Co to jest skaner dermatologiczny

Pierwsze próby zastosowania badań ultrasonograficznych w medycynie miały miejsce pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku. Skupiano się wtedy głównie na obrazowaniu narządów jamy brzusznej, ale jednocześnie podejmowane były próby rozszerzenia diagnostyki na inne obszary, w tym dermatologię.

Skaner dermatologiczny – czym jest i do czego służy?

źródło: cortex.dk

Skanery dermatologiczne to nowoczesne urządzenia, wykorzystujące diagnostykę ultrasonograficzną (USG) do badań tkanki skórnej. Umożliwiają obrazowanie skóry w wysokiej jakości i rozdzielczości, co pozwala na identyfikację nawet nieznacznych odchyleń od normy, i tym samym szybkie wychwycenie niepokojących zmian. Oszacowanie parametrów fizycznych budowy skóry, takich jak grubość warstw czy ich echogeniczność (cecha związana z gęstością ośrodka) jest cenną informacją diagnostyczną, mówiącą o stanie danego obszaru skóry, postępie choroby czy też o skuteczności zastosowanej terapii. 

Stosowane początkowo  w skanerach dermatologicznych głowice o częstotliwości 20 Mhz pozwalały na ocenę grubości skóry właściwej oraz uwidocznienie tkanki podskórnej. Rozdzielczość obrazu przy zastosowaniu tej częstotliwości nie pozwalała jednak na precyzyjną ocenę zmian zachodzących w naskórku i skórze właściwej. Szczególnie trudne było uwidocznienie naskórka, ponieważ na jego obraz składało się głównie tzw. echo wejściowe, maskujące szczegóły budowy.

Wykorzystywane obecnie głowice o częstotliwości 30-100 Mhz umożliwiają już znacznie dokładniejszą ocenę zarówno skóry właściwej, jak i naskórka. Ich ograniczeniem jest jednak maksymalny zasięg przenikania w głąb tkanek, który np. dla głowicy 32 MHz wynosi do 6 mm, co nie pozwala na obrazowanie struktur położonych poniżej, czyli tkanki podskórnej wraz z powięzią. Dla uzyskania pełnego obrazu klinicznego stosuje się więc zróżnicowane częstotliwości ultradźwięków.

Zastosowania skanera dermatologicznego podzielić można na cztery główne grupy:

• Diagnostyka patologicznych zmian skórnych, tkanek znajdujacych się pod raną lub pod skórą oraz zniszczeń spowodowanych nadmierną ekspozycją na promienie słoneczne
• Ocena grubości skóry oraz zaawansowania zmian nowotworowych (np. głębokości naciekania czerniaka)
• Badanie skuteczności stosowanych leków oraz efektywności leczenia ran i zabiegów medycyny estetycznej (np. procedur z wykorzystaniem lasera).
• Nadzorowanie zabiegów dermatologicznych, chemiochirurgii oraz procesów starzenia sie skóry i utraty jej elastyczności.

Badanie USG skóry polega na ocenie obrazu zarówno w obrębie zmiany, jak i skóry prawidłowej w jednoimiennej lokalizacji. Przykładowo, w przypadku zmiany umiejscowionej na prawym udzie porównuje się jej obraz USG z obrazem skóry zdrowej na lewym udzie. Ważny jest pomiar grubości naskórka i skóry właściwej oraz porównanie tych obrazów. Podczas badania należy również porównać zmiany w obrazie naskórka i skóry właściwej między otrzymanymi zdjęciami.

Diagnostyka zmian skórnych z zastosowaniem skanera dermatologicznego jest jedną z niewielu metod nieinwazyjnej oceny zmian, zachodzących w obrębie naskórka i skóry właściwej, pozwalającą na stosunkowo obiektywne i zestandaryzowane porównanie zmian zachodzących w obrębie skóry w przebiegu leczenia.

Źródła: Przegląd Dermatologiczny 5/2013