zbyt słabego (przez jego skrócenie i zmianę lokalizacji przyczepu).

Chirurg okulista dostosowuje metodę do indywidualnych potrzeb pacjenta – istotne jest zarówno ustawienie oczu, jak i ogólny rozwój widzenia. Operacja zwykle obejmuje jedno oko, nawet jeśli zez występuje obustronnie – takie podejście ułatwia osiągnięcie właściwego balansu siły mięśniowej między oczami.

Kiedy operacja zeza u dziecka jest konieczna?

Zabieg operacyjny staje się konieczny wówczas, gdy metody zachowawcze – takie jak ćwiczenia wzrokowe, zaklejanie oczu czy korekcja okularowa – nie przynoszą poprawy. Czasami decyzję o operacji podejmuje się bardzo wcześnie, nawet w pierwszym półroczu życia, zwłaszcza gdy zez znacząco zaburza rozwój widzenia obuocznego.

Operację poprzedzają zazwyczaj ćwiczenia oraz dobór odpowiedniej korekcji wzroku. Sam zabieg to tylko część kompleksowego procesu, który powinien być prowadzony przez doświadczonego specjalistę w dziedzinie strabologii dziecięcej.

Jak przygotować dziecko do operacji zeza?

Przygotowanie do zabiegu obejmuje zarówno aspekt medyczny, jak i organizacyjny. Kluczowe są:

• badania diagnostyczne, w tym ocena ostrości wzroku, pomiar kąta zeza, morfologia krwi, poziom cukru i EKG;
• dieta przedoperacyjna – dziecko powinno być na czczo minimum 6 godzin przed zabiegiem (bez jedzenia) i 4 godziny bez picia;
• obecność opiekuna – pacjent powinien zgłosić się z rodzicem do kliniki około godzinę przed planowanym zabiegiem.

Jak krok po kroku wygląda operacja zeza u dziecka?

Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym i trwa zazwyczaj od 30 minut do 2 godzin.

Przebieg operacji:

1. Dziecko wraz z opiekunem trafia na salę przygotowawczą.
2. Po wprowadzeniu do narkozy rodzic opuszcza salę operacyjną (zgodnie z przepisami sanitarnymi).
3. Lekarz dokonuje korekty mięśni jednej gałki ocznej.
4. Na zakończenie zakładane są szwy rozpuszczalne.

Po zabiegu pacjent trafia na salę wybudzeń, gdzie przebywa przez 30–60 minut, a następnie wraca na oddział z możliwością obecności rodzica. Wypis następuje zwykle po 6 godzinach.

Ile trwa rekonwalescencja po operacji zeza u dzieci?

Proces gojenia po zabiegu trwa zwykle kilka tygodni.W tym czasie dziecko powinno:

• unikać aktywności fizycznej,
• nie dotykać operowanego oka,
• ostrożnie myć twarz, by nie podrażnić okolicy zabiegowej.

Po około 2 tygodniach większość dzieci wraca do przedszkola lub szkoły. Pełna regeneracja zależy jednak od indywidualnych predyspozycji i przebiegu operacji.

Operacyjne leczenie zeza u dzieci – czy zez może powrócić po operacji?

Tak – istnieje możliwość, że po jakimś czasie gałki oczne znów ustawią się nieprawidłowo. Do nawrotu może dojść w różnym okresie: tuż po zabiegu albo po kilku latach. W takim przypadku konieczna może być ponowna operacja, a czasem nawet kilka kolejnych.

Ile kosztuje operacja zeza u dziecka i czy jest refundowana przez NFZ?

Operacja zeza u dzieci jest w pełni refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia, o ile zostanie zakwalifikowana jako procedura medycznie uzasadniona. Dotyczy to zarówno dzieci, jak i osób dorosłych.

Czy warto zdecydować się na operację zeza u dziecka?

Decyzja o operacji nie jest łatwa, ale w wielu przypadkach to najbardziej skuteczna metoda leczenia, szczególnie gdy zez ma charakter trwały i wpływa na rozwój widzenia. Oprócz aspektów zdrowotnych warto uwzględnić również dobrostan psychiczny dziecka – prawidłowe ustawienie oczu często eliminuje uczucie wstydu i poprawia samoocenę.

Gdzie szukać specjalisty od leczenia zeza u dzieci?

Najlepiej wybierać placówki i specjalistów mających doświadczenie w leczeniu zeza u dzieci. Pomocne może być skorzystanie z portalu kliniki.pl, gdzie znajdziesz zweryfikowane opinie, porównasz oferty i umówisz wizytę bezpośrednio przez internet.