Z jakimi schorzeniami udać się do urologa?

Urologia należy do nauk medycznych mocno powiązanych z chirurgią. Po studiach lekarz musi odbyć sześcioletnie szkolenie specjalizacyjne, obejmujące trwający dwa lata staż na oddziałach chirurgicznych, a przez kolejne cztery szkoli się w placówkach o profilu urologicznym.

Lekarze tej specjalności muszą posiadać bardzo szeroki zakres wiedzy, ponieważ leczą pacjentów zabiegowo, ale też z zastosowaniem metod nieoperacyjnych. Urolodzy zajmują się pacjentami dorosłymi jak i dziećmi, co jeszcze bardziej zwiększa wymagania stawiane tym właśnie specjalistom.

Choroby układu moczowego i płciowego

Szereg schorzeń może skłonić pacjenta do szukania specjalisty zajmującego się leczeniem schorzeń dróg wyprowadzających mocz. Coraz bardziej rozpowszechnionym problemem wśród mężczyzn są choroby prostaty – bardzo często objawiające się utrudnionym oddawaniem moczu. W przypadku tego narządu, dotykają go jednostki takie jak nadmierny rozrost, procesy zapalne, ale także nowotwory – urolodzy stosują, zależnie od jednostki, leczenie farmakologiczne, ewentualnie zabiegi operacyjne. Według wskazań, u pacjentów mających więcej niż 50 lat badanie prostaty powinno być przeprowadzane nawet co roku.

I u kobiet, i mężczyzn pojawić się może problem nietrzymania moczu. Niezależnie od przyczyny, tą wstydliwą dolegliwość rozwiązać z powodzeniem może wizyta u omawianego lekarza. Leczenie koncentruje się na stosowaniu leków, ćwiczeń, ewentualnie metodach zabiegowych.

Problemy z płodnością i erekcją

Przy problemach z płodnością, zaburzenia leżeć mogą po stronie partnera jak i partnerki. Urolog może sprawdzić, czy ich przyczyną nie jest np. defekt budowy struktur transportujących nasienie, czasami obecność wodniaka jądra może skutkować utrudnieniem procesu zapłodnienia.

Zaburzenia wzwodu także powinny skłonić pacjenta do rozważenia wizyty w poradni urologicznej – impotencja związana jest czasem z problemami natury psychologicznej, może jednak mieć także podłoże organiczne.

Niepokojące objawy ze strony układu moczowego

Ból w okolicy lędźwi przypominający kolkę, gorączka czy obecność w moczu krwi mogą świadczyć o istnieniu kamicy nerek czy moczowodów. Redukcja objawów i zapobieżenie powikłaniom możliwe jest jedynie przez wdrożenie leczenia – wykonywane są zabiegi laparoskopowe, chirurgiczne, przy małych kamieniach próby ich ewakuacji drogą naturalną.

Nowotwory układu moczowego

Elementy układu moczowego mogą być również objęte procesami nowotworowymi. Guzy nerek, pęcherza moczowego, jąder występują coraz częściej, wynikiem czego jest opracowywanie przez urologów coraz to nowocześniejszych schematów terapii.

W ostatnich latach zauważalny jest wzrost zachorowalności na nowotwory urologiczne w młodszych grupach wiekowych. Coraz większy nacisk kładzie się na wczesną diagnostykę i profilaktykę, w tym regularne badania obrazowe i oznaczanie markerów nowotworowych w surowicy krwi.

Urologia dziecięca

W populacji dzieci, jednostki leczone w poradniach urologicznych to m.in. niezstąpienie jąder, diagnostyka nawracających zakażeń układu moczowego, czasami także korekty wrodzonych odpływów pęcherzowo-moczowodowych.

Diagnostyka i leczenie u dzieci

Urolog dziecięcy często współpracuje z pediatrą i nefrologiem dziecięcym. W ostatnich latach coraz częściej stosuje się małoinwazyjne techniki chirurgiczne w leczeniu wad wrodzonych dróg moczowych, co znacznie skraca czas hospitalizacji i rekonwalescencji.

Diagnostyka i zabiegi urologiczne

Zabiegami specyficznymi dla tej dziedziny medycznej są (wymieniono zaledwie część):

• cystoskopia (obrazowanie pęcherza i cewki moczowej);
• litotrypsja (metoda stosująca ultradźwięki do rozkruszania kamieni);
• wazektomia (forma antykoncepcji, polegająca na zablokowaniu drożności nasieniowodów);
• przezcewkowa resekcja guzów nowotworowych;
• poszerzanie światła cewki moczowej.

Współczesna urologia korzysta również z robotyki chirurgicznej, np. systemu da Vinci, umożliwiającego przeprowadzanie niezwykle precyzyjnych zabiegów z minimalną ingerencją w tkanki. Technologia ta stosowana jest m.in. przy prostatektomii czy rekonstrukcjach dróg moczowych.

Dynamiczny rozwój technologii umożliwia także stosowanie diagnostyki obrazowej 3D, fuzji obrazów MRI i USG oraz biopsji sterowanej obrazem w czasie rzeczywistym – szczególnie w diagnostyce raka prostaty.

Współpraca interdyscyplinarna i rozwój urologii

Z racji na rozległość opisywanej specjalności, nie sposób opisać całego zakresu jej zainteresowania. Powiązania z innymi naukami są również szerokie – dotyczą ginekologii, chorób wewnętrznych, pediatrii, wspomnieć należy również o endokrynologii czy seksuologii.

Urolog może być ważnym członkiem zespołów interdyscyplinarnych – zwłaszcza w leczeniu pacjentów z chorobami przewlekłymi, jak cukrzyca czy nadciśnienie, które zwiększają ryzyko zaburzeń urologicznych.

Rosnące znaczenie ma również urologia funkcjonalna, zajmująca się m.in. diagnostyką i leczeniem zaburzeń mikcji, zespołów bólowych miednicy oraz neurogennych dysfunkcji pęcherza moczowego.