Laser kontra NTM - nowoczesne leczenie nietrzymania moczu

Nietrzymanie moczu to poważny problem zdrowotny, który z różnych względów znacznie częściej dotyczy kobiet. Szacuje się, że z chorobą może zmagać się nawet 2 miliony Polek. Mimowolny wyciek moczu przez cewkę moczową może dotyczyć pacjentek w różnym wieku: kobiety mają do czynienia z inkontynencją praktycznie w każdej grupie wiekowej.

Według danych statystycznych z 13 badań epidemiologicznych, u 18% badanych pierwsze objawy NTM pojawiły się jeszcze przed trzydziestym rokiem życia. O skali problemu świadczy fakt, że Światowa Organizacja Zdrowia nadała inkontynencji status choroby społecznej – tym mianem określa się schorzenie, na które cierpi co najmniej 5% populacji.

Nietrzymanie moczu może dotyczyć także mężczyzn (np. po zabiegach urologicznych na prostacie). Opisywana dalej laserowa metoda dopochwowa dotyczy jednak przede wszystkim pacjentek; u mężczyzn stosuje się inne strategie leczenia dostosowane do typu NTM, po konsultacji urologicznej.

Leczenie nietrzymania moczu – metody zachowawcze i zabiegowe

Przed rozważeniem procedur zabiegowych, warto wykorzystać metody zachowawcze, które mogą być prowadzone równolegle z leczeniem laserowym lub stanowić jego alternatywę:

• ćwiczenia mięśni Kegla (trening dna miednicy, najlepiej pod okiem fizjoterapeuty – rehabilitacja uroginekologiczna),
• trening pęcherza,
• modyfikacje stylu życia (redukcja masy ciała, ograniczenie kofeiny).

Warto także rozważyć dobranie pessarów, a w wybranych przypadkach farmakoterapię (w zależności od typu NTM) oraz miejscową terapię estrogenową u kobiet po menopauzie. Są to przykłady zabiegów uroginekologicznych i postępowania niefarmakologicznego, które często poprawiają kontrolę nad mikcją.

Metody zabiegowe

Zabiegowe leczenie nietrzymania moczu obejmuje szereg różnych technik o różnym stopniu inwazyjności. Dolegliwość można leczyć za pomocą iniekcji okołocewkowych, tzw. operacji pętlowych, czy z zastosowaniem minisystemów. W ostatnich latach coraz większym zainteresowaniem cieszy się małoinwazyjna technika leczenia nietrzymania moczu z zastosowaniem lasera.

Laserowe leczenie nietrzymania moczu

Zabieg leczenia problemu nietrzymania moczu u kobiet ma zastosowanie w wysiłkowej postaci choroby. Wysiłkowe nietrzymanie moczu to najczęstszy typ schorzenia, w którym wyciek moczu następuje na skutek nieprawidłowego mechanizmu zamknięcia cewki moczowej.

Do przyczyn pierwotnych wysiłkowego NTM zalicza się m.in. zdarzenia powodujące uszkodzenie mięśni miednicy lub struktur ją podtrzymujących – może to być na przykład poród. Częstotliwość występowania schorzenia wzrasta także z wiekiem na skutek zmian około- i pomenopauzalnych.

Najbardziej charakterystycznym objawem wysiłkowego NTM jest niezależny od woli wyciek moczu podczas wysiłku, kichania, kaszlu czy innych czynności wywołujących wzrost ciśnienia w jamie brzusznej.

Wskazania i kwalifikacja

Dla zwiększenia komfortu pacjentki, przed przystąpieniem do laserowego leczenia nietrzymania moczu, lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad medyczny oraz badanie ginekologiczne. Ocena stanu zdrowia i stopnia zaawansowania NTM jest kluczowa dla wyboru optymalnej metody terapii.

Ważne jest też potwierdzenie rozpoznania typu NTM – laserowe leczenie dotyczy głównie łagodnego i umiarkowanego wysiłkowego NTM i nie jest metodą leczenia parć naglących (nadreaktywnego pęcherza).

Jak działa laser w leczeniu NTM?

Leczenie wysiłkowego NTM laserem to zabieg małoinwazyjny, szybki i bezbolesny. Przeprowadza się go z wykorzystaniem dwóch systemów laserowych.

W procedurze leczniczej wykorzystuje się:

• laser erbowo-yagowy Dualis SP firmy Fotona (zabieg IncontiLase),
• laser frakcyjny CO2 MonaLisa Touch włoskiej firmy Deka.

Istotą zabiegu jest poprawa napięcia mięśni odpowiedzialnych za utrzymywanie pęcherza w prawidłowej pozycji i zapobieganie wyciekowi moczu. Mechanizm działania obejmuje fototermiczne obkurczanie pochwy i przebudowę włókien kolagenowych.

Przebieg zabiegu laserowego i efekty

Procedura laserowego leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu jest całkowicie bezbolesna. Pacjentki odczuwają jedynie delikatne ciepło w miejscu działania lasera, dlatego przeprowadza się ją bez zastosowania znieczulenia w warunkach gabinetu ginekologicznego, nie wymaga też od pacjentki szczególnego przygotowania.

