Technika RaVoR w leczeniu chrapania i bezdechu sennego

Chrapanie jest zjawiskiem akustycznym, powstającym w wyniku wibracji wiotkich części gardła (głównie podniebienia miękkiego i języczka) podczas snu. Choć często jest postrzegane jako problem społeczny, może być również objawem groźnej choroby – obturacyjnego bezdechu sennego (OBS). OBS polega na wielokrotnym zatrzymywaniu lub znacznym spłyceniu oddechu w czasie snu, co prowadzi do niedotlenienia organizmu i stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia.

Dlatego kluczowa jest odpowiednia diagnostyka. Zanim pacjent zostanie zakwalifikowany do jakiegokolwiek zabiegu, konieczne jest przeprowadzenie badania laryngologicznego w celu oceny anatomii dróg oddechowych oraz, w przypadku podejrzenia bezdechu, wykonanie badania snu – polisomnografii lub poligrafii. Badanie to pozwala precyzyjnie określić stopień zaawansowania choroby i jest podstawą do wyboru właściwej metody leczenia.

Chrapanie a bezdech senny – przyczyny i diagnostyka

Problemy z uciążliwym chrapaniem mogą być związane m.in. z otyłością, piciem alkoholu przed snem, paleniem papierosów, przerostem migdałków podniebiennych, skrzywioną przegrodą nosa czy wiotkością mięśni gardła. Chrapanie może być również objawem wspomnianego obturacyjnego bezdechu sennego, który objawia się nie tylko głośnym, przerywanym chrapaniem, ale także nadmierną sennością w ciągu dnia, porannymi bólami głowy i problemami z koncentracją.

W związku z tym odpowiednia diagnostyka chrapania i bezdechu sennego jest niezbędna, aby dobrać skuteczną i bezpieczną metodę leczenia. Inaczej leczy się chrapanie proste (bez bezdechów), a inaczej chorobę, jaką jest obturacyjny bezdech senny. Celem jest nie tylko poprawa jakości snu, ale przede wszystkim zmniejszenie ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych związanych z OBS.

Leczenie chrapania metodą RaVoR

Jedną z małoinwazyjnych metod leczenia chrapania, którego przyczyną jest nadmierna wiotkość tkanek gardła, jest metoda RaVoR (Radiofrequenz Volumen Reduction). Zabieg ten jest przeznaczony głównie dla pacjentów z chrapaniem prostym lub łagodną postacią bezdechu sennego, u których problem zlokalizowany jest na poziomie podniebienia miękkiego. Nie jest to metoda leczenia umiarkowanego i ciężkiego OBS, gdzie złotym standardem pozostaje aparat CPAP.

Zabieg RaVoR polega na celowym, kontrolowanym tworzeniu niewielkich blizn w tkance podśluzowej podniebienia miękkiego przy użyciu fal o częstotliwości radiowej. Wprowadzona podśluzówkowo elektroda rozgrzewa tkanki, prowadząc do ich koagulacji i obkurczenia. W ciągu kilku tygodni w tym miejscu powstaje tkanka bliznowata, która usztywnia podniebienie, redukując jego wibracje podczas snu.

Zabieg radiochirurgii RaVoR przeprowadzany jest w warunkach ambulatoryjnych w znieczuleniu miejscowym, a jego czas trwania to zazwyczaj 20-30 minut. Metodę tę można stosować nie tylko na podniebieniu, ale również w celu zmniejszenia przerośniętych małżowin nosowych czy nasady języka.

Zabieg RaVoR – przebieg, efekty i zalecenia

Metoda RaVoR sprawdza się dobrze w leczeniu chrapania poprzez zwiększenie sztywności podniebienia miękkiego. Dzięki wykorzystaniu fal radiowych, temperatury stosowane podczas zabiegu są niższe niż np. przy użyciu lasera, co minimalizuje uszkodzenie otaczających tkanek i zmniejsza dolegliwości bólowe po zabiegu.

Zastosowanie niższej temperatury pozwala również na większą kontrolę nad przebiegiem przeprowadzanego leczenia. Najczęściej do skorygowania problemu wystarcza jednorazowe przeprowadzenie zabiegu, w rzadkich przypadkach konieczne może być jego powtórzenie po kilku miesiącach.

Bezpośrednio po zabiegu pacjent może odczuwać ból gardła (podobny do anginy) oraz uczucie ciała obcego, które ustępują po kilku dniach. Co ważne, z powodu obrzęku pooperacyjnego, przez pierwsze dni chrapanie może się przejściowo nasilić. Ostateczny efekt usztywnienia tkanek i redukcji chrapania ocenia się po około 4-6 tygodniach.

Przeciwskazania do zabiegu

Do przeciwwskazań do zabiegu należą m.in. aktywne infekcje, ciężkie choroby ogólnoustrojowe czy zaburzenia krzepnięcia krwi.

W okresie pozabiegowym zaleca się:

• unikanie spożywania gorących i twardych posiłków przez kilka dni,
• powstrzymywanie się od picia alkoholu,
• ograniczenie nadmiernego wysiłku fizycznego i głosowego przez około 4 dni.

Alternatywne metody leczenia

Warto pamiętać, że istnieją inne metody leczenia chrapania i bezdechu sennego. W przypadku cięższych postaci OBS stosuje się aparaty CPAP, które utrzymują drożność dróg oddechowych poprzez stałe dodatnie ciśnienie. W wybranych przypadkach anatomicznych wykonuje się również bardziej rozległe zabiegi chirurgiczne, takie jak uvulopalatofaryngoplastyka (UPPP). Wybór metody leczenia musi być zawsze indywidualnie dobrany do pacjenta na podstawie wyników badań.