Charakterystycznym objawem migreny jest m.in. ból pojawiający się w postaci napadu w odstępach od kilku dni do kilku tygodni i trwający zwykle od 4 do 72 godzin. Najczęściej ból występuje jednostronnie za gałką oczną, w czole i skroni, ale bywa on również obustronny lub naprzemienny. Jego natężenie bywa bardzo silne, przez co napad migreny wyłącza chorego z codziennego życia. Jeżeli częstotliwość napadów bólu w ciągu miesiąca przekracza 14 dni, mówić możemy o migrenie przewlekłej (chronic migraine).
Przyczyny i mechanizmy powstawania migreny

Teorie powstawania migreny są dwie. Według pierwszej z nich przyczyna leży w centralnym układzie nerwowym, tzn. fałszywe sygnały bólowe z miejsc zlokalizowania bólu (skroń, oko, tył głowy) aktywują odpowiedź ośrodkowego układu nerwowego.
Druga teoria za przyczynę bólów migrenowych uznaje przeciążenie mięśni żucia, czyli chroniczną i patologiczną aktywność mięśni odpowiedzialnych za żucie i poruszanie żuchwą. Stres i napięcie mięśniowe sprawiają, że pacjent nieświadomie, najczęściej nocą, zaciska szczęki z dużą siłą, a nawet zgrzyta zębami – zjawisko to nosi nazwę bruksizmu i zaliczane jest do tzw. parafunkcji, czyli nieprawidłowych czynności narządu żucia.
Siła nacisku podczas bruksizmu może być nawet 10 razy większa niż podczas normalnego żucia, co prowadzi do uszkodzenia stawów skroniowo-żuchwowych i może powodować migreny, bóle karku, pleców oraz ucha.
Objawy i skutki przeciążenia mięśni:
- Bóle głowy i migreny
- Sztywność karku i ból szyi
- Uczucie napięcia w żuchwie
- Bóle pleców i ucha
- Trzaski i bóle stawu skroniowo-żuchwowego
Na czym polega leczenie migreny tlenoterapią hiperbaryczną
Terapia tlenem hiperbarycznym to znana od lat nieinwazyjna metoda leczenia, polegająca na oddychaniu 100% tlenem pod zwiększonym ciśnieniem (hiperbarycznym) w szczelnym pomieszczeniu zwanym komorą hiperbaryczną. Podwyższone ciśnienie sprawia, że cząsteczki tlenu przenikają głębiej – wysycają tkanki, czerwone krwinki, osocze i płyn rdzeniowo-mózgowy.
Efekty zabiegu obejmują poprawę gojenia się ran, regenerację komórek i narządów (takich jak mózg i wątroba), wypieranie toksyn z hemoglobiny (np. tlenku węgla) oraz poprawę samopoczucia i spowolnienie procesów starzenia.
Wpływ na układ nerwowy
W ostatnich latach tlenoterapia hiperbaryczna zyskała uznanie także w leczeniu migren i zaburzeń neurologicznych. Zauważono, że tlenoterapia pomaga osobom cierpiącym na nawracające bóle głowy.
Podczas zabiegu zwiększa się przepływ krwi w mózgu, co przekłada się na zmniejszenie objawów migreny.
Wysokie stężenie tlenu obkurcza naczynia krwionośne, zmniejsza obrzęki i łagodzi ból. Pierwsze efekty widoczne są szybko, a regularne zabiegi wpływają na długofalową poprawę.
Wyniki badań klinicznych
Badania z lat 2022–2024 pokazują, że liczba napadów migreny zmniejsza się nawet o 30–50% po serii 20–30 zabiegów.
U wielu pacjentów zmniejsza się też nadwrażliwość na światło i dźwięk, a także poprawia się sen i jakość życia.
Tlenoterapia nie zastępuje farmakoterapii, ale może ją skutecznie wspierać. O włączeniu jej do leczenia powinien zdecydować lekarz prowadzący na podstawie indywidualnej oceny stanu zdrowia.
Jak wygląda zabieg w komorze hiperbarycznej

Przed wejściem do komory pacjent zakłada bawełniany strój, pozostawia biżuterię i elektronikę. Po wejściu do komory zakładana jest maska tlenowa, a ciśnienie stopniowo podnosi się do poziomu 1,5–2,5 ATA. Zabieg trwa około 45 minut, po czym ciśnienie jest stopniowo obniżane.
Cała procedura jest komfortowa – wielu pacjentów w jej trakcie czyta prasę lub książki. Liczba zabiegów ustalana jest indywidualnie i może wynosić od 10 do nawet 60 sesji.
Organizacja i dostępność zabiegów
W Polsce dostępne są komory jednoosobowe i wieloosobowe, głównie w klinikach i szpitalach. Zabiegi prowadzone są przez przeszkolony personel, a przed rozpoczęciem leczenia konieczne jest badanie kwalifikujące.
Główne przeciwwskazania do terapii HBOT:
- odma opłucnowa
- niekontrolowana astma
- infekcje ucha środkowego
- klaustrofobia
- wybrane choroby serca
Szczegółowy wywiad lekarski przed terapią pozwala ocenić bezpieczeństwo zabiegu.
Skuteczność i bezpieczeństwo terapii HBOT
Tlenoterapia hiperbaryczna jest bezpieczna i dobrze tolerowana przez większość pacjentów. Efekty uboczne są rzadkie i ograniczają się do lekkiego dyskomfortu w uszach, zmęczenia lub przejściowych bólów głowy.
Coraz częściej stosowana jest także w medycynie sportowej i neurologii, co dowodzi jej skuteczności w leczeniu schorzeń przewlekłych, w tym migreny.
Choć terapia nie jest wyleczeniem, może znacząco poprawić komfort życia pacjentów. Wstępne analizy wskazują na wysoką skuteczność i zadowolenie osób korzystających z komory hiperbarycznej.
Źródła:
- İlker Kaçer , Ahmet Çağlar Assoc, "High or mid-flow oxygen therapy for primary headache disorders: A randomized controlled study", The American Journal of Emergency Medicine, Volume 68, 138-143, 2023
- Michael H. Bennett, Christopher French, Alexander Schnabel, i in., "Normobaric and hyperbaric oxygen therapy for the treatment and prevention of migraine and cluster headache", The Cochrane database of systematic reviews, 2015
- Michael H. Bennett, Christopher French, Alexander Schnabel, i in., "Normobaric and hyperbaric oxygen therapy for migraine and cluster headache", The Cochrane database of systematic reviews, 2008
mnie niesamowicie pomogła tlenoterapia:) Robię regularnie zabiegi w ATAmedzie i bóle migrenowe się znacząco zmniejszyły. Czuję się po każdym zabiegu o niebo lepiej;)