Zmian na skórze nie należy bagatelizować. Choć zwykle są one niegroźne, a przeciętny człowiek ma ich na skórze około 20, to zdarza się, że są one manifestacją ciężkich chorób, rozwijających się w organizmie. Podejrzliwość powinny wzbudzać przede wszystkim zmiany o niejednorodnym zabarwieniu, o dużych bądź rosnących rozmiarach (>6 mm), nieregularnym zarysie i asymetrycznym kształcie. Takie znamiona mogą bowiem ulegać transformacji nowotworowej.
Jedną z metod, stosowanych podczas diagnostyki zmian skórnych, jest biopsja skóry. Lekarz zaleca wykonanie takiego badania, gdy zachodzi podejrzenia występowania:
- nowotworu skóry i stanów przedrakowych
- chorób tkanki łącznej takich jak toczeń rumieniowaty układowy, twardzina
- chłoniaka skóry
- autoimmunologicznego zapalenia naczyń
- chorób charakterystycznych dla skóry jak np. łuszczyca
Na czym polega procedura pobrania wycinka w trakcie biopsji skóry?
W zależności od techniki pobrania wycinka skóry, możemy wyróżnić dwa rodzaje biopsji skóry:
- biopsja sztancowa - jest to biopsja wykonywana najczęściej, a do procesu pobrania wycinka skóry używa się sztancy, czyli swego rodzaju rurki, wyglądem przypominającej strzykawkę (standardowo dostępne sztance mają średnicę 2 lub 8 mm). Sztancę ustawia się prostopadle do powierzchni skóry i, powoli obracając sztancę wzdłuż jej osi długiej, pobiera się wycinek skóry o pożądanej głębokości. Jest to metoda, która pozwala dość precyzyjne pobranie tkanki, umożliwia również pobranie tkanki podskórnej. Procedura wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym, a sztanca jest narzędziem jednorazowego użytku. Zwykle po zabiegu nie jest konieczne założenie szwów.
- biopsja chirurgiczna wycięciowa - jest to biopsja, która polega na chirurgicznym wycięciu fragmentu skóry i najczęściej jest wykonywana w przypadku podjęciu decyzji o usunięciu patologicznej zmiany na skórze. Biopsję wycięciową wykonuje się także w przypadku, gdy zmiana zlokalizowana jest głęboko. Wycinek pobierany jest skalpelem i powinien mieć średnicę przynajmniej 4-6 mm. Czasem po zabiegu konieczne jest założenie pojedynczych szwów choć najczęściej wystarczające jest zastosowanie opatrunku, który można usunąć po upływie 3-4 dni. Biopsja wycięciowa wykonywana jest również w znieczuleniu miejscowym.
W zależności od lokalizacji miejsca pobrania wycinka, pacjent w trakcie zabiegu może leżeć lub siedzieć. Wycinek, poza samą zmianą, powinien także obejmować fragment skóry zdrowej, otaczający zmianę. Pobrany wycinek musi być natychmiast umieszczony w roztworze utrwalającym, aby zapobiec jego wysychaniu - w przeciwnym razie jego ocena pod mikroskopem stanie się niemożliwa. Pobrana tkanka jest następnie przekazywana histopatologowi, który ocenia, czy w preparacie obecne są cechy, świadczące o procesie zapalnym, nowotworzeniu oraz czy występują w nim złogi, charakterystyczne dla chorób tkanki łącznej. Wynik badania histopatologicznego jest odsyłany w miejsce pobrania wycinka najczęściej po upływie 10-14 dni.
Biopsja skóry to badanie bezpieczne i nieobarczone ryzykiem istotnych powikłań. Przypadki wystąpienia nasilonego krwawienia z miejsca pobrania wycinka lub też infekcje zdarzają się niezmiernie rzadko. Biopsja skóry może być wykonywana w każdym wieku. Istotne jest jednak, aby przed zabiegiem poinformować lekarza o przyjmowanych lekach i występowaniu ewentualnych chorobach przewlekłych.