Standardowy aparat ortodontyczny składa się z metalowych pierścieni, które są nakładane na zęby trzonowe, oraz z zamków, tj. komponentów z metalu, które są mocowane klejem do szkliwa zębów. Całość spina łuk aparatu, czyli metalowy drut. Działanie aparatu polega na nacisku łuku, co w perspektywie długoterminowej powoduje odpowiednie przesuwanie zębów, aż do uzyskania satysfakcjonującego efektu.
Terapia ta jest jednak czasochłonna (12 - 36 m-cy), co dotychczas stanowiło problem z podjęciem decyzji o leczeniu, zwłaszcza wśród osób dorosłych. Poza tym, w obrębie stłoczonych zębów następuje podwyższenie ryzyka pojawienia się próchnicy i chorób przyzębia, co również nie zachęcało do podjęcia terapii.
Aparat stwarza również zagrożenie uszkodzeń mechanicznych szkliwa oraz powstania zaburzeń mowy. Dlatego, choć nadal jest to bardzo popularna metoda, pacjenci coraz częściej decydują się na młodą, ultradźwiękową terapię PiezoCision, zwaną także dekortykacją. Jest to innowacyjna procedura chirurgiczna, która powstała w ciągu ostatnich lat na Uniwersytecie w Bostonie i jest obecnie bardzo powszechna w Europie.
Jak działa dekortykacja z PiezoCision?

Piezocision polega na fuzji mikronacięć z miejscową dekortykacją piezoelektryczną. Dzięki rozwojowi tej nowatorskiej techniki stomatologii, przywracanie zdrowo ukształtowanego uśmiechu jest skuteczniejsze, niż przy zastosowaniu wyłącznie tradycyjnego aparatu ortodontycznego, a pacjent zyskuje nowoczesną alternatywę korekcji wad zgryzu.
Zastosowanie w poważnych wadach zgryzu
Technika ta z powodzeniem używana jest i polecana do różnych wad, gdyż niweluje nawet duże zmiany szczękowo-twarzowe, takie jak: szkieletowe zgryzy otwarte lub ciężkie zwężenia szczęki, albo też dysproporcje żuchwy i szczęki powyżej 5 mm, czyli koryguje ona struktury, które wymagały do tej pory chirurgii ortognatycznej.
Ultradźwiękowa metoda PiezoCision stosowana jest już po założeniu aparatu ortodontycznego i polega na precyzyjnym nacięciu wyrostków zębodołowych w kości szczęki, nie jest wykonywana skalpelem. Dzięki tym nacięciom pilnie następuje restrukturyzacja kości i przesuwanie zębów. Metoda dość powszechnie już nazywana jest więc ekspresową ortodoncją.
Nowoczesne zastosowania kliniczne

