Komórki macierzyste jako alternatywa dla endoprotezoplastyki biodra?

Staw biodrowy może ulec uszkodzeniu z różnych powodów. Najczęściej do jego uszkodzenia prowadzi choroba zwyrodnieniowa, która w Polsce dotyczy nawet 30% osób poniżej 64 r. ż., oraz ponad 80% tych, którzy ukończyli 75 lat. Nie bez powodu zatem choroba zwyrodnieniowa znajduje się na liście 10 schorzeń, prowadzących do ciężkiego kalectwa. Ponadto, do zaburzenia funkcji stawu biodrowego prowadzić mogą inne choroby, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) czy zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK). Do niedawna jedynym rozwiązaniem w takiej sytuacji było poddanie się zabiegowi wszczepienia protezy biodra. Obecnie medycyna oferuje wykorzystanie komórek macierzystych.

Data aktualizacji
Czas czytania
3 min.

Endoprotezoplastyka jest zabiegiem inwazyjnym, który wiąże się z długim okresem rehabilitacji i do końca życia narzuca na pacjenta pewne ograniczenia związane z wykonywaniem codziennych czynności. Zastosowanie komórek macierzystych w leczeniu uszkodzeń stawu biodrowego pozwala natomiast odtworzyć uszkodzoną chrząstkę stawową i przywrócić funkcjonalność stawu bez konieczności przeprowadzania inwazyjnego zabiegu operacyjnego. Dzięki temu możliwe jest uniknięcie, lub przynajmniej odsunięcie w czasie rozległej operacji wszczepienia protezy biodra

Właściwości komórek macierzystych w zabiegach ortopedycznych

Komórki macierzyste posiadają niezwykłe zdolności przekształcania się w niemal każdą komórkę, występująca w ludzkim organizmie. Do zabiegów ortopedycznych najczęściej pobiera się je z tkanki tłuszczowej, co jest procedurą mniej inwazyjną niż pozyskiwanie ich ze szpiku kostnego - do niedawna praktykowane w tym celu powszechnie. Tkanka tłuszczowa jest bogatym źródłem mezenchymalnych komórek macierzystych (MSC), które potrafią przekształcić się w komórki tkanki chrzęstnej, kostnej czy mięśniowej. Zawiera także dużą ilość czynników wzrostu.

Podanie komórek macierzystych - przebieg zabiegu

Tkanka tłuszczowa pobierana jest podczas zabiegu liposukcji i zwykle wystarczającej ilości komórek macierzystych dostarcza zaledwie 100 ml pobranego tłuszczu. Lipoaspirat jest następnie poddawany minimalnej obróbce, aby nie uszkodzić wartościowych elementów komórkowych oraz drobnych naczyń krwionośnych. W przypadku ubytków w obrębie chrząstek stawowych, komórki macierzyste są umieszczane w obrębie uszkodzonej struktury na specjalnym kolagenowym nośniku. Zadaniem błony kolagenowej jest wypełnienie ubytków, natomiast komórki macierzyste odbudują na niej funkcjonalną tkankę. Z kolei w celu naprawy zerwanych więzadeł czy mięśni zawiesinę komórek macierzystych można podać w trakcie wstrzyknięcia - preparat komórek macierzystych wypełnia wówczas jamę stawu biodrowego.

Istnieją zatem dwa sposoby umieszczenia MSC w miejscu wymagającym regeneracji:

  • iniekcja bezpośrednia, artroskopia (minimalnie inwazyjna procedura umożliwiająca wprowadzenie narzędzia do jamy stawu przez nacięcie o szerokości 1 cm)
  • klasyczne otwarcie jamy stawu
 Warto wiedzieć: Komórki macierzyste posiadają niezwykłe właściwości przekształcania się w niemal każdą komórkę znajdującą się w organizmie człowieka. W celach ortopedycznych najczęściej pobierane są one z tkanki tłuszczowej.

Mechanizm działania komórek macierzystych

Kiedy komórki macierzyste znajdują się już w zmienionym chorobowo miejscu, rozpoczynają proces namnażania. Mają zdolność swoistego "rozpoznania" problemu i zaczynają proces różnicowania się w kierunku takiej tkanki, która wymagana jest do wyleczenia schorzenia - w przypadku większości schorzeń stawu biodrowego będzie to tkanka chrzęstna. Komórki te przekształcają się i namnażają, dzięki bogactwu czynników wzrostu zaaspirowanych jednocześnie z tkanki tłuszczowej. Wśród substancji tych warto wymienić TGFbeta (transformujący czynnik wzrostu) czy VEGF (czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego).

Ponadto, komórki macierzyste mają zdolność hamowania procesów zapalnych, które często współistnieją w przypadku choroby zwyrodnieniowej. Potrafią skutecznie zniwelować zapalenie stawu biodrowego. Umieszczenie komórek macierzystych na kolagenowej membranie ma tą przewagę, że ich koncentrat pozostanie we właściwym miejscu i nie ulegnie przemieszczeniu, co dodatkowo usprawni procesy naprawcze.

Warto pamiętać: Po zaaplikowaniu komórki macierzyste bardzo szybko się namnażają, usprawniając procesy gojenia się oraz regeneracji stawu biodrowego. Jednym z efektów jest zanikanie bólu biodra.

Leczenie chorób stawu biodrowego z wykorzystaniem komórek macierzystych - bezpieczne, skuteczne i mniej inwazyjne niż implant

Zastosowanie komórek macierzystych w leczeniu chorób stawu biodrowego pozwala pacjentom na powrót do pełnej aktywności fizycznej oraz pozwala odzyskać ruchomość w stawie w zakresie większym, niż umożliwia to endoproteza biodra. Jednocześnie leczenie to jest mniej inwazyjne, w zasadzie nieobarczone ryzykiem powikłań i nie wiąże się z wielomiesięcznym okresem rehabilitacji. Stanowi zatem konkurencyjną i bardzo atrakcyjną metodę w leczeniu schorzeń układu kostno-stawowego. Należy pamiętać jednak, że zastosowanie komórek macierzystych jest możliwe jedynie pod warunkiem, że staw biodrowy nie uległ jeszcze całkowitemu zniszczeniu. Komórki macierzyste nie są bowiem w stanie odbudować zupełnie zniszczonego stawu - mogą jedynie wspomóc jego regenerację.

W przypadku gdy proces degradacji układu kostnego biodra jest już zaawansowany i ból daje mocno o sobie znać, najlepszym wyjściem będzie zdecydowanie się na implant stawu biodrowego.

Uwaga: Komórki macierzyste stanowią pomoc w procesie regeneracji stawu biodrowego, jednak ich skuteczność jest ograniczona do sytuacji, gdy staw nie uległ jeszcze całkowitemu zniszczeniu.

 

Źródła:

Inne przydatne linki


Komentarze (0)

Komentarze (0)

Akcja
Krok
odyl
Nie opuszczaj
nas jeszcze!
Sprawdź, jak zdobyć smartwatcha dzięki akcji Krokodyl!
Podanie komórek macierzystych do stawu biodrowego

Wybierz miasto, aby znaleźć placówkę

Wpisz zabieg, miejscowość, klinikę lub lekarza…