Gatroskopia diagnostyczna a zabiegowa

Pierwsza gastroskopia na świecie została zademonstrowana we Fryburgu w 1868 roku przez Adolfa Kussmauala i była wykonana za pomocą sztywnej, metalowej rury. Natomiast w Polsce metoda ta została po raz pierwszy użyta w 1881 roku w Krakowie przez Jana Mikulicza–Radeckiego. Dopiero w 1957 roku dr Basil Hirschowitz wykorzystał do panendoskopii w pełni giętki endoskop, dodatkowo wyposażony w światłowód do przekazywania obrazu. 

Panendoskopia jest wykonywana u pacjentów z podejrzeniem choroby górnego odcinka przewodu pokarmowego. Ta metoda badania pozwala na rozpoznanie choroby i ocenę stopnia jej zaawansowania, umożliwia także pobranie materiału do badania histopatologicznego lub mikrobiologicznego. W niektórych przypadkach na gastroskopię są kierowani pacjenci, wymagający endoskopowego leczenia niektórych dolegliwości górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Gastroskopia diagnostyczna i zabiegowa – czym się różnią?

Gastroskopia wykonywana w celach diagnostycznych umożliwia ocenę błony śluzowej górnego odcinak przewodu pokarmowego. Podczas badania lekarz ocenia elastyczność oraz ruchomość ścian przełyku, żołądka i dwunastnicy. Panendoskopia jest wskazana w przypadku podejrzenia choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy, wykonuje się ją także przy zapaleniach błony śluzowej przełyku, żołądka i dwunastnicy oraz przy chorobach bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. Gastroskopia może również wykluczyć lub potwierdzić chorobę refluksową, a także zmiany nowotworowe. Wskazaniem do wykonani panendoskopii może być również poszukiwanie przyczyny niedokrwistości lub miejsca krwawienia.

Badanie endoskopem górnego odcinka przewodu pokarmowego jest wykonywane także w diagnostyce celiaki, przed planowanymi zabiegami operacyjnymi, np. usunięciem pęcherzyka żółciowego, a także u pacjentów z zagrożeniem genetycznym w kierunku nowotworów przełyku, żołądka lub dwunastnicy.

Podczas panendoskopii zabiegowej lekarz zajmuje się tamowaniem krwawień i usuwaniem polipów oraz ciał obcych, znajdujących się w górnym odcinku przewodu pokarmowego. W trakcie takiego zabiegu może być wykonywane opaskowanie żylaków przełyku, a także poszerzanie zwężeń przełyku i odźwiernika. Gastroskopia zabiegowa ma także na celu wykonywanie gastrostomii lub protezownia przełyku. Podczas panendoskopii lekarz może usunąć błonę śluzową wraz z wczesnymi zmianami nowotworowymi, a także dokonać zniszczenia guzków nowotworowych za pomocą lasera lub plazmy argonowej.

Głównym przeciwwskazaniem do wykonania gastroskopii jest podejrzenie perforacji górnego odcinka przewodu pokarmowego. Nie powinno się wykonywać panendoskopii również u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi, z niekontrolowanym nadciśnieniem, po wstrząsie lub świeżo przebytym zawale serca, a także u chorych z niestabilną choroba wieńcową, niedokrwistością, zaburzeniami krzepnięcia krwi oraz z ostrą niewydolnością oddechową.

Gastroskopia, jako badanie inwazyjne, obarczona jest ryzykiem wystąpienia powikłań, jednak w praktyce pojawiają się one niezwykle rzadko. W niektórych przypadkach podczas badania endoskopem może dojść do perforacji przewodu pokarmowego, infekcji lub komplikacji sercowo-naczyniowych.

Źródło: www.giejournal.org; www.gaes.co.nz; www.ncbi.nlm.nih.gov