Czym zajmuje się chirurg szczękowo-twarzowy?
Chirurg szczękowo-twarzowy zajmuje się leczeniem zaburzeń, wad i urazów w obrębie twarzoczaszki – zarówno kości, jak i tkanek miękkich. Do jego kompetencji należy także przywracanie estetyki i funkcjonalności twarzy, szczególnie u pacjentów po wypadkach, z deformacjami kostnymi lub powikłaniami stomatologicznymi.
Do zadań tego specjalisty należy m.in. przygotowanie pacjenta do leczenia protetycznego lub implantologicznego, leczenie złamań i zwichnięć żuchwy, uszkodzeń tkanek miękkich oraz przeprowadzanie zabiegów wspierających leczenie ortodontyczne – np. operacji ortognatycznych. Tego rodzaju operacje mają na celu przywrócenie prawidłowych relacji między szczęką a żuchwą, poprawiając zarówno funkcję zgryzu, jak i często również estetykę rysów twarzy.
Chirurg szczękowo-twarzowy pracuje zazwyczaj w zespołach interdyscyplinarnych – współpracując z ortodontami, laryngologami, chirurgami plastycznymi, a nawet onkologami czy neurochirurgami. Specjalizacja ta łączy w sobie elementy chirurgii stomatologicznej, plastycznej, onkologii, traumatologii i medycyny ogólnej.
Jakie są najczęstsze zabiegi z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej?
Najczęściej wykonywane zabiegi w zakresie chirurgii szczękowo-twarzowej obejmują zarówno interwencje w jamie ustnej, jak i poważniejsze operacje w obrębie twarzoczaszki.
Typowe procedury realizowane przez chirurga to m.in.:
- usuwanie zatrzymanych zębów (w tym ósemek),
- resekcje wierzchołków korzeni,
- leczenie wad wrodzonych twarzoczaszki,
- stabilizacja złamanych kości szczęki i żuchwy,
- leczenie torbieli, stanów zapalnych oraz deformacji,
- chirurgiczna korekta wad zgryzu,
- operacje ortognatyczne,
- rekonstrukcje po urazach,
- leczenie obturacyjnego bezdechu sennego,
- udrażnianie dróg łzowych,
- usuwanie znamion skórnych.
Usunięcie zębów mądrości (ósemek)

Ekstrakcja zębów mądrości to jeden z najczęściej przeprowadzanych zabiegów przez chirurga szczękowo-twarzowego, szczególnie w przypadkach, gdy ósemki są zatrzymane lub rosną pod nieprawidłowym kątem. Zatrzymane ósemki mogą naciskać na sąsiednie zęby, powodować stany zapalne, torbiele lub nawet uszkodzenia nerwów.
W takich sytuacjach klasyczne usunięcie zęba staje się niemożliwe, dlatego konieczna jest interwencja chirurgiczna, często z zastosowaniem nacięcia dziąsła i rozdzielenia zęba na fragmenty. Wybór znieczulenia – miejscowego lub ogólnego – zależy od stopnia trudności zabiegu oraz preferencji pacjenta.
Gojenie się po ekstrakcji trwa zazwyczaj kilka dni. W tym czasie należy stosować się do zaleceń lekarza, unikać gorących napojów, intensywnego wysiłku i palenia tytoniu, które mogą zaburzyć proces regeneracji tkanek.
Usuwanie torbieli z zatoki szczękowej
Torbiele zatoki szczękowej to patologiczne zmiany o charakterze łagodnym, które mogą jednak prowadzić do znacznego dyskomfortu – w tym bólów głowy, uczucia rozpierania w obrębie policzka czy trudności z oddychaniem przez nos. Zmiana ta może powstawać na tle przewlekłego stanu zapalnego zęba lub w wyniku urazu.
Zabieg chirurgiczny polega na precyzyjnym usunięciu torbieli z zachowaniem zdrowych tkanek i czasami – jeśli to konieczne – jednoczesnym usunięciu zęba przyczynowego. Niekiedy chirurg decyduje się także na uzupełnienie powstałego ubytku materiałem kościozastępczym, co pozwala przywrócić prawidłowe kontury kostne.
Objawy torbieli bywają mylone z typowym bólem zatok. Jeśli problem utrzymuje się mimo leczenia zachowawczego, warto wykonać badanie obrazowe – np. tomografię 3D – które dokładnie ukaże położenie zmiany.
Operacje wad zgryzu i urazów powypadkowych
Operacje ortognatyczne to zabiegi polegające na chirurgicznym przesunięciu kości szczęki, żuchwy lub obu jednocześnie w celu poprawy funkcji zgryzu oraz estetyki twarzy. Wskazaniem do ich przeprowadzenia jest m.in. wysunięcie żuchwy (progenia), cofnięcie szczęki, zgryz otwarty, asymetrie czy trudności w oddychaniu.
Zabieg ten wykonywany jest po zakończonym leczeniu ortodontycznym, które przygotowuje łuki zębowe do prawidłowego ustawienia po operacji. Sam zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym i wymaga dokładnego planowania w oparciu o badania obrazowe i analizę cefalometryczną.
W przypadku pacjentów po wypadkach chirurg szczękowy rekonstruuje uszkodzone struktury twarzy – szczękę, żuchwę, oczodoły – z zastosowaniem płytek tytanowych, szyn chirurgicznych lub przeszczepów. Dzięki nowoczesnym technologiom możliwe jest dokładne odtworzenie pierwotnych kształtów kości i przywrócenie symetrii twarzy.
Udrażnianie dróg łzowych

