Diagnostyka i leczenie żylaków powrózka nasiennego

Mianem powrózka nasiennego (łac. funiculus spermaticus) określana jest struktura anatomiczna o długości 15-20 cm, którą stanowią wszystkie twory wchodzące i wychodzące z moszny, a następnie przechodzące przez kanał pachwinowy. W przebiegu powrózka nasiennego, w zależności od jego sąsiedztwa, wyróżniamy odcinek mosznowy (podskórny) oraz odcinek pachwinowy, biegnący w kanale pachwinowym. 

W przebiegu żylaków powrózka nasiennego dochodzi do nieprawidłowego poszerzenia światła naczyń żylnych powrózka nasiennego, a zwiększony przepływ krwi w tej okolicy, i - co za tym idzie - podniesienie temperatury, powoduje zwolnienie wytwarzania plemników i zmniejszenie ich liczby (dla ich prawidłowego rozwoju temperatura panująca w mosznie powinna być o ok. 3-4 °C niższa niż w jamie brzusznej). Ze względu na budowę anatomiczną, żylaki powrózka nasiennego w 90% przypadków występują lewostronnie.

Na czym polega diagnostyka żylaków powrózka nasiennego?

Diagnostyka żylaków powrózka nasiennego prowadzona jest przez specjalistę urologa. W pierwszym etapie dokonuje on wizualnej oceny okolic intymnych pacjenta oraz przeprowadza badanie palpitacyjne (dotykowe) worka mosznowego pod kątem zmian patologicznych. W przypadku uzasadnionego podejrzenia obecności żylaków, pacjent kierowany jest na ultrasonografię (USG), która pozwala uwidocznić nieprawidłowości budowy naczyń żylnych powrózków nasiennych i wsteczny przepływ krwi. Często konieczne jest również wykonanie badania laboratoryjnego nasienia – ułatwia ono wybór sposobu leczenia oraz ocenę jego efektów.

Charakterystyczne dla tej dolegliwości są trzy stadia rozwoju (zaawansowania):

• I stopień – żylaki są praktycznie niewidoczne, lecz można je wyczuć poprzez napięcie mięśni brzucha.
• II stopień – zmiany są widoczne gołym okiem i wyczuwalne dotykowo
• III stopnień – rozwój choroby doprowadza do widocznej deformacji deformacji worka mosznowego

Innymi niepokojącymi objawami, które powinny skłonić pacjenta do konsultacji z lekarzem są m.in. uczucie dyskomfortu, ciężar lub tępe pobolewania w obrębie moszny i/lub pachwiny, które pogłębiają się w czasie długiego stania lub w czasie erekcji. Pojawiają się one zwłaszcza w przypadku III stadium choroby.

Jakie są metody leczenia żylaków powrózka nasiennego

Decyzja o leczeniu żylaków powrózka u mężczyzn podejmowana jest w przypadku objawowej postaci choroby, w sytuacji potwierdzonych zaburzeń składu nasienia (oligospermia) i niepłodności ze strony męskiej. Dodatkowym wskazaniem są duże żylaki atypowe na kończynach dolnych, których wyleczenie zależy od likwidacji przecieku żylnego z poziomu żylaków worka mosznowego. Leczenie żylaków powrózka nasiennego ma charakter operacyjny i może przyjąć formę klasycznej operacji lub zabiegu laparoskopowego, stosowana jest także metoda mikrochirurgiczna oraz technika embolizacji.

• Klasyczna operacja – polega na wykonaniu klasycznego cięcia nad więzadłem pachwinowym, wypreparowaniu poszczególnych części powrózka nasiennego, podwiązaniu i wycięciu fragmentu żyły. Istnieje kilka technik jej przeprowadzenia, m.in. metoda Benneta i Kochera, Palomo, Bernardiego.
• Metoda laparoskopowa – najczęściej stosowana. Cechuje się mniejszą inwazyjnością niż sposoby klasyczne, a co za tym idzie krótszym okresem rekonwalescencji. Zasada samego zabiegu jest podobna do wyżej opisywanej metody. Za pomocą laparoskopu, pod kontrolą kamery wypreparowuje się naczynia, zakłada klipsy na żylaki a następnie nacina i usuwa fragment zmienionego naczynia.
• Metoda mikrochirurgiczna – polega na wykonaniu małego nacięcia w pachwinie, a następnie (z pomocą mikroskopu zabiegowego) wypreparowaniu oraz podcięciu splotu żylnego. Jest to najmniej inwazyjna metoda, charakteryzująca się wysoką skutecznością, szybkim powrotem pacjenta do pełnej sprawności oraz małym odsetek powikłań.
• Wewnątrznaczyniowa embolizacja - to niechirurgiczna metoda leczenia, którą wykonuje radiolog interwencyjny. Po miejscowym znieczuleniu wykonywane jest niewielkie nacięcie w pachwinie, przez które do żyły jądrowej wprowadza się cewnik przez żyłę udową. Następnie za pomocą, sprężyn lub cząsteczek embolizacyjnych zamyka się naczynie w miejscu jego niewydolności.