Zabieg trwa zazwyczaj mniej niż 30 minut. Końcówka lasera wprowadzana jest do wnętrza pochwy, a emitowana przez nią energia prowadzi do fototermicznego, nieablacyjnego obkurczenia pochwy. Dzięki działaniu lasera, mięśnie ścianek pochwy, ujście cewki moczowej i powięź wewnątrzmiedniczna są wzmocnione i obkurczone.

Dla osiągnięcia satysfakcjonujących pacjentkę rezultatów zazwyczaj wystarcza jeden zabieg, a efekt może mieć charakter trwały, zwłaszcza u pacjentek, które po procedurze kontrolują poziom hormonów i wzmacniają mięśnie Kegla. Niektóre czynniki mogą jednak zredukować lub zniwelować efekt zabiegu – np. poród siłami natury.

Bezpieczeństwo i przygotowanie

Dla zachowania bezpieczeństwa kwalifikacja do zabiegu obejmuje także wykluczenie stanów, które zwiększają ryzyko powikłań. Przed procedurą specjalista omawia realne korzyści i ograniczenia metody oraz alternatywy terapeutyczne, a w razie potrzeby włącza rehabilitację uroginekologiczną lub inne postępowanie zachowawcze.

Skuteczność i czas utrzymywania efektów

Ostatnie badania pokazują, że laserowe leczenie nietrzymania moczu wykazuje wysoką skuteczność, szczególnie w przypadkach łagodnego do umiarkowanego NTM. Jak każda procedura medyczna, nie jest pozbawiona ryzyk i powinna być rozważana indywidualnie przez specjalistę.

Skuteczność i trwałość efektów mogą różnić się między pacjentkami; u niektórych konieczne bywa wykonanie kolejnych sesji lub kontynuacja metod zachowawczych. Rezultaty widoczne są zazwyczaj po upływie 1–2 miesięcy, co wynika z czasu wymaganego do przebudowy i wytworzenia się nowych włókien kolagenowych na obszarze poddanym zabiegowi.

Przeciwwskazania

Przeciwwskazania do laseroterapii obejmują m.in.:

• aktywne infekcje okolic intymnych lub dróg moczowo-płciowych,
• ciąża i okres bezpośrednio po porodzie,
• nowotwory okolic intymnych lub stany przednowotworowe,
• niezdiagnozowane krwawienia z dróg rodnych,
• świeże uszkodzenia skóry/śluzówki,
• inne stany ocenione przez lekarza jako zwiększające ryzyko powikłań.

Działania niepożądane po zabiegu

Możliwe działania niepożądane i ryzyka (zwykle przemijające) to m.in.:

• przejściowe pieczenie, obrzęk, zaczerwienienie lub uczucie suchości,
• niewielkie krwawienie lub plamienie,
• infekcje lub podrażnienie śluzówki,
• ból podczas współżycia (dyspareunia), rzadziej bliznowacenie lub przebarwienia,
• brak oczekiwanego efektu lub konieczność powtórzenia zabiegu.

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów należy skontaktować się z lekarzem prowadzącym.

Zalety i koszty laseroterapii NTM

Jedną z głównych zalet laserowego leczenia wysiłkowego NTM jest fakt, że jest to zabieg małoinwazyjny, po którym pacjentka może od razu wrócić do swoich codziennych aktywności. Nie ma konieczności przechodzenia okresu rekonwalescencji, należy jedynie powstrzymać się od stosunków seksualnych przez około trzy tygodnie.

Pacjentki na ogół szybko zauważają zmniejszenie dolegliwości. W przypadku gdy efekt nie jest satysfakcjonujący, po około miesiącu zabieg można powtórzyć. Dla utrwalenia efektów warto wdrożyć regularne ćwiczenia mięśni dna miednicy i współpracę z fizjoterapeutą w ramach rehabilitacji uroginekologicznej.

Cennik i dostępność zabiegu

Ceny laserowego leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu są różne w zależności od miasta, w jakim chcemy przeprowadzić procedurę, oraz od placówki medycznej. Przykładowo, w Warszawie laserowe leczenie wysiłkowego NTM można wykonać w cenie 1 500 zł, jak i 3 000 zł. W Łodzi zabieg MonaLisa Touch kosztuje 1 000–1 800 zł, a w Krakowie ceny takiej procedury rozpoczynają się od 1 000 zł.

Konsultacja i dobór terapii

Warto przed podjęciem decyzji o zabiegu skonsultować się z doświadczonym specjalistą, który przeprowadzi dokładny wywiad oraz badanie, co pozwoli na wybór najlepszej metody leczenia dostosowanej do indywidualnych potrzeb pacjentki. U mężczyzn z NTM podstawę postępowania stanowią metody zachowawcze (trening mięśni dna miednicy, fizjoterapia, trening pęcherza), a w razie potrzeby leczenie farmakologiczne lub operacyjne – dobór terapii wymaga konsultacji urologicznej.