Chirurgiczne usuwanie blizn z przeszczepem skóry

Blizna najczęściej kojarzy się z powierzchowną, niewielką zmianą powstałą w wyniku urazu, która zwykle nie odbija się znacząco na jakości naszego życia. Niestety zdarza się, że blizna może w znaczący sposób wpływać nie tylko na wygląd, ale przede wszystkim ograniczać wykonywanie codziennych czynności.

Tak dzieje się m.in. w przypadku blizn po oparzeniach, które zajmować mogą rozległe obszary ciała, bądź w bliznach pozostałych po owrzodzeniach skóry. Jeżeli blizna zlokalizowana jest w okolicy zgięć stawowych, może znacznie upośledzać jego ruchomość. Blizny mogą także powodować dolegliwości takie jak pieczenie czy swędzenie.

W przypadkach, kiedy postępowanie zachowawcze nie przynosi upragnionych efektów, należy rozważyć chirurgiczne usunięcie blizny, które może być połączone z przeszczepem skóry. Warto również wspomnieć o możliwości zastosowania technik minimalnie inwazyjnych, takich jak laseroterapia czy mikronakłuwanie, które w niektórych przypadkach mogą być skutecznymi metodami redukcji blizn.

Metody chirurgiczne usuwania blizn

Zabiegi korekcyjne blizn należy wykonywać nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od zakończenia procesów naprawczych w obrębie rany. Najczęściej metodę tę stosuje się w przypadku blizn mających wpływ na ograniczenie ruchomości w stawie. Zasadniczo zabieg ten przebiega w 3 etapach:

• wycięcie blizny z zastosowaniem plastyki Z,
• korekcja istniejącego przykurczu,
• uzupełnienie powstałego ubytku przeszczepem skórnym.

Plastyka Z polega na wykonaniu takich nacięć w bliźnie, aby powstały trójkątne płaty skórne - ich odpowiednie przemieszczenie względem siebie przypominać ma po zszyciu kształt litery Z. Podczas uwalniania przykurczy bliznowych chirurg plastyczny wykonuje cięcie tak, aby środkowa część litery Z przebiegała wzdłuż pierwotnej blizny.

Cięcie powinno być wykonane do głębokości powięzi, czyli łącznotkankowej osłonki pokrywającej mięśnie. Podczas zabiegu należy także usunąć ewentualny nadmiar tkanki włóknistej i uzupełnić go przeszczepem skórnym.

Przeszczepy skóry - rodzaje i zastosowanie

Przeszczep skóry to fragment skóry oddzielony od podłoża i pozbawiony unaczynienia. W zależności od grubości przeszczepu możemy wyróżnić:

• przeszczepy skóry o pełnej grubości,
• przeszczepy skóry o grubości pośredniej - obejmuje naskórek i część skóry właściwej.

Miejsca, z których najczęściej pobierane są przeszczepy skórne to pośladki, przednie oraz przednio-boczne części ud. W zależności od grubości pobranego płata, proces gojenia może trwać od 1 do 4 tygodni. Im grubszy płat pobranej skóry, tym dłużej trwało będzie jego gojenie.

Pielęgnacja i rehabilitacja pooperacyjna

Jeśli przeszczep skóry umieszczony zostaje w obrębie zgięć stawowych, należy zastosować unieruchomienie kończyny na okres nawet do 2-3 miesięcy. W okresie gojenia konieczne jest stosowanie odpowiedniej pielęgnacji blizn. Dużą skuteczność przypisuje się obecnie preparatom zawierającym silikon, które delikatnie wmasowuje się w okolice blizny.

Można ich używać już po 14 dniach od operacji i jednocześnie zakładać w ich miejscu opaski uciskowe. Dzięki temu blizna stanie się bardziej elastyczna i mniej widoczna. Pacjenci powinni również uczestniczyć w regularnej rehabilitacji, której celem jest przywrócenie pełnej funkcjonalności obszaru poddanego zabiegowi.

Ćwiczenia terapeutyczne mogą być dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta i obejmować techniki rozciągania oraz masaż.

Przeciwwskazania i ryzyko związane z operacyjnym usuwaniem blizn

Bardzo istotne jest, aby przed przystąpieniem do leczenia chirurgicznego dokładnie zbadać bliznę i ocenić jej charakter. Istnieją bowiem zmiany skórne takie jak bliznowce (inaczej keloidy) czy blizny przerosłe, których leczenie operacyjne może przynieść efekt odwrotny do zamierzonego.

Blizny te cechują się bowiem niekontrolowanym rozrostem, które po wykonaniu nacięć przez chirurga mogą jeszcze bardziej powiększyć swoje rozmiary. Należy podkreślić, że operacyjne leczenie blizn nierozerwalnie wiąże się z powstawaniem następnych, o czym koniecznie należy poinformować pacjenta przed wykonaniem zabiegu.

Blizny pooperacyjne mają jednak być o wiele mniej zauważalne niż te pierwotne. Dr n. med. Lubomir Lembas, specjalista chirurgii plastycznej, wyróżnia kilka cech takiej "blizny idealnej": Blizna idealna jest linijna, wąska, występuje w poziomie otaczających tkanek, jest miękka, przypomina zabarwieniem otaczające ją powłoki, lokalizuje się wzdłuż naturalnych zgięć ciała i nie powoduje żadnych dolegliwości