Na czym polega kryptoliza migdałków?

Kryptoliza migdałków to zabieg medyczny polegający na spłyceniu i zamknięciu krypt migdałkowych przy zastosowaniu między innymi fal radiowych o wysokiej częstotliwości i niskiej temperaturze, lasera (kryptoliza laserowa) bądź ciekłego azotu (kryptoliza kriochirurgiczna). Leczenie zimnem, czyli krioterapia, jest bardzo popularną i powszechną metodą leczniczą stosowaną w gabinetach wielu specjalistów. Historia stosowania niskiej temperatury w zabiegowej terapii wielu schorzeń sięga już niemal 100 lat.

Rozwój technologii w kryptolizie

Początkiem przełomu w krioterapii było umożliwienie przechowywania ciekłego azotu, a w latach 40-tych XX wieku zanurzanie aplikatora w ciekłym azocie było powszechną techniką miejscowego wykorzystania niskiej temperatury. Na początku lat 60-tych wprowadzono zamknięty system oziębiania aplikatorów, co stanowiło kolejny zwrotny punkt w rozwoju terapii zimnem, a wraz z dalszym upływem czasu wprowadzano kolejno coraz to nowsze sondy (miedziane, srebrne) oraz wzbogacano metodę o nowe technologie.

Natomiast wykorzystanie w laryngologii wiązki laserowej datowane jest na przełom lat 60-tych i 70-tych, kiedy to po raz pierwszy w naszym kraju zostały przeprowadzone laserowe zabiegi otolaryngologiczne. Szybki rozwój medycyny umożliwił wprowadzenie innych minimalnie inwazyjnych metod, w tym technik wykorzystujących fizyczne i chemiczne właściwości fal radiowych.

Zastosowanie kriochirurgii i radiofrekwencji w otolaryngologii „otworzyło drzwi” na nowe możliwości w terapii wielu schorzeń, w tym m.in. przerośniętych migdałków podniebiennych oraz kamieni tworzących się w ich kryptach, często popularnie nazywanych detrytami.

Schorzenia leczone kryptolizą migdałków

Przerośnięte migdałki podniebienne bardzo często stanowią istotny problem, wiążą się z częstszymi infekcjami w wieku dziecięcym, a w przypadku ich znacznego przerostu mogą prowadzić do zaburzeń oddychania. Ponadto częste stany zapalne predysponują do tworzenia się tzw. kamieni migdałkowych – czopów retencyjnych z resztek pożywienia, obumarłych komórek i drobnoustrojów bytujących w jamie ustnej.

Mogą powodować wiele dolegliwości, takich jak nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, bolesność i uczucie obecności ciała obcego w gardle. Dodatkowo mogą być przyczyną halitozy, czyli cuchnącego oddechu, trudnego do usunięcia konwencjonalną higieną.

Zabieg kryptolizy migdałków stanowi w takich przypadkach skuteczne rozwiązanie. Kryptoliza jest polecana pacjentom z nawracającymi infekcjami migdałków, detrytami i przewlekłym stanem zapalnym, którzy nie kwalifikują się lub nie chcą poddać klasycznej tonsillektomii.

Jak przebiega zabieg kryptolizy migdałków?

Sama procedura kryptolizy migdałków podniebiennych polega na spłyceniu i zamknięciu krypt migdałkowych, co zmniejsza ich objętość. W zależności od wybranej metody stosuje się fale radiowe, laser lub krioterapię. Operator korzysta z generatora oraz specjalnych aplikatorów, aby precyzyjnie spłycić kryptę.

Zabieg odbywa się w znieczuleniu miejscowym i jest mało inwazyjny – pacjent nie odczuwa bólu. Całość wykonuje się w warunkach ambulatoryjnych, co pozwala na szybki powrót do domu i codziennych czynności. Proces gojenia trwa zwykle około 2 tygodni.

Wyróżniamy trzy główne techniki: kryptoliza laserowa, kriochirurgiczna i radiofrekwencyjna. Dobór odpowiedniej metody zależy od indywidualnej sytuacji klinicznej oraz dostępności technologii.

Zalety i skuteczność kryptolizy migdałków

Kryptoliza migdałków to bardzo skuteczna i bezpieczna metoda tonsilotomii – jednym zabiegiem osiąga się zmniejszenie objętości migdałków, a często spłycenie krypt i eliminację kamieni.

Według nowszych danych, efekty utrzymują się u większości pacjentów przez rok lub dłużej. Dodatkowo w porównaniu z tradycyjną tonsillektomią: pacjent unika hospitalizacji, ryzyko krwawienia jest znikome, a rekonwalescencja trwa krócej i wiąże się z mniejszym dyskomfortem.

Przeciwwskazania i możliwe powikłania kryptolizy

Zabieg kryptolizy nie jest zalecany u pacjentów z aktywnymi infekcjami bakteryjnymi lub grzybiczymi w obrębie gardła. Również trudności z miejscowym znieczuleniem (np. alergia na lidokainę) mogą stanowić przeszkodę.

• Możliwe krótkotrwałe obrzęki i ból w miejscu zabiegu.
• Rzadko może wystąpić wtórne krwawienie – wtedy konieczna jest kontrola laryngologiczna.
• Wymagane jest unikanie gorących i pikantnych potraw przez kilka dni.

Zalecenia po zabiegu kryptolizy

Najnowsze publikacje wskazują, że po zabiegu kryptolizy warto stosować płukanki z soli fizjologicznej lub łagodnych środków przeciwzapalnych oraz unikać palenia papierosów i dużego wysiłku fizycznego przez tydzień.

Specjaliści zalecają również kontrolną wizytę po 4–6 tygodniach, aby ocenić stan migdałków i ewentualnie zaplanować powtórzenie procedury, jeśli utrzymują się nawroty kamieni lub infekcji.