Piezosugery w implantologii

Piezochirurgia (piezosurgery) jest nowoczesną techniką zabiegową z zakresu chirurgii kostnej. Znajduje zastosowanie w zabiegach stomatologicznych, w tym w leczeniu chorób przyzębia (periodontologia) i implantologicznych.

Wykorzystuje zjawisko piezoelektryczne, polegające na lekkim odkształcaniu się pewnych kryształów (np. kwarcu i materiałów ceramicznych) podczas przepływu prądu elektrycznego. Materiał generuje oscylacje w zakresie ultradźwięków, a powstające wibracje przekazywane są do końcówki tnącej.

Nowoczesne urządzenia i rozwój technologii piezochirurgii

W skład zestawu zabiegowego wchodzi końcówka piezoelektryczna, połączona z częścią bazową z wyświetlaczem, pompą perystaltyczną i kontrolującym sterownikiem nożnym.

Urządzenia do chirurgii piezoelektrycznej generują fale o częstotliwości 25–50 kHz, które przechodzą w mikrowibracje o amplitudzie 60–210 µm, co przekłada się na moc końcówki pracującej na poziomie 5 W. Na polskim rynku jest dostępny szereg urządzeń różnych firm, z których najpopularniejsze to: Piezosurgery firmy Mectron Medical Technology, VarioSurg firmy NSK i Implant Center 2 firmy Acteon Satelec.

Nowe rozwiązania technologiczne

W ostatnich latach pojawiły się innowacyjne rozwiązania, takie jak inteligentne systemy kontroli ciśnienia i przepływu płynu chłodzącego czy ulepszone końcówki robocze z powłokami zwiększającymi skuteczność cięcia.

Wprowadzane są algorytmy sterujące, które dostosowują częstotliwość wibracji do rodzaju kości, co dodatkowo podnosi bezpieczeństwo i skraca czas zabiegu.

Aktualne badania kliniczne koncentrują się na optymalizacji parametrów pracy urządzeń w zależności od gęstości tkanki kostnej pacjenta.

Piezochirurgia w implantologii

Dziedziną wymagającą od stomatologa dużej precyzji są zabiegi osteoplastyczne związane z wszczepianiem implantów – podnoszenie dna zatoki szczękowej, rozszczepianie wyrostka zębodołowego czy też pobieranie tkanki kostnej.

Piezochirurgia jest metodą z wyboru, zapewniającą wysoki poziom dokładności i właściwe usytuowanie implantu. Pozwala ciąć wyłącznie twarde tkanki zmineralizowane, ograniczając do minimum uszkodzenia delikatnych tkanek i struktur sąsiadujących – procesy gojenia są dzięki temu przyśpieszone.

Bezpieczeństwo i skuteczność

Coraz więcej doniesień naukowych potwierdza, że techniki piezochirurgiczne zmniejszają ryzyko powikłań pooperacyjnych, takich jak zakażenia czy krwawienia. Badania wskazują, że okres rekonwalescencji jest krótszy, a występowanie obrzęków oraz bólu pooperacyjnego jest wyraźnie ograniczone.

Te obserwacje mają istotne znaczenie w implantologii, gdzie szybkie gojenie i stabilność wszczepu decydują o sukcesie leczenia.

Rodzaje zabiegów osteoplastycznych

• 
  Podnoszenie dna zatoki szczękowej – uznawane jest za najskuteczniejszą metodę terapii w przypadkach zaniku wyrostka zębodołowego w bocznym odcinku szczęki. Piezochirurgia minimalizuje ryzyko uszkodzeń błony śluzowej zatoki (błona Schneidera), która niezbędna jest do prawidłowej stabilizacji wszczepionego implantu. Optymalny efekt pozwala osiągnąć stosowanie końcówek roboczych o różnych kształtach.
• Rozszczepianie wyrostka zębodołowego – w przypadkach niedostatecznej szerokości wyrostka przy jego zadowalającej wysokości, można wykorzystać technikę rozszczepiania kości. Piezochirurgia umożliwia atraumatyczną separację kości, zmniejsza ryzyko złamania, ponieważ po rozszerzeniu kość staje się bardziej elastyczna. Technika ultradźwiękowa minimalizuje ryzyko urazu związanego z uciskiem i wskazana jest szczególnie w przypadku preparowania gęstej, zmineralizowanej kości typu D1 (np. kość przedniego odcinka żuchwy).
• Pobieranie tkanki kostnej – w niektórych przypadkach "wkręcenie" implantu wymaga wcześniejszego uzupełnienia (odbudowy) ubytków kostnych szczęki bądź żuchwy. Najlepszym materiałem do tego są autogenne wióry kostne o wielkości 500 μm, stanowiące rodzaj rusztowania ułatwiającego regenerację. Piezochirurgia pozwala na ich precyzyjne pozyskanie poprzez delikatne skrobanie kości odpowiednią końcówką. Czasami zamiast wiór wymagane jest zastosowanie bloczków kostnych, pozyskanych z rejonów bródki, kresy skośnej żuchwy lub grzebienia kości biodrowej. Dzięki ultradźwiękowemu wycięciu unika się konieczności odkrycia znacznej okolicy kości w celu uzyskania dobrego dostępu do pola zabiegowego.

Piezochirurgia jest rekomendowana także w trudnych przypadkach, np. przy cienkich blaszkach kostnych lub w okolicy blisko przebiegających struktur nerwowych i naczyniowych. Dzięki selektywnemu działaniu ultradźwięków na tkanki mineralne chirurg ma pełną kontrolę nad głębokością cięcia, co zwiększa bezpieczeństwo procedur.

Zalety i nowe kierunki zastosowań piezochirurgii

Piezochirurgia to innowacyjna technika chirurgii stomatologicznej, którą można stosować w szerokim zakresie zabiegów. Może być wykorzystana jako uzupełnienie terapii lub w pewnym stopniu zastępować konwencjonalne techniki chirurgiczne.

Piezochirurgia jest szczególnie przydatna w leczeniu implantologicznym, które wymaga dużej precyzji. Korzyści ze stosowania tej metody wynikają z jej znacznej dokładności i możliwości oszczędzania tkanek. Dla pacjenta oznacza to wyższy komfort zabiegu oraz mniejsze obrzęki i mniejszy ból po jego zakończeniu.

Aktualne badania wskazują na rosnące znaczenie piezochirurgii w chirurgii periodontologicznej i endodontycznej, np. podczas resekcji wierzchołków korzeni czy odsłaniania zatrzymanych zębów. W połączeniu z technikami regeneracji tkanek przyzębia piezosurgery pozwala skrócić czas leczenia i zmniejszyć ryzyko nawrotów stanów zapalnych.

Nowoczesne ośrodki badawcze analizują możliwość łączenia piezochirurgii z technologiami cyfrowymi, takimi jak nawigacja 3D i planowanie komputerowe zabiegów. Integracja tych metod umożliwia jeszcze większą precyzję w przygotowaniu miejsca pod implant oraz skraca czas operacji, co może w przyszłości stać się standardem w zaawansowanej implantologii.