Endometrioza objawy

Leczenie endometriozy chirurgicznie ma na celu usunięcie ognisk chorobowych zlokalizowanych zarówno w obrębie miednicy mniejszej, jak i jamy brzusznej, co pozwala na przywrócenie prawidłowej anatomii oraz funkcji narządów rodnych. Interwencje chirurgiczne dzielą się na dwa główne typy: zabiegi zachowawcze oraz radykalne. Leczenie zachowawcze skupia się na usunięciu jedynie widocznych ognisk endometriozy oraz torbieli jajników, z zachowaniem funkcji narządów rozrodczych. Radykalne podejście, stosowane w cięższych przypadkach, może wymagać usunięcia całych narządów – jajników, macicy czy fragmentów innych narządów zajętych chorobą.

Data publikacji
Czas czytania
5 min.

Chirurgia a leczenie farmakologiczne – co wybrać?

Wybór pomiędzy leczeniem chirurgicznym a farmakologicznym powinien być zawsze dostosowany do stopnia zaawansowania choroby, objawów, planów związanych z macierzyństwem oraz ogólnego stanu zdrowia kobiety. Priorytetem w doborze terapii są jednak indywidualne preferencje pacjentki oraz jej oczekiwania wobec leczenia.

Warto wiedzieć: Aktualnie nie istnieje metoda pozwalająca na całkowite wyleczenie endometriozy – zarówno farmakoterapia, jak i chirurgia mają na celu złagodzenie objawów i opóźnienie postępu choroby.

W leczeniu wyróżnia się trzy podstawowe podejścia:

  • leczenie farmakologiczne (objawowe i hormonalne),
  • leczenie chirurgiczne,
  • leczenie uzupełniające.

Farmakoterapia objawowa

Leki przeciwbólowe, takie jak ibuprofen, ketoprofen czy nimesulid, są powszechnie stosowane w pierwszym rzucie leczenia bólu związanego z endometriozą. Ich skuteczność polega na blokowaniu syntezy prostaglandyn – związków odpowiedzialnych za ból i stan zapalny. Ich działanie nie wpływa jednak na rozwój samych ognisk endometriozy.

Pamiętaj: Niesteroidowe leki przeciwzapalne należy stosować regularnie i najlepiej rozpocząć terapię jeszcze przed spodziewanym bólem menstruacyjnym.

Leczenie hormonalne

Co to jest endometrioza?

Celem terapii hormonalnej jest „wyciszenie” pracy jajników i ograniczenie wpływu estrogenów na rozwój zmian endometrialnych.

Wśród stosowanych metod wyróżniamy:

  • antykoncepcję hormonalną (tabletki, plastry, krążki dopochwowe),
  • progestageny (doustne lub wkładki domaciczne),
  • analogi GnRH (powodujące stan zbliżony do menopauzy),
  • inhibitory aromatazy (np. letrozol, anastrozol).

Leczenie hormonalne często wiąże się z działaniami niepożądanymi – od plamień po spadek libido czy zaburzenia nastroju – jednak większość z nich ustępuje wraz z kontynuacją terapii.

Kiedy operacja endometriozy jest konieczna?

Zabieg operacyjny jest zalecany przede wszystkim w sytuacjach, gdy leczenie farmakologiczne nie przynosi oczekiwanych rezultatów.

Konieczność interwencji chirurgicznej rozważa się w przypadkach:

  • przewlekłego, intensywnego bólu w miednicy mniejszej, opornego na leki,
  • problemów z zajściem w ciążę,
  • obecności dużych torbieli endometrialnych (powyżej 3–4 cm),
  • stwierdzenia endometriozy głęboko naciekającej.
Uwaga: Każdorazowo decyzję o operacji podejmuje się indywidualnie, biorąc pod uwagę ogólny stan pacjentki, stopień zaawansowania choroby i jej zgodę.

Przeciwwskazania do operacji obejmują:

  • brak zgody pacjentki,
  • przyjmowanie leków przeciwkrzepliwych,
  • ciężkie skazy krwotoczne,
  • choroby uniemożliwiające znieczulenie ogólne,
  • aktywne infekcje,
  • alergia na środki znieczulające.

Na czym polega chirurgiczne leczenie endometriozy?

Czym grozi nieleczona endometrioza?

Chirurgiczne leczenie endometriozy polega na usunięciu ognisk choroby, zrostów oraz – w przypadkach zaawansowanych – zajętych narządów.

Wyróżnia się dwa główne typy interwencji:

  • leczenie zachowawczeusuwanie ognisk endometriozy z zachowaniem narządów rozrodczych, zalecane szczególnie kobietom planującym ciążę;
  • leczenie radykalne – obejmuje usunięcie ognisk oraz części (lub całości) zajętych narządów, np. macicy, jajników, fragmentów jelita, pęcherza lub moczowodów.

Zabieg zazwyczaj przeprowadza się laparoskopowo. Operator wprowadza przez niewielkie nacięcia narzędzia chirurgiczne, w tym kamerę, umożliwiające precyzyjne usunięcie zmian. Obraz w jakości HD pozwala chirurgowi pracować z dużą dokładnością.

Warto wiedzieć: Po zakończeniu resekcji możliwe jest zastosowanie specjalnych preparatów przeciwzrostowych, co minimalizuje ryzyko powikłań pooperacyjnych.

Jakie są metody chirurgicznego leczenia endometriozy?