W najnowszych doniesieniach naukowych z lat 2023–2024 podkreśla się dodatkowo rolę dekortykacji w leczeniu pacjentów z chorobami metabolicznymi, takimi jak osteoporoza czy cukrzyca typu 2. Dzięki precyzyjnej kontroli procesu gojenia, metoda ta zyskuje zastosowanie również u pacjentów z ograniczoną regeneracją tkanki kostnej.
Dodatkowo, nowe badania kliniczne wykazały, że dekortykacja może zwiększyć skuteczność leczenia w przypadku wcześniejszych niepowodzeń ortodontycznych. U pacjentów, u których zęby nie przesuwały się zgodnie z oczekiwaniami mimo standardowego leczenia, zastosowanie PiezoCision umożliwiło wznowienie terapii z dobrym rezultatem.
Najważniejsze korzyści zabiegu dekortykacji:
- Skrócenie czasu leczenia ortodontycznego nawet o 70%
- Minimalna inwazyjność i brak użycia skalpela
- Zmniejszenie ryzyka uszkodzeń szkliwa i tkanek miękkich
- Zwiększona precyzja przesuwania zębów
- Szybszy czas gojenia i brak opuchlizny
- Możliwość leczenia zaawansowanych wad zgryzu
Zalety dekortykacji w leczeniu ortodontycznym
Dlaczego więc Piezochirurgia, jako współczesna technika chirurgii kostnej, jest lepsza od tradycyjnych metod chirurgicznych? Otóż przede wszystkim, zabieg dekortykacji intensyfikuje i przyspiesza (nawet czterokrotnie!) naprawę zgryzu, jest też bardziej precyzyjny i bezpieczny. Pozwala zminimalizować ryzyko powikłań podczas noszenia aparatu.
Komfort i bezpieczeństwo pacjenta
Podczas zabiegu maksymalnie zmniejszane są zniszczenia tkanek miękkich, ponieważ oscylacja oparta jest na regulowanym działaniu fal ultradźwiękowych, dzięki czemu wycinane są tylko wybrane tkanki i obszar zabiegu goi się szybciej, a opuchlizna nie pojawia się wcale. Z pewnością dla wielu pacjentów najważniejsza powinna być informacja, że jest to zabieg bezbolesny.
Nowoczesne systemy piezoelektryczne są dodatkowo wyposażone w czujniki ciśnienia oraz wizualizację pola operacyjnego w czasie rzeczywistym, co znacząco wpływa na bezpieczeństwo i komfort pacjenta. To szczególnie istotne w leczeniu dzieci i młodzieży, gdzie delikatność zabiegu ma kluczowe znaczenie.
Przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne
Choć dekortykacja uznawana jest za bezpieczną, nie jest odpowiednia dla każdego pacjenta. Przeciwwskazaniami mogą być m.in. nieleczone stany zapalne przyzębia, zaawansowana osteoporoza, nieuregulowana cukrzyca, a także niektóre choroby autoimmunologiczne. Przed zakwalifikowaniem pacjenta do zabiegu, konieczna jest pełna diagnostyka radiologiczna i periodontologiczna.
Możliwe powikłania po zabiegu, choć rzadkie, obejmują przejściową nadwrażliwość zębów, niewielkie krwawienie czy uczucie dyskomfortu w miejscu nacięć. Właściwa higiena jamy ustnej oraz stosowanie się do zaleceń lekarza minimalizują ryzyko powikłań i przyspieszają gojenie.
Czas trwania leczenia i trwałość efektów

Podczas leczenia ortodontycznego należy zaadoptować kości wyrostka zębodołowego oraz pobliskich tkanek, aby dzięki temu zapobiec zaostrzeniu stanu przyzębia, które może nastąpić wskutek niekontrolowanego przemieszczania zębów znajdujących się w pobliżu obszarów w stanie zapalnym - mówi dr Frank Weiland, wykładowca ze Szkoły Dentystycznej w Wiedniu, podczas konferencji Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego.
W efekcie zastosowania dekortykacji, leczenie wad zgryzu trwa nie kilka lat, a 4-6 miesięcy, w indywidualnych przypadkach do 12 miesięcy. Wyzwaniem dla stomatologii jest zatem możliwość regulacji rozmieszczenia zębów na niewielkim obszarze dziąsła lub kości, co staje się realne dzięki technikom chirurgicznym najnowszej generacji.
Badania długoterminowe przeprowadzone w Europie i USA wskazują, że efekty leczenia z zastosowaniem dekortykacji utrzymują się na bardzo wysokim poziomie przez wiele lat. Warunkiem stabilności efektów jest jednak odpowiednio dobrany aparat retencyjny oraz regularne wizyty kontrolne.
Źródła:
- Lipani E, Pisani E, Verrone M, i in., "Evaluation of the Efficacy of Corticotomy and Piezocision on Canine Retraction: A Systematic Review", Dentistry Journal, 2025
- Zaidan N, Hernández‑Alfaro F, Wang H‑L, i in., "Reduction in Overall Time with Corticotomy Using Piezosurgery in Orthodontics: A Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials", Journal of Clinical Medicine, 2025
- Omar Gibreal, Yasser Al-Modallal, Ghiath Mahmoud, i in., "The efficacy and accuracy of 3D-guided orthodontic piezocision: a randomized controlled trial", BMC oral health, 2023