W ciągu kilkudziesięciu lat chirurgia plastyczna przeżyła okres intensywnego rozkwitu – od operacji rekonstrukcyjnych, mających na celu przywrócenie pacjentom wyglądu sprzed urazów czy wypadków, po zabiegi upiększające, a skończywszy na innowacyjnych sposobach odmłodzenia swojego wizerunku.
Jednym z przykładów takich usług jest nowatorski zabieg chirurgicznej zmiany barwy głosu, cieszący się rosnącym zainteresowaniem osób, które pragną zachować młodość wyglądu i głosu.
Procedury tego rodzaju przeprowadzają nie chirurdzy plastyczni, lecz laryngolodzy oraz tzw. fonochirurdzy. Stopniowy wzrost zainteresowania tymi zabiegami można wytłumaczyć starzeniem się społeczeństwa oraz coraz dłuższym okresem aktywności zawodowej.
Współcześnie osoby po 70. bądź 80. roku życia wciąż piastują wysokie stanowiska kierownicze i odpowiedni wizerunek jest dla nich niezwykle istotny. Po wzbogaceniu palety zabiegów upiększających i odświeżających wygląd nadeszła pora na odmłodzenie brzmienia głosu.
Dlaczego głos się starzeje
Struny głosowe również zmieniają się z wiekiem, ulegając stopniowemu rozluźnieniu. W wyniku zmniejszenia elastyczności słabną, przez co nie domykają się w takim stopniu jak wcześniej (nie stykają się ze sobą). Przekłada się to na brzmienie głosu, który staje się słabszy i cieńszy. Jak podają statystyki, u mężczyzn ów proces rozpoczyna się mniej więcej po ukończeniu 30 roku życia, natomiast u kobiet – po menopauzie lub później.
Zmiana głosu z wiekiem, określana też jako presbyfonia, może wpływać nie tylko na komfort komunikacji, ale także na samoocenę pacjentów. Osoby starsze często skarżą się na zmniejszoną siłę głosu, jego drżenie czy mniejszą zrozumiałość, co może utrudniać kontakty zawodowe i towarzyskie.
Alternatywy dla chirurgii
W wielu przypadkach warto rozważyć również nieinwazyjne metody poprawy głosu, które mogą być skuteczne zwłaszcza w początkowych stadiach presbyfonii. Należą do nich:
- terapia głosowa prowadzona przez logopedę lub foniatrę,
- ćwiczenia emisji głosu,
- ćwiczenia oddechowe i posturalne,
- techniki relaksacyjne wpływające na jakość fonacji.
Chirurgia głosu – metody i zastosowania

Chirurgiczna korekta barwy głosu powstała w USA. Jej celem jest powiększenie strun głosowych za pomocą różnych technik. Specjaliści wykonujący tego typu zabiegi wykorzystują laseroterapię, kolagen, wypełniacze stosowane przy powiększaniu ust, a także tłuszcz własny pacjenta. W Wielkiej Brytanii pionierem chirurgicznego odmładzania głosu jest dr John Rubin, konsultant do spraw laryngologii w Royal National Throat, Nose and Ear Hospital w Londynie. Podczas zabiegów pobiera tkankę tłuszczową z brzucha i wstrzykuje ją do strun głosowych, zwiększając w ten sposób ich objętość. W efekcie wzmacnia się głośność i natężenie głosu.
W ślady brytyjskiego laryngologa idą kolejni lekarze z Wysp. Zapisują się na kursy technik korekty głosu, prowadzone w większości przez fonochirurgów z USA. Nowa dziedzina medycyny rozwija się błyskawicznie, co pozwala wysnuć wniosek, iż niedługo zabieg korekty głosu znajdzie się w wielu klinikach, nie tylko w Wielkiej Brytanii.
Zabieg chirurgicznej zmiany barwy głosu znajduje również zastosowanie w procesie afirmacji płci u osób transpłciowych, dla których brzmienie głosu jest kluczowym elementem zgodności z tożsamością. W takich przypadkach celem może być podwyższenie lub obniżenie tonu głosu, w zależności od potrzeb pacjenta.
Warto jednak zaznaczyć, że efekty zabiegu są indywidualne i mogą różnić się w zależności od budowy anatomicznej i wcześniejszej kondycji głosu. Nie każdy pacjent osiąga zamierzony rezultat, a czasem konieczne jest wykonanie dodatkowych procedur wspomagających.
Ryzyko, przeciwwskazania i przygotowanie
Jak każda interwencja chirurgiczna, również zabiegi fonochirurgiczne niosą ze sobą potencjalne ryzyko. Do możliwych powikłań należą infekcje, zwłóknienia tkanek, krwawienia czy niesymetryczne efekty w obrębie fałdów głosowych. Istnieje też ryzyko pogorszenia brzmienia głosu zamiast jego poprawy, szczególnie przy nieprawidłowym doborze techniki.
Przeciwwskazania
Wśród przeciwwskazań do zabiegu wymienia się m.in.:
- nowotwory krtani lub gardła,
- zaburzenia neurologiczne wpływające na funkcje głosowe,
- nawracające zapalenia krtani,
- zaawansowane zmiany zanikowe błony śluzowej krtani,
- ciężkie zaburzenia psychiczne, które mogą wpływać na oczekiwania wobec efektów zabiegu.
Dlatego przed podjęciem decyzji o zabiegu pacjent powinien przejść dokładną konsultację z laryngologiem i foniatrą, a także wykonać specjalistyczne badania, takie jak laryngostroboskopia czy analiza akustyczna głosu. Kluczowe znaczenie ma także rehabilitacja głosowa po zabiegu, prowadzona przez doświadczonego logopedę lub foniatrę.
Nowoczesne technologie i przyszłość
Obecnie badania nad poprawą jakości głosu z wiekiem skupiają się nie tylko na technikach chirurgicznych, ale również na biologii molekularnej i terapii komórkami macierzystymi. Trwają eksperymenty nad wykorzystaniem inżynierii tkankowej do odtworzenia elastyczności i sprężystości fałdów głosowych.
W 2023 roku opublikowano wyniki badań nad zastosowaniem hydrożelowych implantów, które mogą być alternatywą dla przeszczepów tłuszczowych. Takie innowacje mogą zrewolucjonizować podejście do leczenia presbyfonii i zwiększyć bezpieczeństwo procedur.
Chirurgia głosu i zabiegi na struny głosowe wpisują się w szerszy trend medycyny anti-aging, gdzie dbałość o jakość komunikacji i głos staje się równie ważna jak wygląd zewnętrzny.
Źródła:
- Andrea M. Campagnolo, Jaqueline Priston, Vinícius Nickel, i in., "Vocal Fold Fat injection for Glottic Insufficiency: Systematic Review", Journal of Voice, 2023
- Małgorzata Wierzbicka, Elisabeth V. Sjogren, Frederik G. Dikkers, "Popularyzacja idei fonochirurgicznych w codziennej pielęgnacji strun głosowych", Polish Journal of Otolaryngology, 1 - 6, 2015, 0030-6657
- Hannah J. Brown, Dimin Zhou, Inna A. Husain, "Management of presbyphonia: A systematic review of the efficacy of surgical intervention", American Journal of Otolaryngology, Volume 41, 2020