Objawy łokcia golfisty

Zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej, zwane też łokciem golfisty, to zespół dolegliwości zlokalizowanych po wewnętrznej stronie stawu łokciowego.

Problem dotyczy często sportowców, których dyscyplina wymaga cyklicznego rzucania piłki, dźwigania ciężaru lub wspinania się. Może również dotyczyć osób na co dzień wykonujących powtarzalne prace manualne, takie jak stolarstwo, malarstwo czy praca w ogródku.

Nadrzędną przyczyną łokcia golfisty jest przewlekłe obciążanie mięśni zginających nadgarstek i pronujących przedramię, czyli m.in. mięśnia nawrotnego obłego, m.zginacza łokciowego nadgarstka i m.zginacza promieniowego nadgarstka, które mają wspólny przyczep kostny na nadkłykciu przyśrodkowym kości ramiennej. Przeciążone mięśnie nie mają czasu na regenerację, są ciągle napięte i, w rezultacie, dochodzi do mikrouszkodzeń w ich włóknach. Zaburza się struktura kolagenowa ścięgien, tworzą się nowe naczynia krwionośne i wrażliwe nerwy, reagujące na bodźce mechaniczne i chemiczne.

Objawy i przebieg choroby

U każdego mogą występować inne dolegliwości, jednak do najczęstszych należy ból przyśrodkowej okolicy łokcia, promieniujący wzdłuż wewnętrznej strony przedramienia, czasami nawet do IV i V palca dłoni. Problem nasila się podczas oporowanego zgięcia łokcia, nadgarstka i palców oraz przy pronacji przedramienia – np. w trakcie chwycenia, ściskania i rzucania piłki, uściśnięcia dłoni, obrócenia klamki lub dźwignięcia zakupów.

Niektórzy pacjenci zgłaszają uczucie sztywności w łokciu, szczególnie rano po przebudzeniu się lub po dłuższym unieruchomieniu. Dodatkowo pojawia się tkliwość i wrażliwość nadkłykcia przy dotyku lub ucisku bolesnego miejsca.

Ból może mieć różne nasilenie – od łagodnego, występującego tylko na początku ruchu, do bardzo silnego, który uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności. W skrajnych przypadkach ból może występować także w spoczynku. Unikanie bolesnych ruchów może osłabić mięśnie dłoniowo zginające nadgarstek i pronujące przedramię (czyli obracające je do wewnątrz).

Czas trwania objawów może być zróżnicowany – u niektórych pacjentów ból ustępuje po kilku tygodniach, u innych utrzymuje się miesiącami lub ma nawrotowy charakter, szczególnie jeśli nie zostaną wprowadzone odpowiednie zmiany w aktywności lub ergonomii pracy.

Skale i narzędzia oceny bólu

W celu bardziej precyzyjnego monitorowania objawów i skuteczności leczenia można wykorzystać skale oceny bólu, takie jak VAS (Visual Analog Scale) lub NRS (Numeric Rating Scale). Przydatne są również narzędzia funkcjonalne, np. Patient-Rated Tennis Elbow Evaluation (PRTEE), dostosowane również do łokcia golfisty, które umożliwiają ocenę ograniczeń w codziennym funkcjonowaniu.

Diagnostyka łokcia golfisty

Objawy należy skonsultować z lekarzem, który przeprowadzi odpowiednią diagnostykę i zaplanuje leczenie. Podczas badania lekarz może wykonać testy prowokujące ból, takie jak odwrócony test Cozena. Do potwierdzenia rozpoznania stosuje się badania obrazowe, np. USG lub MRI, a zdjęcie RTG może wykazać zmiany zwyrodnieniowe lub zwapnienia w okolicy nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej.

Rzadziej wykonuje się badanie histopatologiczne, polegające na analizie pobranej tkanki. W chorobowo zmienionej tkance włókna kolagenu są cieńsze i ułożone bezładnie, mają inny odcień, a liczba naczyń krwionośnych jest zwiększona.