Wszczepienie protezy jądra ma długą historię – pierwszego opisanego w literaturze medycznej zabiegu sztucznej implantacji jądra wykonanego z vitalium (stopu kobaltu, chromu, molibdenu i niklu) dokonali w latach 40. XX wieku amerykańscy lekarze Girsdansky i Newman. W następnych latach udoskonalano techniki operacyjne, jak również testowano nowe materiały do wytwarzania implantów – leucyt, szkło, akryl i polietylen. Ostatecznie opracowano implanty z silikonowej powłoki, wypełnione żelem silikonowym lub solą fizjologiczną.
Wskazania do implantacji jądra
Wskazaniami do zabiegu wszczepienia protezy jądra są m.in:
- Rekonstrukcja po operacji wycięcia jednego lub jąder
- Rekonstrukcja pourazowa
- Korekcja asymetrii
- Wady genetyczne
U transseksualistów typu kobieta-mężczyzna i chorych z obojnactwem zabieg ten jest jednym z etapów rekonstrukcji męskich zewnętrznych narządów płciowych.
Coraz częściej pacjenci zgłaszają się również z powodów psychologicznych, związanych z poczuciem braku integralności ciała. W takich przypadkach implantacja ma na celu poprawę jakości życia i samopoczucia psychicznego.
Jak przebiega zabieg wszczepienia
Technika operacyjna
Procedura wszepienia implantu jest zabiegiem stosunkowo prostym, dającym dobre efekty i obarczonym minimalnym ryzykiem powikłań. Przeprowadzana jest zwykle w znieczuleniu miejscowym nasiękowym z użyciem 1–2% roztworu lignokainy i trwa ok. 30–40 minut. Worek mosznowy jest nacinany z boku u podstawy w celu wytworzenia loży dla implantu. Po umieszczeniu, zależnie od techniki operacyjnej, implant jest mocowany szwem do dna moszny lub pozostawiany „luzem”, a moszna zszywana i opatrywana.
Efekty estetyczne i psychologiczne
Operacja korzystnie wpływa na wizerunek, samoocenę oraz życie intymne pacjenta.
Rekonwalescencja po zabiegu
Powrót do pełnej aktywności fizycznej zazwyczaj zajmuje około 1–2 tygodnie, chociaż indywidualne zalecenia mogą się różnić w zależności od zastosowanej techniki chirurgicznej oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
Implanty jądra Coloplast – rodzaje i bezpieczeństwo

Amerykański koncern medyczny Coloplast oferuje pod marką Torosa® implanty jąder dla dorosłych i dzieci. Wypełnione są one solą fizjologiczną i dostępne w czterech rozmiarach (extra small, small, medium i large). Mają one budowę analogiczną do implantów piersi u kobiet oraz rozmiary i konsystencję zbliżoną do naturalnych jąder. Bezpieczeństwo ich stosowania zostało potwierdzone licznymi badaniami klinicznymi, raportami medycznymi oraz certyfikatem Agencji ds. Żywności i Leków (FDA).
W 2022 roku opublikowano nowe zalecenia dotyczące długoterminowego monitorowania pacjentów po wszczepieniu implantów, podkreślając znaczenie okresowych kontroli oraz zgłaszania wszelkich objawów bólowych czy dyskomfortu w okolicy moszny.
Koszt protezy jądra i refundacja NFZ
Wszczepienie protezy jądra jest formalnie refundowane przez NFZ, ale wycena procedury nie pokrywa kosztów implantu, ani kosztów wykonania operacji i hospitalizacji. Dlatego też większość oddziałów urologicznych w Polsce nie przeprowadza tej operacji. Usługa ta jest natomiast oferowana przez wiele prywatnych klinik, gdzie szacunkowy koszt wynosi 3500–5500 zł za jeden implant (w przypadku wszczepienia dwóch implantów cena wyniesie ok. 6000 zł).
Niektóre prywatne ubezpieczenia zdrowotne mogą częściowo pokrywać koszty zabiegu związanego z urazem lub nowotworem.
Powikłania po zabiegu i trwałość implantu
Chociaż ryzyko powikłań jest niskie, jak przy każdym zabiegu chirurgicznym istnieje możliwość wystąpienia infekcji lub przemieszczenia implantu, uczucia dyskomfortu lub niezadowolenia z wyglądu. W takich przypadkach możliwa jest korekta lub wymiana protezy.
Nowoczesne protezy jąder cechują się wysoką trwałością – mogą pozostawać w organizmie przez wiele lat bez konieczności wymiany. Nie są jednak wieczne, dlatego w przypadku uszkodzenia mechanicznego lub degradacji materiału, konieczna może być interwencja chirurgiczna.
Źródła:
- Solomon Hayon, Jamie Michael, R. Matthew Coward, "The modern testicular prosthesis: patient selection and counseling, surgical technique, and outcomes", Asian Journal of Andrology, 64–69, 2019
- M. Peycelon, G. Rossignol, C.O. Muller, i in., "Testicular prostheses in children: Is earlier better?", Journal of Pediatric Urology, Volume 12, 237.e1-237.e6, 2016
- Eugene B. Cone, Aaron C. Lentz, "Percutaneous Revision of a Testicular Prosthesis is Safe, Cost-effective, and Provides Good Patient Satisfaction", Urology Case Reports, 129–131, 2015
Coloplast to firma Duńska.