Lekarze biją na alarm: w Polsce wzrasta zachorowalność na raka piersi. Choroba ta dotyczy coraz młodszych kobiet, jednak niezmienne jest to, że wcześnie wykryty nowotwór jest wyleczalny. Pacjentki, które z uwagi na chorobę musiały poddać się amputacji piersi (mastektomii), mogą zdecydować się na rekonstrukcję piersi. Jej ostatnim etapem jest odtworzenie brodawki sutkowej.
Warunki i czas rekonstrukcji brodawki sutkowej

Rekonstrukcja brodawki jest etapem kończącym rekonstrukcję piersi po mastektomii. Zabieg ten przeprowadza się z reguły nie wcześniej niż trzy miesiące po rekonstrukcji piersi, przy czym wykonać można go dopiero po zakończeniu radioterapii i chemioterapii. Metodę zabiegową dobiera się w zależności do tego, czy u pacjentki była przeprowadzona mastektomia jedno - czy obustronna.
Do rekonstrukcji sutka można bowiem pobrać przeszczep z brodawki ze zdrowej piersi. Nie bez znaczenia jest także sposób, w jaki była rekonstruowana cała pierś. To ze względu na podłoże, na którym będzie wykonywane odtworzenie brodawki sutkowej.
Pacjentki powinny być świadome, że rekonstrukcja brodawki nie jest obowiązkowa i jest decyzją indywidualną. Ważne jest, aby przed zabiegiem skonsultować się z lekarzem, który oceni możliwości i zasugeruje najlepsze rozwiązania dla danej osoby. Pacjentki muszą również wiedzieć, że rekonstruowana brodawka nie zawsze utrzymuje swój kształt i z czasem może ulec spłaszczeniu.
Metody rekonstrukcji brodawki sutkowej
Rekonstrukcja sutka trwa zwykle około godziny. Zabieg ten można przeprowadzić na kilka różnych sposobów:
- wykorzystując tkanki piersi zrekonstruowanej - zabieg ten jest odpowiedni dla pacjentek z dużą ilością tkanki podskórnej i luźnej skóry,
- przeszczepiając skórę z pachwiny lub brodawki i otoczki drugiej, zdrowej piersi,
- wykorzystując do uformowania brodawki sutkowej silikon,
Otoczkę sutkową coraz częściej rekonstruuje się natomiast techniką mikropigmentacji, czyli tatuażu medycznego. W ten sposób można uzyskać kolor idealnie dopasowany do otoczki drugiej piersi.
Nowoczesne techniki rekonstrukcji, takie jak zastosowanie biozgodnych materiałów czy zaawansowane metody mikropigmentacji, umożliwiają uzyskanie bardziej naturalnych efektów. Alternatywne metody przyszłości mogą obejmować rekonstrukcję 3D za pomocą drukarek medycznych, co może stanowić mniej inwazyjną opcję dla pacjentek.
Ważne jest, aby pacjentka była świadoma dostępnych opcji i miała możliwość wyboru metody, która najlepiej odpowiada jej potrzebom i oczekiwaniom.
Zalecenia pooperacyjne i pielęgnacja

Po zabiegu rekonstrukcji sutka należy spodziewać się opuchlizny i dolegliwości bólowych. Odczucia te nie powinny być jednak szczególnie nasilone i są przemijające. Pacjentka powinna unikać moczenia operowanej piersi oraz wykonywania gwałtownych ruchów ręką od strony zabiegu.
Warto pamiętać, że zrekonstruowana brodawka sutkowa nie będzie reagowała na bodźce tak samo, jak kiedyś. Wyniki badań wskazują na różny stopień powrotu czucia, temperatury i bólu. W tej kwestii lepsze efekty uzyskuje się, gdy mastektomię wykonano z zaoszczędzeniem skóry piersi.
Zaleca się również regularne kontrole u lekarza oraz przestrzeganie zaleceń dotyczących pielęgnacji pooperacyjnej, aby zminimalizować ryzyko infekcji i innych powikłań.
Do najważniejszych zaleceń pooperacyjnych należą:
- regularne wizyty kontrolne u lekarza prowadzącego,
- unikanie moczenia operowanej piersi,
- przestrzeganie zaleceń dotyczących pielęgnacji pooperacyjnej,
- unikanie gwałtownych ruchów ręką od strony zabiegu.
Powikłania i ryzyko związane z rekonstrukcją brodawki
Techniki rekonstrukcji brodawki sutkowej są stale udoskonalane, dzięki czemu ryzyko pojawienia się powikłań po zabiegu jest dziś mniejsze niż kiedyś. Nie można jednak całkowicie go wyeliminować.
Na liście możliwych powikłań znajdują się przede wszystkim:
- krwawienie z rany,
- infekcja,
- asymetria w wyglądzie i położeniu sutków,
Pacjentki powinny być informowane o możliwości wystąpienia powikłań oraz metodach ich minimalizacji. Regularne wizyty kontrolne oraz ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarza mogą znacznie zmniejszyć ryzyko komplikacji. Ponadto, nowe badania i postępy w dziedzinie rekonstrukcji mogą w przyszłości wpłynąć na rozwój bardziej zaawansowanych i skutecznych metod, co pozwoli na dalsze zmniejszenie ryzyka powikłań oraz poprawę estetyki i funkcjonalności zrekonstruowanej brodawki.
Posłuchaj artykułu:
- Artykuł "Rekonstrukcja brodawki sutkowej" jest dostępny w formie audio z lektorem - posłuchaj teraz (06:11 minuty)
Źródła:
- Zbigniew Wojtasiński / PAP, "Źródło: Puls Medycyny https://pulsmedycyny.pl/wzrasta-zachorowalnosc-i-umieralnosc-na-raka-piersi-962230 Wzrasta zachorowalność i umieralność na raka piersi" (pulsmedycyny.pl), Puls Medycyny
- J. Jankau, A. Renkielska, "Odtworzenie zespołu brodawka-otoczka sutkowa — ostatni ważny etap rekonstrukcji piersi" (journals.viamedica.pl), Forum Medycyny Rodzinnej, 2011
- J. Jankau, J. Jaśkiewicz, A. Ankiewicz, "A new method for using a silicone rod for permanent nipple projection after breast reconstruction procedures" (www.sciencedirect.com), The Breast, 2011
- Michele Riccio, Angelica Aquinati, Mario Fordellone i inni, "Innovations in Nipple-areolar Complex Reconstruction: Evaluation of a New Prosthesis", Plastic and Reconstructive Surgery, 13(1), 6410, 2025
- Ellen S. Satteson, Benjamin J. Brown, Maurice Y. Nahabedian, "Nipple-areolar complex reconstruction and patient satisfaction", Gland Surgery, 6(1), 4-13, 2017