Usuwanie żylaków kończyn dolnych parą wodną (SVS- Steam Vein Sclerosis) jest to stosunkowo nowa metoda leczenia żylaków, która pojawiła się w Polsce w roku 2012. Podczas zabiegu do zmienionych naczyń wprowadza się specjalny cewnik, przez który do żylaków podawana jest tzw. przegrzana para wodna. Stosowana para osiąga stężenie 3 barów, co powoduje wzrost temperatury wrzenia do ok. 120 stopni Celsjusza. Wysoka temperatura powoduje zamknięcie patologicznego naczynia.
Metoda SVS może być stosowana nawet w leczeniu żylaków o znacznej średnicy, a także do zamykania naczyń poskręcanych, o nieregularnym kształcie. Brak konieczności stosowania chemicznych substancji pozwala na wykonywanie rozległych zabiegów i jednoczesnym zamykaniu kilku naczyń. Po zabiegu pacjent ma tylko pojedyncze ślady po wkłuciu wenflonu, które ulegają całkowitemu zagojeniu, bez pozostawienia blizn.
Współczesne wytyczne flebologiczne podkreślają, że metody termiczne, w tym SVS, stanowią obecnie jedną z rekomendowanych opcji leczenia niewydolności żył powierzchownych. Zabieg wykonywany jest pod kontrolą USG Doppler, co zwiększa jego bezpieczeństwo oraz skuteczność i pozwala na precyzyjne zamknięcie niewydolnych odcinków żylnych przy jednoczesnej ochronie tkanek otaczających.
Zalecenia po zabiegu usuwania żylaków parą wodną
Okres bezpośrednio po zabiegu ma istotne znaczenie dla prawidłowego procesu gojenia oraz zmniejszenia ryzyka powikłań. Pacjent otrzymuje indywidualne zalecenia, które mają na celu poprawę krążenia żylnego i komfortu po leczeniu.
Najważniejsze zalecenia po zabiegu obejmują:
- regularne, umiarkowane spacery kilka razy dziennie,
- unikanie długotrwałego pozostawania w jednej pozycji, stojącej lub siedzącej,
- robienie krótkich przerw na poruszanie kończynami dolnymi,
- rezygnację z intensywnego wysiłku fizycznego przez około 10–14 dni,
- unikanie gorących kąpieli, sauny oraz jacuzzi.
Po zabiegu zaleca się regularne, umiarkowane spacery kilka razy dziennie, które poprawiają krążenie żylne i zmniejszają ryzyko powikłań zakrzepowych. Należy unikać długotrwałego pozostawania w jednej pozycji, zarówno stojącej, jak i siedzącej, bez możliwości poruszania nogami. W przypadku konieczności siedzenia wskazane jest robienie krótkich przerw na rozruszanie kończyn dolnych.
Przez około 10–14 dni po zabiegu nie zaleca się intensywnego wysiłku fizycznego, sportów siłowych ani dźwigania ciężarów. W tym czasie należy również unikać gorących kąpieli, sauny oraz jacuzzi, ponieważ wysoka temperatura może prowadzić do rozszerzenia naczyń żylnych i nasilenia dolegliwości. W pierwszych dniach po zabiegu korzystne może być także odpoczywanie z lekko uniesioną kończyną, co pomaga ograniczyć obrzęk oraz uczucie napięcia w nodze.
Dolegliwości i objawy po usuwaniu żylaków
W okresie pooperacyjnym mogą występować niewielkie dolegliwości bólowe, tkliwość, uczucie ciągnięcia lub zasinienia wzdłuż zamkniętej żyły. Objawy te mają zwykle charakter przejściowy i stopniowo ustępują w ciągu kilku lub kilkunastu dni.
Najczęściej obserwowane objawy po zabiegu to:
- ból o niewielkim nasileniu,
- tkliwość wzdłuż zamkniętej żyły,
- uczucie napięcia lub ciągnięcia,
- niewielkie zasinienia w miejscu zabiegu.
W razie potrzeby można stosować doustne leki przeciwbólowe zalecone przez lekarza, unikając samodzielnego przyjmowania preparatów wpływających na krzepliwość krwi bez konsultacji medycznej.
Miejsca wkłucia należy utrzymywać w czystości i suchości oraz unikać ich nadmiernego ucisku. Przez kilka dni po zabiegu wskazane jest noszenie luźnej odzieży, która nie zaburza odpływu krwi żylnej z kończyny. W przypadku pojawienia się nasilonego bólu, narastającego obrzęku, zaczerwienienia skóry, gorączki lub innych niepokojących objawów konieczny jest kontakt z lekarzem.