Niedrożność dróg łzowych objawia się uporczywym łzawieniem, uczuciem „pełnego oka”, częstym pieczeniem, a czasem obecnością wydzieliny ropnej. Schorzenie to może mieć charakter wrodzony, pourazowy lub zapalny, a u dorosłych najczęściej wynika z przewlekłych infekcji lub zmian anatomicznych w obrębie nosa i zatok.
Zabieg udrażniania przeprowadza się metodą endoskopową, która jest minimalnie inwazyjna i nie pozostawia widocznych blizn. Polega ona na utworzeniu nowego połączenia między woreczkiem łzowym a jamą nosową, co pozwala na skuteczny odpływ łez.
Leczenie chrapania i obturacyjnego bezdechu sennego
Chrapanie i obturacyjny bezdech senny (OBS) to dolegliwości, które nie tylko obniżają jakość snu, ale mogą również zwiększać ryzyko nadciśnienia, chorób serca i udaru. Gdy przyczyną jest nieprawidłowa budowa szczęki lub żuchwy,jedyną skuteczną formą leczenia może być zabieg chirurgiczny.
Najczęściej stosowaną metodą jest obustronne wysunięcie szczęki i żuchwy, co prowadzi do powiększenia światła gardła i poprawy drożności dróg oddechowych. W cięższych przypadkach leczenie chirurgiczne może być uzupełnione o terapię CPAP lub leczenie ortodontyczne.
Usuwanie pieprzyków przez chirurga szczękowo-twarzowego
Chirurgiczne usuwanie znamion barwnikowych (tzw. pieprzyków) to zabieg wykonywany zarówno z powodów estetycznych, jak i zdrowotnych. Zmiany o nieregularnym kształcie, szybkim wzroście lub zróżnicowanej kolorystyce mogą być objawem czerniaka – nowotworu skóry o wysokim stopniu złośliwości.
Zabieg polega na wycięciu zmiany wraz z marginesem zdrowej tkanki, co zmniejsza ryzyko wznowy. W przypadku lokalizacji w widocznych miejscach twarzy chirurg wykonuje plastykę skóry, aby zminimalizować blizny i zachować naturalne kontury.
Kiedy warto zgłosić się do chirurga szczękowego?

Wizyta u chirurga szczękowo-twarzowego jest konieczna w sytuacjach, które wykraczają poza możliwości leczenia stomatologicznego lub ortodontycznego.
Najczęstsze wskazania to:
- urazy czaszkowo-twarzowe (złamania, zwichnięcia),
- torbiele i stany zapalne w kościach twarzoczaszki,
- schorzenia zatok szczękowych,
- nowotwory głowy i szyi,
- wady zgryzu wymagające leczenia operacyjnego.
Do chirurga może skierować stomatolog, laryngolog, neurolog lub inny specjalista – w zależności od charakteru problemu.
Jak wygląda przygotowanie do zabiegu chirurgicznego w obrębie twarzy i szczęki?
Pierwszym etapem leczenia jest konsultacja, podczas której lekarz:
- przeprowadza wywiad medyczny i ocenia stan jamy ustnej,
- wykonuje lub zleca badania obrazowe (RTG, tomografia),
- analizuje relacje zgryzowe i funkcję stawów skroniowo-żuchwowych.
Wśród najczęściej wykonywanych badań znajduje się:
- telerentgenogram (RTG cefalometryczne) – pozwala ocenić ustawienie szczęk i zgryzu,
- tomografia 3D – daje obraz struktur kostnych, zatok i tkanek miękkich.
Na podstawie wyników lekarz planuje leczenie – operacyjne lub zachowawcze – często we współpracy z ortodontą lub laryngologiem.
Chirurg szczękowy – cennik i refundacja NFZ
Koszt zabiegów z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak: stopień skomplikowania procedury, konieczność zastosowania specjalistycznych materiałów, znieczulenie czy miejsce, w którym realizowane jest leczenie.
Wszelkie szczegóły dotyczące kosztów najlepiej uzyskać bezpośrednio w wybranej placówce medycznej, po konsultacji ze specjalistą.
Klinika chirurgii szczękowo-twarzowej – chirurg szczękowy w pobliżu

Wybierając specjalistę z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej, warto zwrócić uwagę na doświadczenie lekarza, dostępność nowoczesnego zaplecza diagnostycznego oraz możliwość kompleksowego leczenia – często z udziałem innych specjalistów, takich jak ortodonci, laryngolodzy czy chirurdzy plastyczni.
Jeśli szukasz sprawdzonej kliniki lub gabinetu w swojej okolicy, możesz skorzystać z wyszukiwarki dostępnej na portalu kliniki.pl – to proste i wygodne narzędzie, które pomoże Ci znaleźć renomowaną placówkę oraz umówić się na konsultację z chirurgiem szczękowo-twarzowym.
Źródła:
- red. T. Gedrange, J. Zapała, M. Dominiak, "Chirurgia ortognatyczna, wyd. 1", Edra Urban & Partner, Wrocław, 2018
- red. nauk. L. Krys, "Chirurgia szczękowo-twarzowa, wyd. 5", PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa, 2011
- red. T. Kaczmarzyk, "Torbiele obszaru szczękowo-twarzowego", Wydawnictwo Kwintesencja, Warszawa, 2015
4.0/5 (opinie 1)