Chirurgiczne leczenie endometriozy obejmuje metody wymagające dużej precyzji – zwłaszcza w przypadkach endometriozy głęboko naciekającej. Interwencja często dotyczy wielu struktur naraz: narządów rodnych, jelit, pęcherza, a także naczyń krwionośnych. Najczęściej stosowane metody to:

  • laparoskopia – minimalnie inwazyjna technika polegająca na wprowadzeniu kamery i narzędzi przez małe nacięcia;
  • chirurgia robotyczna – coraz powszechniej wykorzystywana, szczególnie przy skomplikowanych lokalizacjach ognisk choroby.
Ważne: Robot chirurgiczny pozwala na dziesięciokrotne powiększenie pola operacyjnego, co zwiększa skuteczność i dokładność zabiegu. Dzięki temu możliwe jest precyzyjne usunięcie ognisk bez uszkodzenia ważnych struktur anatomicznych.

Ile trwa operacja endometriozy i jak wygląda rekonwalescencja?

Czas trwania operacji uzależniony jest od rozległości zmian – może wynosić od kilkudziesięciu minut do kilku godzin. Rekonwalescencja po zabiegu laparoskopowym trwa zazwyczaj od 4 do 8 tygodni. W tym czasie pacjentka powinna ograniczyć wysiłek fizyczny, stosować się do zaleceń lekarskich i regularnie zgłaszać się na wizyty kontrolne.

Pamiętaj: Powrót do pełnej sprawności zależy nie tylko od samego zabiegu, ale również od wdrożonego pooperacyjnie leczenia wspomagającego.

Czy operacja endometriozy jest skuteczna?

Kobieta cierpiąca z powodu endometriozy

Operacja często przynosi znaczącą ulgę w dolegliwościach bólowych oraz poprawę płodności. W niektórych przypadkach może jednak dojść do nawrotu choroby, szczególnie jeśli po zabiegu nie zostanie wprowadzone leczenie podtrzymujące.

Czy endometrioza może wrócić po operacji?

Tak, endometrioza może nawracać – zarówno w postaci nowych ognisk, jak i zmian, które wcześniej były zbyt małe do zauważenia. Dlatego tak ważne jest pooperacyjne monitorowanie oraz kontynuacja terapii hormonalnej.

Uwaga: Ryzyko nawrotu zmniejsza się, jeśli operacja została przeprowadzona przez doświadczony zespół i była połączona z leczeniem farmakologicznym.

Możliwe powikłania po operacji endometriozy

Jak każda operacja również ten zabieg wiąże się z ryzykiem powikłań. Należą do nich m.in.:

  • konieczność konwersji laparoskopii do laparotomii,
  • uszkodzenia jelit, moczowodów lub pęcherza,
  • krwawienia i infekcje,
  • zrosty wewnętrzne,
  • nawroty choroby.
Pamiętaj: Dokładne przestrzeganie zaleceń pooperacyjnych i wybór doświadczonego ośrodka minimalizują ryzyko komplikacji.

Czy leczenie chirurgiczne wpływa na płodność?

Tak, leczenie chirurgiczne może korzystnie wpłynąć na płodność kobiety. Zabieg operacyjny pozwala na przywrócenie prawidłowych warunków anatomicznych w obrębie miednicy mniejszej, co z kolei ułatwia owulację oraz sprzyja prawidłowemu transportowi komórki jajowej przez jajowód. Odtworzenie fizjologicznych stosunków przestrzennych między narządami rodnymi to jeden z kluczowych elementów skutecznego leczenia niepłodności związanej z endometriozą.

Warto wiedzieć: Zabieg chirurgiczny może zwiększyć szansę na zapłodnienie nie tylko w sposób naturalny, ale również poprawić skuteczność procedur wspomaganego rozrodu – takich jak inseminacja czy in vitro. W wielu przypadkach operacja jest wręcz konieczna przed rozpoczęciem leczenia niepłodności, szczególnie jeśli endometrioza przebiega z obecnością torbieli jajników, zrostów czy zajęciem struktur jajowodów.

Pamiętaj – nie każda operacja daje jednakowe rezultaty – na powodzenie zabiegu wpływa stopień zaawansowania choroby, lokalizacja ognisk endometriozy oraz doświadczenie zespołu operacyjnego. U kobiet planujących ciążę istotne jest, by zabieg przeprowadzono w sposób możliwie oszczędzający struktury odpowiedzialne za płodność, z uwzględnieniem przyszłych możliwości reprodukcyjnych.

Ile kosztuje operacja endometriozy w Polsce?

Na podstawie zgromadzonych przez nas danych średnia cena za leczenie endometriozy chirurgicznie wynosi 7 461 zł, przy czym najniższa cena to 2 000 zł, natomiast najwyższa – 20 000 zł.

Źródła:

  • Drews K., Barlik M., Łukaszewski T., "Leczenie zachowawcze endometriozy – praca poglądowa", Ginekologia Polska, 83, 209-213, 2012
  • Kwiatkowski P., Gładysz K., Szydłowska J., Żuchnik O., "Endometriosis - Pathogenesis, diagnosis and treatment", Journal of Education Health and Sport, 13(3), 302-308, 2023
  • Wright K., Siedhoff M., Simko S., "Chirurgiczne leczenie endometriozy", Contemporary OB/GYN, 67(12), 14-20, 2022

Inne przydatne linki


Komentarze (0)

Komentarze (0)

Akcja
Krok
odyl
Hej,
zaczekaj!
Masz szansę wygrać rower!
Zadbaj o zdrowie. Dołącz do akcji Krokodyl!
Leczenie endometriozy chirurgicznie

Wybierz miasto, aby znaleźć placówkę

Wpisz zabieg, miejscowość, klinikę lub lekarza…