Zgodnie z aktualnymi zaleceniami po zabiegu SVS istotne jest również zgłoszenie się na wizytę kontrolną wraz z badaniem USG Doppler w terminie ustalonym przez specjalistę, co pozwala ocenić skuteczność zamknięcia żyły i wykluczyć ewentualne powikłania.
Rekonwalescencja i powrót do aktywności po SVS
Jedną z zalet metody SVS jest szybki powrót pacjenta do codziennego funkcjonowania. Rekonwalescencja po zabiegu jest zwykle krótka i mało uciążliwa.
Pacjent może normalnie funkcjonować już około 2 godziny po zabiegu. Zwolnienie lekarskie jest wystawiane głównie osobom wykonującym ciężką pracę fizyczną. W pozostałych przypadkach zalecana jest umiarkowana aktywność i szybki powrót do codziennych obowiązków.
W pierwszych dniach po zabiegu mogą występować niewielkie dolegliwości bólowe, uczucie napięcia lub tkliwość wzdłuż zamkniętej żyły. Objawy te są zwykle przejściowe i można je łagodzić doustnymi lekami przeciwbólowymi zaleconymi przez lekarza, bez przekraczania dawek maksymalnych.
Aktualne standardy postępowania zalecają wykonanie kontrolnego badania USG Doppler po zabiegu, zazwyczaj w ciągu kilku tygodni. Badanie to pozwala ocenić skuteczność zamknięcia żyły oraz wykluczyć ewentualne powikłania, takie jak zakrzepica żył głębokich, która po metodach małoinwazyjnych występuje bardzo rzadko.
Profilaktyka i zapobieganie nawrotom żylaków
Leczenie żylaków parą wodną usuwa istniejące zmiany, jednak nie eliminuje predyspozycji do rozwoju choroby żylnej. Dlatego tak ważne jest stosowanie zasad profilaktyki także po zakończeniu leczenia.
U źródeł powstawania żylaków kończyn dolnych leżą czynniki genetyczne, których nie da się modyfikować. Istnieją jednak czynniki środowiskowe, które sprzyjają ich rozwojowi. Zarówno przed zabiegiem, jak i po nim warto dążyć do zminimalizowania ryzyka powstawania żylaków w innych naczyniach.
W ramach profilaktyki nawrotów żylaków zaleca się:
- unikanie długotrwałego stania, szczególnie w wysokiej temperaturze,
- ograniczenie dźwigania ciężarów,
- redukcję masy ciała w przypadku nadwagi i otyłości,
- regularną, umiarkowaną aktywność fizyczną,
- odpoczynek z uniesionymi kończynami dolnymi.
Osoby predysponowane powinny unikać długotrwałego stania, szczególnie w wysokiej temperaturze, oraz dźwigania ciężarów. Znaczny wpływ na poszerzenie naczyń żylnych ma nadwaga i otyłość, dlatego aktualne zalecenia podkreślają rolę redukcji masy ciała, zbilansowanej diety oraz regularnej, umiarkowanej aktywności fizycznej, takiej jak spacery czy pływanie.
Pacjenci z chorobą żylną powinni systematycznie odpoczywać z uniesionymi nogami. Pomocne bywa okresowe stosowanie wyrobów uciskowych, takich jak podkolanówki lub pończochy, szczególnie podczas długich podróży. Należy również unikać obcisłych ubrań, alkoholu oraz gorących kąpieli, które powodują rozszerzenie naczyń żylnych i mogą nasilać objawy niewydolności żylnej.
Posłuchaj artykułu:
- Artykuł "Zalecenia po zabiegu usuwania żylaków parą wodną" jest dostępny w formie audio z lektorem - posłuchaj teraz (08:47 minuty)
Źródła:
- Peter Gloviczki, Peter F. Lawrence, Suman M. Wasan, i in., "The 2023 Society for Vascular Surgery, American Venous Forum, and American Vein and Lymphatic Society clinical practice guidelines for the management of varicose veins of the lower extremities. Part II: Endorsed by the Society of Interventional Radiology", Journal of vascular surgery. Venous and lymphatic disorders, 2024
- Wolfgang Konschake, Movsar Tembulatow, Stine Lutze, i in., "Improvement of dynamic venous function after thermal ablation with steam vein occlusion - 6-weeks and 1-year follow-up after 167 treatments", Clinical hemorheology and microcirculation, 291-305, 2022
- Marianne G. De Maeseneer, Stavros K. Kakkos, Thomas Aherne, i in, "Editor's Choice - European Society for Vascular Surgery (ESVS) 2022 Clinical Practice Guidelines on the Management of Chronic Venous Disease of the Lower Limbs", European journal of vascular and endovascular surgery, 184-267, 2022
-
3.8/5 (opinie 24)