Przyczyny i skutki chrapania
Niewyspanie, zmęczenie, rozdrażnienie i osłabiona koncentracja w ciągu dnia to najbardziej zauważalne efekty źle przespanej nocy, której przyczyną często bywa chrapanie. Charakterystyczny efekt akustyczny powstaje w rezultacie utrudnionego przepływu powietrza przez drogi oddechowe, co powoduje turbulencje, wprawiające podniebienie i języczek w drgania.
Utrudnienia te mogą wynikać z alergii (obrzęk ścian dróg oddechowych), otyłości (ucisku tkanki tłuszczowej na gardło) lub, najczęściej, z osłabienia i zwiotczenia mięśniówki gardła.
Zespół bezdechu sennego
Pamiętać należy, że chrapanie nie jest tylko defektem akustycznym. Często bywa jednym z objawów znacznie poważniejszej choroby, czyli tzw. bezdechu sennego. Jest to zespół objawów chorobowych, powodowanych ustaniem wentylacji płuc przez okres dłuższy niż 10 sekund lub spłycenie oddechu poniżej 50% jego normalnej objętości.
Cierpiący na tę chorobę mogą w trakcie nocy mieć setki takich epizodów. Podczas bezdechu dochodzi do zmniejszenia wysycenia krwi tlenem, czego efektem może być senność w ciągu dnia, bóle głowy i nadciśnienie. Dlatego osoby, zmagające się z problemem chrapania, powinny udać się do specjalisty laryngologa na odpowiednią diagnostykę i - w razie potrzeby - leczenie.
Laserowe leczenie chrapania

Wspólnym mianownikiem większości metod leczenia chrapania jest usztywnienie zbyt wiotkiego podniebienia. Dużą popularność zyskały w tym zakresie metody, wykorzystujące energię lasera (m.in. najpopularniejszy w Polsce system NightLase - laser erbowo-yagowy Fotona).
Łączą one w sobie wysoką skuteczność i efektywność terapii ze znikomą inwazyjnością i minimalnym ryzykiem powikłań.
Na czym polega laserowe leczenie chrapania?
Istotą zabiegu laserowego leczenia chrapania jest naświetlanie łuków podniebiennych, języczka i podniebienia wiązką światła laserowego o odpowiednio dobranej energii. Prowadzi to do usztywnienia tych struktur poprzez m.in. pobudzenie produkcji nowych włókien kolagenowych, będących podstawowym elementem budulcowym tkanki łącznej.
Ich wzrost wymaga czasu, dlatego też pierwsze efekty terapii pojawiają się po około 4-6 tygodniach od zabiegu. Laser, naświetlając tkanki miękkie, powoduje obkurczenie podniebienia miękkiego, równoczesną poprawę sprężystości łuków podniebiennych czy nasady języka.
Seria zabiegów to trzy naświetlenia odpowiednią długością wiązki świetlnej lasera, która powoduje w późniejszym okresie obkurczenie się tkanek i pozbycie się dolegliwości. Pacjent nie wymaga znieczulenia, żadnych leków podawanych przed zabiegiem, nie musi się w żaden sposób przygotowywać wcześniej. Po zabiegu wychodzi bez żadnych dolegliwości - wyjaśnia dr Krzysztof Miracki z warszawskiej Kliniki Miracki.
Efekty i koszty leczenia laserowego
Zabieg laserowego leczenia chrapania może być przeprowadzony niemal u każdego pacjenta. Metoda jest szybka i prosta, co zapewnia niemal natychmiastowy powrót do zwykłego trybu życia oraz brak ograniczeń w jedzeniu i piciu po wykonaniu zabiegu. Dla optymalnego efektu zaleca się przeprowadzenie trzech sesji w 1, 15 i 45 dniu cyklu zabiegowego.
Pierwsze efekty laserowego leczenia chrapania widoczne są już po pierwszym wykonaniu procedury u około 50% chorych. Badania, opublikowane przez Journal of the Laser and Health Academy, pokazują, że po wykonaniu pełnego cyklu naświetlań laserem Fotona zaobserwowano poprawę u około 85% chorych. Efekty utrzymują się przez kilka lat, jednak po tym okresie może wystąpić konieczność ponownej laseroterapii.
Zalety leczenia chrapania laserem

Zalety laserowego leczenia chrapania:
- wysoka skuteczność,
- niewielka inwazyjność,
- minimalne ryzyko powikłań,
- szybki powrót do normalnego trybu życia,
- brak konieczności znieczulenia.
Leczenie chrapania z użyciem lasera można przeprowadzić w wielu gabinetach w Polsce. Koszt procedury oscyluje w granicach 1 500 – 2 000 zł. Seria trzech zabiegów laserem Fotona to koszt ok. 1700 zł (w Warszawie). Niestety terapia nie jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Laseroterapia jest jedną z wielu metod leczenia chrapania. Alternatywne metody obejmują stosowanie aparatów dentystycznych, które zmieniają pozycję żuchwy podczas snu, lub zabiegi chirurgiczne, takie jak uvulopalatofaryngoplastyka. Porównując skuteczność tych metod, laseroterapia charakteryzuje się mniejszą inwazyjnością i krótszym czasem rekonwalescencji, choć skuteczność może się różnić w zależności od pacjenta.
Bezpieczeństwo i przeciwwskazania
Laserowe leczenie chrapania jest generalnie bezpieczne, ale jak każda procedura medyczna, ma pewne przeciwwskazania. Osoby z infekcjami w obrębie jamy ustnej, chorobami nowotworowymi w tym rejonie lub ciężkimi chorobami układu krążenia powinny skonsultować się z lekarzem przed podjęciem decyzji o zabiegu. Laseroterapia nie jest również zalecana dla kobiet w ciąży.
Możliwe przeciwwskazania do laseroterapii:
- infekcje w obrębie jamy ustnej,
- choroby nowotworowe w rejonie głowy i szyi,
- ciężkie choroby układu krążenia,
- ciąża.
W trakcie terapii mogą wystąpić niewielkie skutki uboczne, takie jak tymczasowe uczucie dyskomfortu w jamie ustnej. Bardzo rzadko mogą pojawić się reakcje alergiczne lub infekcje, dlatego ważne jest, aby pacjent przeprowadził szczegółowy wywiad medyczny oraz konsultację z wykwalifikowanym specjalistą przed podjęciem decyzji o leczeniu.
Zawsze należy upewnić się, że klinika, w której zamierzamy poddać się zabiegowi, posiada odpowiednie certyfikaty i doświadczenie w przeprowadzaniu tego typu procedur. Warto również wspomnieć o znaczeniu zmian stylu życia jako uzupełnienia laseroterapii. Redukcja masy ciała, unikanie alkoholu przed snem oraz dbanie o higienę snu mogą znacząco wspomóc efekty zabiegu i poprawić jakość snu.
Źródła:
- G. Neruntarat, "Non-ablative Er:YAG laser for the treatment of snoring: a prospective, observational, single-center study", European Archives of Oto-Rhino-Laryngology, 278(4), 2021
- Justin R. K solucion, Eric J. Kezirian, "Snoring", StatPearls [Internet], 2023
- Y. V. Kamami, "Laser-assisted uvulopalatoplasty (LAUP): the treatment of snoring in 2000 patients", The Journal of Laryngology & Otology, 114(8), 2000
- Maciej Pabiszczak, Ewa Ciszewska, Aleksandra Lemańska, Jurek Olszewski, "Ocena skuteczności leczenia chrapania z zastosowaniem lasera CO2 i metody radiochirurgicznej", Magazyn Otorynolaryngologiczny, 14(1), 31-38, 2015