Proteza szkieletowa - czym jest i jak działa?
Proteza szkieletowa zbudowana jest z metalu i w przeciwieństwie do osiadających protez akrylowych nie osiada na błonie śluzowej i nie uciska kości. Protezy szkieletowe wykonywane są w specjalistycznych gabinetach stomatologicznych przy współpracy z ortodontą.
Zasięg płyty protezy szkieletowej w górnym łuku zębowym jest ograniczony do minimum. Zęby osadzone są w akrylu, który jest połączony z częścią metalową. Przy lekkim uśmiechu można zobaczyć tylko zęby i ewentualnie różowy akryl, który imituje dziąsło. Proteza utrzymuje się za pomocą klamer, które inaczej niż w protezach osiadających, nie obejmują zęba dookoła, lecz opierają się głównie na powierzchni zgryzowej.
Przy tej protezie możliwe jest zastosowanie elementów precyzyjnych, takich jak kuleczki, zamki, zatrzaski i zasuwki, które są idealnie dopasowane do anatomii zęba.
Współczesne protezy szkieletowe są projektowane z myślą o jak największym komforcie użytkowania oraz estetyce. Nowoczesne technologie pozwalają na tworzenie bardziej precyzyjnych i trwałych konstrukcji, które lepiej integrują się z resztą uzębienia pacjenta.
Zakładanie protezy szkieletowej - proces i etapy
Najczęściej do całkowitego założenia protezy potrzeba 3 do 5 wizyt, konieczne jest bowiem wykonanie wycisku i właściwe dopasowanie protezy.
- I wizyta - konsultacja
- Przed leczeniem protetycznym stomatolog wykonuje pantomogram - zdjęcie RTG uzębienia i na jego podstawie stwierdza, czy są warunki do wykonania protezy szkieletowej, czy też może być konieczność leczenia jakichś zębów, bądź ich usunięcia.
- Na tej wizycie dentysta wykonuje również wycisk podłoża protetycznego (czyli wycisk szczęki i żuchwy), który następnie wysyła do laboratorium protetycznego w celu wykonania protezy.
- II wizyta - przymiarka metalowego trzonu i dobór koloru zębów
- Dentysta przymierza przygotowaną przez technika metalową część protezy i dokonuje ewentualnych korekt.
- Następnie ustala odpowiednią wysokość zwarcia (czyli sprawdza, w jaki sposób pacjent zagryza zęby i jaka powinna być wysokość zębów).
- Na końcu stomatolog wraz z pacjentem dobierają kolor zębów w protezie.
- III wizyta
- Lekarz przymierza gotową protezę i dokonuje ewentualnych korekt.
- Pacjent ocenia efekt wizualny.
Po założeniu gotowej protezy pacjenci potrzebują niekiedy kilku wizyt dodatkowych, aby dokonać ewentualnych drobnych korekt w celu dopasowania protezy. Ważne jest, aby pacjent regularnie odwiedzał stomatologa w celu monitorowania stanu protezy oraz ogólnego stanu zdrowia jamy ustnej.
Korzyści stosowania protez szkieletowych
Protezy szkieletowe oferują wiele korzyści w porównaniu do tradycyjnych protez akrylowych:
- Osadzenie w jamie ustnej jest korzystniejsze niż w przypadku protez akrylowych.
- Przy dobrej higienie zęby doskonale znoszą noszenie protezy szkieletowej i nie ulegają rozchwianiu.
- Nie następuje tak duży zanik kości szczęki i żuchwy jak przy protezach opartych na dziąsłach.
- Pozwalają zachować na dłużej pozostałe zęby.
- Bardzo dobrze się trzymają.
- Są wygodniejsze podczas jedzenia.
- Mają dużą wytrzymałość.
- Nie osiadają na dziąśle, nie uciskają kości i tym samym nie powodujeą zaniku kości.
- Nie niszczą zębów filarowych.
Wskazania do założenia protezy z metalową konstrukcją
Wskazania do założenia protezy szkieletowej obejmują różnorodne sytuacje kliniczne, takie jak:
- Braki zębów skrzydłowe, rozległe, międzyzębowe i mieszane.
- W periodontopatiach w postaci szyn i szynoprotez.
- Jako protezy nakładkowe w protetycznym leczeniu zaburzeń zwarcia, zwłaszcza w przypadkach zgryzu głębokiego, urazowego i rozszczepów podniebienia.
- Jako utrwalenie wyników leczenia ortodontycznego.
Trwałość, przeciwwskazania i powikłania protez szkieletowych
Kości wyrostka zębodołowego ulegają z czasem zanikowi, dlatego protezy wymagają ponownego dopasowywania po pewnym czasie (ok. 5 lat). Niekiedy wymagają całkowitej wymiany, ponieważ uzupełnienia te stają się luźne.
Protezy szkieletowej nie można wykonać przy utracie wszystkich zębów. Dla pacjentów z całkowitym bezzębiem alternatywą mogą być protezy całkowite akrylowe lub implanty dentystyczne. Należy również pamiętać, że protezy szkieletowe nie są odpowiednie dla pacjentów z alergią na metale stosowane w konstrukcji protezy.
Jedynym stwierdzonym powikłaniem przy noszeniu protezy szkieletowej może być odczuwalny dyskomfort. W tym przypadku należy udać się do gabinetu w celu powtórnej przymiarki. Regularne wizyty kontrolne mogą pomóc w wykryciu i skorygowaniu problemów na wczesnym etapie, co minimalizuje ryzyko powikłań.
Higiena protezy szkieletowej
Ważnym aspektem użytkowania protezy szkieletowej jest codzienna higiena jamy ustnej oraz samej protezy. Zaleca się mycie protezy specjalnymi szczoteczkami i pastami, a także przechowywanie jej w odpowiednich warunkach, aby uniknąć uszkodzeń i zapewnić jej trwałość. Regularna higiena pomaga również w zapobieganiu stanom zapalnym dziąseł i innym problemom zdrowotnym jamy ustnej.
Posłuchaj artykułu:
- Artykuł "Proteza szkieletowa" jest dostępny w formie audio z lektorem - posłuchaj teraz (07:18 minuty)
Źródła:
- Julia Bojanowska, Joanna Fahl, Barbara Majewska i in., "Proteza szkieletowa w teorii – część I" (technik.elamed.pl), Technik Dentystyczny – Elamed, 2022
- Redakcja Medonet, "Protezy szkieletowe - wskazania do noszenia. Zalety i wady protez szkieletowych" (www.medonet.pl), medonet.pl, 2019
- P. Cerezuela-Monroy, C. B. Nascimento-Júnior i in., "Evaluation of Removable Partial Denture Metal Frameworks Produced by Digital Methods—A Systematic Review" (www.mdpi.com), 2023
-
5.0/5 (opinie 1)