Dyskopatia lędźwiowa to najczęściej spotykana choroba kręgosłupa, przebiegająca z zajęciem lub uszkodzeniem struktur układu nerwowego. Jest to schorzenie krążka międzydyskowego, popularnie zwanego dyskiem. Krążek zbudowany z jądra miażdżystego i otaczającego go pierścienia włóknistego jest umiejscowiony pomiędzy trzonami kręgowymi i pełni funkcję amortyzującą. Wraz z upływem czasu dochodzi do zmian zwyrodnieniowych dysku i traci on swoją elastyczność.
Objawy i diagnostyka dyskopatii lędźwiowej

Pojawia się jego deformacja, czyli tzw. wypuklina krążka międzykręgowego. Powoduje ona ucisk nerwów rdzeniowych, czego rezultatem jest ból okolicy lędźwiowej oraz kończyn dolnych. Objawami świadczącymi o zaawansowanym rozwoju dyskopatii lędźwiowej są m.in.
- nagły ból okolicy lędźwiowej, promieniujący do pośladka, uda lub stopy (rwa kulszowa)
- drętwienie kończyny dolnej
- ograniczenie ruchomości kręgosłupa
- bólowe, odruchowe skrzywienie kręgosłupa
- czasmi osłabienie mięśni zginających i prostujących stopę
Nierzadko zdarza się, że dolegliwości ustępują po 2-3 dniach od ograniczenia lub zmiany rodzaju aktywności fizycznej. Jeśli jednak ból utrzymuje się powyżej 3 tygodni lub dołączają do niego objawy neurologiczne, konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki obrazowej (rezonansu magnetycznego) w celu dokładnego ustalenia miejsca i charakteru ucisku struktur nerwowych.
Dyskoliza ozonowa – metoda leczenia dyskopatii

Dynamiczny rozwój nowych technologii medycznych oraz dążenie do ich jak najniższej inwazyjności dla pacjenta zaowocowało w przypadku leczenia dyskopatii wprowadzeniem techniki zwanej dyskolizą ozonową. W uproszczeniu polega ona na przeskórnym nakłuciu krążka międzydyskowego i wstrzyknięciu mieszanki gazów, złożonej z tlenu i ozonu o właściwościach antyseptycznych i przeciwzapalnych.
Procedura przeprowadzana jest ambulatoryjnie, w znieczuleniu miejscowym i pod kontrolą tomografii komputerowej. Zaaplikowana bezpośrednio do krążka międzykręgowego mieszanka gazów działa na proteoglikany wchodzące w skład jądra miażdżystego krążka powodując ich utlenienie, co prowadzi do zmniejszenia objętości krążka i stopnia jego uwypuklenia dokanałowego. Utlenienie receptorów bólu działa przeciwzapalnie, poprawia się mikrokrążenie w naczyniach krwionośnych uciskanych przez dysk i zwiększa lokalne dotlenienie korzeni nerwowych, czego efektem jest zmniejszenie napięcia mięśni przykręgosłupowych.
Po zabiegu pacjent odpoczywa przez dwie godziny, a następnie zostaje wypisany do domu. Cała procedura zajmuje zatem około trzech godzin. Możliwe powikłania leczenia dyskopatii metodą dyskolizy ozonowej to nieznaczne ryzyko wystąpienia zakażenia, co jednak minimalizowane jest zastosowaniem pełnej aseptyki w trakcie całej procedury.
Skuteczność i bezpieczeństwo zabiegu

Zabieg powoduje natychmiastowe ustąpienie bólu lub jego minimalizację w ok. 80% przypadków oraz ustąpienie zaburzeń czucia (mrowienie, drętwienie) i objawów zmniejszenia siły mięśniowej. Zależnie od indywidualnych uwarunkowań efekty terapii utrzymują się od roku do nawet 3 lat.
Według najnowszych doniesień naukowych z lat 2021–2023, skuteczność dyskolizy ozonowej jest porównywalna z innymi małoinwazyjnymi metodami leczenia dyskopatii, takimi jak nukleoplastyka czy termonukleoplastyka. Podkreśla się przy tym niski odsetek powikłań oraz krótki czas rekonwalescencji w porównaniu do zabiegów chirurgicznych.
Specjaliści zwracają uwagę, że najlepsze efekty uzyskuje się u pacjentów z umiarkowanymi zmianami dyskowymi, u których nie doszło jeszcze do całkowitego przerwania pierścienia włóknistego. W takich przypadkach ozonoterapia pozwala na istotną poprawę jakości życia i zmniejszenie dolegliwości bólowych bez konieczności otwartej operacji.
Rehabilitacja i zalecenia po dyskolizie
Po dyskolizie ozonowej kluczowe znaczenie ma odpowiednia rehabilitacja. Zaleca się rozpoczęcie ćwiczeń wzmacniających mięśnie przykręgosłupowe oraz poprawiających elastyczność kręgosłupa już po kilku dniach od zabiegu. Program rehabilitacji powinien być indywidualnie dopasowany do stanu pacjenta i stopnia zaawansowania choroby.
Bardzo istotne jest również przestrzeganie zaleceń dotyczących unikania dźwigania ciężarów i długotrwałego przebywania w pozycji siedzącej w pierwszych tygodniach po terapii. Wprowadzenie zdrowych nawyków, takich jak regularna aktywność fizyczna czy utrzymywanie prawidłowej masy ciała, ma kluczowy wpływ na utrzymanie efektów leczenia.
Źródła:
- Abdelkader Kharrat, Najah Elmounedi, Mohamed Ali Tmar, i in., "Effectiveness of ozone nucleolysis in alleviating pain and enhancing function in lumbar sciatica due to disc herniation: a minimally invasive approach", Clinical rheumatology, 475-485, 2025
- Sharad Balasaheb Ghatge, Rohit Pannalal Shah, Nirmal Surya, i in., "Ozone disc nucleolysis in the management of herniated lumbar intervertebral disc: A retrospective analysis", Journal of craniovertebral junction & spine, 16-23, 2023
- Mohamed Ezeldin, Marco Leonardi, Ciro Princiotta, i in., "Percutaneous ozone nucleolysis for lumbar disc herniation", Neuroradiology, 1231–1241, 2018