W badaniu prowadzonym kilka lat temu przez TNS OBOP okazało się, że nieotrzymanie moczu (NTM) zostało uznane przez 30% Polaków za najbardziej krępującą dolegliwość. Nic dziwnego, że chorzy, a szczególnie mężczyźni, odwlekają najdłużej, jak tylko mogą wizytę u lekarza. 58% chorych wolało na początku leczyć się samemu, zażywając preparaty roślinne, a w tej grupie było aż 78% mężczyzn.
Problem nietrzymania moczu wcale nie jest marginalny. Statystyki pokazują, że na tę dolegliwość cierpi blisko jedna trzecia mężczyzn po 80 roku życia. W raporcie „Pacjent z NTM w systemie opieki zdrowotnej 2015” stwierdza się nawet, że u 39% panów występuje co najmniej jedno zdarzenie nietrzymania moczu w ciągu 12 miesięcy. Z danych NFZ wynika, że w 2014 roku wydano na leczenie pacjentów cierpiących na NTM 353 702 789 zł, czyli o 7% więcej, niż w 2013 roku.
Objawy i rodzaje nietrzymania moczu u mężczyzn

Definicja nietrzymania moczu (NTM) została ściśle określona przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) i przez Międzynarodowe Towarzystwo Kontynencji (ICS). Mówi ona, że NTM to niezależny od woli wyciek moczu z pęcherza moczowego, stanowiący problem estetyczny, higieniczny i społeczny.
Wyróżnia się trzy typy przewlekłego nietrzymania moczu i w zależności od tego, można obserwować różne objawy schorzenia:
- wysiłkowe nietrzymanie moczu – często występuje w rezultacie osłabienia mięśni dna miednicy. Efektem jest brak prawidłowego zaciskania cewki moczowej. Objaw tego rodzaju NTM to nietrzymanie moczu podczas wysiłku fizycznego, kichania, podnoszenia ciężkich przedmiotów, a zdarza się nawet, że przy zmianie pozycji ciała;
- nietrzymanie moczu z nagłym parciem – pojawia się przy nieprawidłowej i nadmiernej aktywności mięśni pęcherza. Ten ostatni kurczy się zbyt wcześnie, zanim otrzyma sygnał z mózgu. Głównym objawem jest pojawiająca się nagle potrzeba oddania moczu, a chwilę później rzeczywiście dochodzi do jego wypływu. Takie nietrzymanie moczu może się pojawiać w różnych sytuacjach, np. przy zmianie pozycji ciała, przy dźwiękach lejącej się wody, a nawet podczas stosunku płciowego.
- nietrzymanie moczu z przepełnienia – często pojawia się w przypadku powiększonego gruczołu krokowego. Ten typ nietrzymania moczu wiąże się z przeszkodą w jego odpływie z pęcherza, który jest nie tylko rozciągnięty, ale także przepełniony. Wtedy mocz okresowo, a nawet stale może wyciekać.
Kiedy udać się do lekarza
Gdy któryś z wymienionych objawów nietrzymania moczu będzie się powtarzał, nie wolno tego lekceważyć. Opóźnianie wizyty może prowadzić do pogłębienia problemu oraz wystąpienia powikłań takich jak zakażenia dróg moczowych czy pogorszenie jakości życia.
Najczęstsze przyczyny nietrzymania moczu

Do najczęstszych przyczyn nietrzymania moczu należą zmiany anatomiczne i hormonalne związane z wiekiem, choroby gruczołu krokowego, cukrzyca, przewlekłe zapalenia dróg moczowych, a także skutki uboczne leczenia – np. po operacjach urologicznych czy radioterapii w leczeniu raka prostaty.
W ostatnich latach coraz więcej mówi się także o wpływie stylu życia na ryzyko wystąpienia NTM. Otyłość, brak aktywności fizycznej, palenie tytoniu czy nadmierne spożycie kofeiny mogą znacznie zwiększać ryzyko wystąpienia nietrzymania moczu.
Źródła:
- Olawunmi Olagundoye, Benjamin Odusanya, Janice Y. Kung, i in., "A scoping review of risk factors for urinary incontinence in older men", BMC geriatrics, 2023
- Katie C. Moore, Malcolm G. Lucas, "Management of male urinary incontinence", Indian journal of urology : IJU : journal of the Urological Society of India, 236-244, 2010
- Tatyana A. Shamliyan, Jean F. Wyman, Ryan Ping, i in., "Male urinary incontinence: prevalence, risk factors, and preventive interventions", Reviews in urology, 145-165, 2009