Leczenie chrapania metodą radiochirurgii

Chrapanie jest dokuczliwe dla wszystkich domowników. Osoba chrapiąca z powodu zaburzeń oddychania śpi niespokojnie i nieefektywnie, jednocześnie budząc pozostałe osoby. Chrapanie występuje stosunkowo często, a odsetek chrapiących wzrasta z wiekiem. W średnim wieku chrapie co drugi mężczyzna i co trzecia kobieta. W przypadku siedemdziesięciolatków zaburzenie to dotyka aż 84% mężczyzn i 73% kobiet.

Chrapanie a bezdech senny – przyczyny i diagnostyka

Dźwięk chrapania powstaje na skutek wibracji wiotkich tkanek gardła, głównie podniebienia miękkiego i języczka, podczas snu. Kiedy śpimy, mięśnie gardła ulegają rozluźnieniu, co zwęża drogi oddechowe. Próbujące przedostać się do płuc powietrze wprawia te zwiotczałe struktury w drgania, co generuje charakterystyczny odgłos.

Należy rozróżnić chrapanie proste, które jest jedynie problemem akustycznym, od obturacyjnego bezdechu sennego (OBS). Bezdech to groźne schorzenie, w którym podczas snu dochodzi do wielokrotnego zatrzymania lub znacznego spłycenia oddechu na dłużej niż 10 sekund. Chrapanie jest najczęstszym objawem bezdechu, ale nie każde chrapanie o nim świadczy.

Inne objawy OBS to m.in.:

• niespokojny sen z gwałtownymi przebudzeniami,
• uczucie duszenia w nocy,
• poranne bóle głowy,
• przewlekłe zmęczenie,
• nadmierna senność w ciągu dnia.

Aby ustalić przyczynę chrapania i wykluczyć bezdech senny, niezbędna jest konsultacja laryngologiczna oraz często badanie snu (polisomnografia lub poligrafia). Lekarz ocenia anatomię górnych dróg oddechowych (skrzywienie przegrody nosa, przerost małżowin nosowych, budowę podniebienia i gardła), co pozwala na dobranie odpowiedniej metody leczenia.

Nieleczony bezdech senny znacząco zwiększa ryzyko:

• nadciśnienia tętniczego,
• zawału serca,
• udaru mózgu,
• wypadków komunikacyjnych.

Małoinwazyjne leczenie chrapania falami radiowymi (RaVoR)

Jedną z najnowocześniejszych i najskuteczniejszych metod leczenia chrapania spowodowanego wiotkością podniebienia jest termoablacja bipolarna, znana też jako radiochirurgia lub metoda Celon/RaVoR. Wyróżnia się ona wysokim bezpieczeństwem, precyzją i minimalną inwazyjnością.

Jak przebiega zabieg?

Zabieg wykonuje się ambulatoryjnie w znieczuleniu miejscowym i trwa on zazwyczaj od 20 do 40 minut. Lekarz wprowadza specjalną elektrodę w tkanki podniebienia miękkiego (lub przerośniętych małżowin nosowych). Fale radiowe o wysokiej częstotliwości przepływające przez elektrodę powodują kontrolowane podgrzanie i koagulację tkanek od wewnątrz, bez uszkadzania powierzchni śluzówki. W wyniku naturalnego procesu gojenia, w miejscu podgrzanych tkanek powstają niewielkie blizny, które usztywniają i skracają podniebienie, co eliminuje jego wibracje podczas snu.

W przypadku, gdy przyczyną chrapania jest nadmiar tkanek podniebienia miękkiego lub przerośnięty języczek, można również wykonać plastykę zmniejszającą ich objętość. Do zabiegów wykorzystuje się nowoczesne generatory fal radiowych, które dzięki precyzyjnej kontroli energii zapewniają wysoką skuteczność i bezpieczeństwo procedury. Efekty leczenia pojawiają się stopniowo w ciągu kilku tygodni po zabiegu.

Skutki uboczne i potencjalne komplikacje

Bezpośrednio po zabiegu pacjent może odczuwać lekki ból lub dyskomfort w gardle, podobny do anginy, który ustępuje po kilku dniach i można go łagodzić ogólnodostępnymi środkami przeciwbólowymi.

Inne możliwe, choć rzadkie skutki uboczne to:

• obrzęk,
• niewielkie krwawienie,
• infekcje,
• przejściowe trudności z przełykaniem.

Inne metody leczenia – od zmiany stylu życia po CPAP

W wielu przypadkach, zwłaszcza przy chrapaniu prostym, skuteczne mogą być metody zachowawcze. Należą do nich przede wszystkim: redukcja masy ciała, unikanie alkoholu i środków nasennych przed snem, spanie w pozycji na boku zamiast na plecach oraz dbanie o drożność nosa.

U pacjentów ze zdiagnozowanym obturacyjnym bezdechem sennym, złotym standardem w leczeniu jest stosowanie aparatu CPAP (Continuous Positive Airway Pressure). Urządzenie to, za pomocą specjalnej maski, dostarcza do dróg oddechowych stały strumień powietrza pod niewielkim ciśnieniem, co zapobiega ich zapadaniu się podczas snu. W wybranych przypadkach stosuje się również aparaty wewnątrzustne, które wysuwają żuchwę do przodu, poszerzając drogi oddechowe.

W poważniejszych przypadkach, gdy przyczyną chrapania są istotne wady anatomiczne, lekarz może zalecić leczenie operacyjne, takie jak korekcja przegrody nosa, usunięcie polipów, zmniejszenie migdałków podniebiennych czy klasyczna operacja plastyczna podniebienia (uwulopalatofaryngoplastyka - UPPP).

Zalecenia po zabiegu radiochirurgicznym

Leczenie chrapania metodą radiochirurgii jest procedurą minimalnie inwazyjną, przeprowadzaną w trybie chirurgii jednego dnia. Pacjent zaraz po zabiegu może wrócić do domu, jednak powinien przestrzegać kilku zaleceń, aby proces gojenia przebiegł prawidłowo.

Zalecenia po zabiegu radiochirurgicznym:

• już godzinę po zabiegu dozwolone jest picie i jedzenie,
• przez około tydzień należy unikać gorących, twardych i pikantnych potraw, a także alkoholu i napojów gazowanych,
• wskazane jest unikanie intensywnego wysiłku fizycznego i gorących kąpieli przez 3-5 dni.

Zwykle wystarczy jeden zabieg, aby znacznie zredukować lub całkowicie wyeliminować chrapanie, jednak w niektórych przypadkach procedurę można powtórzyć dla uzyskania optymalnego efektu.